Sáng 3/6, phát biểu kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tinh thần "không tô hồng, không bôi đen" mà nhìn rõ sự thật, đánh giá đúng bản chất.

Thủ tướng nêu rõ, kết quả lớn nhất đạt được theo mục tiêu Trung ương, Quốc hội giao là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn, giảm nợ công, giảm nợ Chính phủ, giảm bội chi. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Nhật Bắc

Đây là dư địa để tiếp tục khai thác trong các tháng cuối năm và những năm tới đây…

Thủ tướng nêu rõ, có thời điểm, trước lựa chọn ưu tiên kiểm soát lạm phát hay ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, chúng ta lựa chọn ưu tiên kiểm soát lạm phát để không ảnh hưởng nhiều đến đời sống người dân.

Đây là lựa chọn đúng đắn, nhất là trong lúc khó khăn và khi ưu tiên mục tiêu kiểm soát lạm phát thì phải hy sinh một phần mục tiêu tăng trưởng.

Chấm dứt tình trạng đùn đẩy trách nhiệm

Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ cũng lưu ý, lĩnh vực công nghiệp tiếp tục gặp khó khăn, nhất là điện tử, da giày, dệt may, đồ gỗ; sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn; thu ngân sách có xu hướng giảm.

Lĩnh vực việc làm, lao động gặp nhiều khó khăn, thách thức; một bộ phận cán bộ sợ trách nhiệm, sợ sai, không dám làm, giải quyết công việc...

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh một số bài học nỗ lực vượt qua khó khăn và yêu cầu “cần dứt khoát chấm dứt tình trạng đùn đẩy trách nhiệm”; nêu rõ chính kiến và kiên trì tăng cường phân cấp, phân quyền.

Đánh giá tình hình sắp tới sẽ tiếp tục có khó khăn, thách thức nhiều hơn là cơ hội và thuận lợi, Thủ tướng nêu rõ mục tiêu vẫn phải tiếp tục thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng.

Trong đó, tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, nhất là nông nghiệp, dịch vụ và mở rộng thị trường cho sản xuất công nghiệp.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các bộ trưởng, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tập trung thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu).

Đi vào cụ thể, Thủ tướng yêu cầu triển khai các giải pháp kích cầu tiêu dùng, tăng tổng cầu trong nước, hỗ trợ người lao động, phát triển mạnh thị trường trong nước với việc tiếp tục miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất, giãn nợ, khoanh nợ, giảm lãi suất…

Về đầu tư, thúc đẩy giải ngân đầu tư công nhanh hơn, hiệu quả hơn và thúc đẩy đầu tư tư nhân, đầu tư FDI bằng các biện pháp cải thiện môi trường kinh doanh, đẩy mạnh chuyển đổi số, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính.

Với các địa phương, Thủ tướng lưu ý, ngoài đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, cải cách thủ tục hành chính,... cần thành lập các tổ công tác, đẩy mạnh tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh.

Trong đó, các tỉnh thành cần chủ động, tích cực rà soát, có cơ chế phù hợp cho những dự án bất động sản, xây dựng, công nghiệp, thương mại trên địa bàn, chú ý có chính sách an sinh xã hội cho người lao động; tăng cường kỷ luật, kỷ cương; xử lý các hiện tượng trì trệ bằng các biện pháp cán bộ.

Thay người nếu không hoàn thành dự án sân bay Long Thành

Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước tiếp tục theo dõi, triển khai các giải pháp giảm chi phí, lãi suất cho vay (cả vay cũ và vay mới); tăng khả năng tiếp cận vốn, bảo đảm tăng trưởng tín dụng hợp lý, hướng vào các động lực tăng trưởng, lĩnh vực ưu tiên.

Đồng thời thúc đẩy các gói tín dụng như gói tín dụng 120.000 tỷ đồng phát triển nhà ở xã hội...

Bộ Tài chính tăng cường quản lý chi tiêu ngân sách, triệt để tiết kiệm chi, cắt giảm chi thường xuyên, nhất là tiết kiệm điện tại các công sở; đẩy nhanh hoàn thuế VAT và triển khai hiệu quả chính sách giảm 2% thuế VAT nếu được Quốc hội thông qua; chuẩn bị chính sách bổ sung miễn, giảm thuế, thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm hoàn thành kế hoạch phân bổ vốn; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, chương trình phục hồi và phát triển, 3 chương trình mục tiêu quốc gia; tiếp tục rà soát, cắt giảm các điều kiện kinh doanh.

Bộ Xây dựng tập trung tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, báo cáo hàng tháng; cùng các bộ, ngành tháo gỡ quy định về phòng cháy, chữa cháy; triển khai hiệu quả đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội.

Bộ Giao thông vận tải tập trung triển khai các dự án giao thông trọng điểm, cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư thúc đẩy, nhanh chóng khởi công các dự án hợp tác công-tư. 

Thủ tướng đặc biệt lưu ý việc thúc đẩy dự án sân bay Long Thành, nếu không hoàn thành công việc thì thay người có trách nhiệm, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo vấn đề này.

Thủ tướng lưu ý Bộ Công Thương nhiệm vụ triển khai Quy hoạch điện VIII và xử lý dứt điểm vấn đề liên quan các dự án liên quan quy hoạch điện VII theo tinh thần lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ, phân loại, công bố công...

Những con số đáng chú ý

Lần đầu tiên, Chính phủ tổ chức 26 tổ công tác trực tiếp làm việc với các địa phương để nắm tình hình và giải quyết các khó khăn, vướng mắc; ghi nhận trên 1.000 kiến nghị, trong đó đã giải đáp 300 kiến nghị, ghi nhận trên 700 kiến nghị.

Trong tháng 5, thị trường tiền tệ, giá cả ổn định; lãi suất điều hành giảm 3 lần liên tiếp. Xuất khẩu có xu hướng tăng trở lại; thu ngân sách đến ngày 31/5 ước đạt 782 nghìn tỷ đồng, bằng 48,3% dự toán. 

Thực hiện đầu tư công đạt khoảng 177.000 tỷ, trong đó giải ngân vốn đến ngày 31/5 đạt trên 157.000 tỷ đồng, bằng 22,22% kế hoạch, tương đương cùng kỳ năm 2022 (22,37%), nhưng số tuyệt đối cao hơn 41 nghìn tỷ đồng

95.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, nhiều hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (88.000 doanh nghiệp)…

Tỷ lệ hộ đánh giá có thu nhập trong tháng không thay đổi và tăng lên so với cùng kỳ năm trước là 94,8% (tăng 0,4 điểm phần trăm so với kỳ báo cáo tháng 4/2023).