Xuất khẩu gạo sang châu Âu tăng 93,5%
Bộ NN-PTNT cho hay, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) được ký kết vào ngày 30/6/2019 tại Hà Nội, đã được Nghị viện châu Âu và Quốc hội Việt Nam thông qua và chính thức có hiệu lực từ 01/8/2020. Theo đó, EVFTA tạo cơ hội để hàng hóa Việt Nam hạ giá thành khi xuất khẩu vào thị trường châu Âu, nâng cao khả năng cạnh tranh với các mặt hàng chưa có FTA với EU, nhất là hàng hóa nông sản.
Đặc biệt, việc ký kết và triển khai EVFTA tạo cơ hội to lớn cho xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam thông qua các ưu đãi về thuế. Trong đó EU dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo (gồm 30.000 tấn gạo xay xát, 20.000 tấn gạo chưa xay xát và 30.000 tấn gạo thơm).
Không chỉ vậy, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm (giúp ta có thể xuất khẩu tới 100.000 tấn gạo vào EU hàng năm). Các sản phẩm gạo xuất khẩu sang thị trường này sẽ được hưởng thuế suất 0% theo lộ trình nhất định.
Việt Nam có 9 giống gạo thơm đã hoàn tất điều kiện để xuất khẩu sang EU. Thời gian tới, Bộ NN-PTNT sẽ tiếp tục đàm phán để các giống gạo thơm khác được bổ sung vào danh sách hưởng ưu đãi về thuế khi xuất khẩu sang thị trường này |
Thực tế, gạo Việt xuất khẩu sang châu Âu có những tín hiệu khả quan. Trong gần 1 tháng triển khai EVFTA, những tác động tích cực đã lan tỏa đến ngành gạo xuất khẩu. Cụ thể, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường EU đã tăng phổ biến từ 80-200 USD/tấn tùy loại so với thời điểm trước khi EVFTA có hiệu lực.
Đáng chú ý, giá trị xuất khẩu gạo tháng 8/2020 của Việt Nam vào thị trường EU đạt hơn 1,2 triệu USD, tăng 93,5% so với tháng 7/2020, và tăng 35,6% so với cùng kỳ năm trước.
“Có thể thấy, việc xuất khẩu một số sản phẩm gạo mang thương hiệu Việt Nam sang thị trường EU không chỉ là thành công bước đầu của bản thân doanh nghiệp mà còn đánh dấu mốc sản phẩm gạo mang thương hiệu Việt Nam chính thức ghi danh trên thị trường quốc tế”, ông Nguyễn Đỗ Tuấn Anh – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN-PTNT) đánh giá.
Gạo thơm Việt sẵn sàng chinh phục thị trường 0,5 tỷ dân
Trao đổi với báo chí về xuất khẩu gạo sang thị trường châu Âu khi EVFTA có hiệu lực, ông Nguyễn Như Cường – Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT), cho biết, việc chuẩn bị hành trang để hạt gạo Việt sang EU đã được Bộ NN-PTNT triển khai trong một thời gian dài.
Theo ông Cường, hiệp định này có hiệu lực, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch xuất khẩu gạo 80.000 tấn/năm. Ngày 4/9/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 103/2020/NĐ-CP quy định về chứng nhận chủng loại gạo thơm xuất khẩu sang Liên minh châu Âu. Nggày 7/9, Bộ NN-PTNT đã ban hành Quyết định hướng dẫn các doanh nghiệp các thủ tục làm chứng nhận chủng loại gạo thơm xuất khẩu sang EU, tạo nền tảng cho doanh nghiệp sản xuất, phát triển vùng nguyên liệu theo đúng quy định.
Nhưng muốn được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch theo quy định của Liên minh châu Âu, gạo thơm xuất khẩu sang EU phải được chứng nhận đảm bảo tính đúng giống. Do vậy, để đảm bảo độ thuần, tính đúng giống của gạo thơm xuất khẩu, cần thiết phải kiểm tra ruộng lúa thơm trước khi thu hoạch.
Xuất khẩu tăng cao chưa từng có, 9 loại gạo thơm sẵn sàng sang EU |
Theo quy định, việc kiểm tra ruộng lúa thơm thực hiện 01 lần trong thời gian 20 ngày trước khi thu hoạch. Tổ chức, cá nhân xuất khẩu gạo thơm phải chịu trách nhiệm về độ thuần, tính đúng giống trong quá trình thu hoạch, phơi, sấy, sơ chế, bảo quản, xay, xát, chế biến, đóng gói, ông cho hay,
Cũng theo ông Cường, diện tích gieo cấy lúa thơm tại các tỉnh vùng ĐBSCL hàng năm đạt khoảng 25% tổng diện tích gieo cấy (khoảng 1 triệu ha), sản lượng lúa thơm ước đạt 5,5 triệu tấn, tương đương khoảng 3,5 triệu tấn gạo thơm. Theo Hiệp định EVFTA, có 9 giống lúa thơm xuất khẩu sang EU được hưởng hạn ngạch về thuế quan gồm: Jasmine 85, ST5, ST20, Nàng Hoa 9, VĐ 20, RVT, OM 4900, OM 5451, Tài nguyên Chợ Đào.
“Lượng gạo thơm xuất sang EU được hưởng hạn ngạch ưu đãi về thuế quan là 30 nghìn tấn, tương đương với 1,2% lượng gạo thơm sản xuất trong vùng nên tiềm năng xuất khẩu gạo thơm còn rất lớn”, ông Nguyễn Như Cường cho hay đồng thời thông tin thêm, thời điểm hiện tại đã có 3 doanh nghiệp trong ngành gạo gửi hồ sơ về Cục đăng ký xuất khẩu đi EU hưởng ưu đãi thuế từ EVFTA. Trong đó, có doanh nghiệp đã ký được hợp đồng xuất khẩu gạo với đối tác bên EU, giá xuất khẩu rất cao.
Thống kê của Bộ NN-PTNT cho thấy, hàng năm Việt Nam xuất khẩu từ 6-6,5 triệu tấn gạo, lượng gạo xuất khẩu tập trung chủ yếu tại vùng ĐBSCL. Trong đó, tổng nhập khẩu gạo từ thị trường EU là 2,3 triệu tấn, kim ngạch 1,4 tỷ Euro. Năm 2019, lượng gạo xuât khẩu vào thị trường này đạt 50 nghìn tấn thu về 28,5 triệu Euro.
So với các nước ASEAN, xuất khẩu gạo của Việt Nam vào EU chỉ bằng 1/6 của Thái Lan, 1/10 Myamnar và 1/4 Campuchia.
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh nhận định, gạo của Việt Nam có tiềm năng lớn để xuất khẩu vào EU khi mở rộng được hạn ngạch bởi chúng ta có lợi thế từ Hiệp định EVFTA.
Hải Đăng