Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa có báo cáo gửi các đại biểu về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Một trong những vấn đề được làm rõ tại điều 57, đó là việc phát triển nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có ý kiến cho rằng quy định tại điều 57 là quá chặt chẽ, chưa phù hợp, khó khả thi. Vì thế, đề nghị chỉnh lý theo hướng Nhà nước tập trung quản lý, kiểm soát theo quy hoạch, quy chế quản lý kiến trúc đô thị, cấp phép xây dựng, bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn, phòng, chống cháy nổ, đơn giản hóa điều kiện, thủ tục hành chính hoặc trong luật chỉ quy định nguyên tắc và giao cho Chính phủ quy định chi tiết.

nha-o-1-1.jpeg
Chung cư mini cho sinh viên, công nhân thuê nở rộ ở huyện Thạch Thất (TP Hà Nội) trong những năm gần đây. 

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy quá trình tổ chức thực thi pháp luật và thực tiễn phát triển loại hình nhà ở nhiều căn hộ trong thời gian qua ở các địa phương có tình trạng buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra chặt chẽ, không xử lý kịp thời các sai phạm dẫn đến nhiều hệ lụy.

Điều này còn gây quá tải hệ thống hạ tầng đô thị, các tiện ích phục vụ sinh hoạt và tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ. Thực tế đã xảy ra một số vụ hỏa hoạn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Để khắc phục tồn tại, hạn chế trong phát triển, quản lý, sử dụng loại hình nhà ở này, đồng thời bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu quản lý và nhu cầu phát triển, đáp ứng nguồn cung nhà ở cho người có thu nhập thấp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến đại biểu và chỉnh lý điều 57 theo hướng phù hợp hơn một số yêu cầu.

Cụ thể, điều 57 được chỉnh lý như: Không quy định các yêu cầu riêng mà dẫn chiếu điều kiện quản lý loại hình nhà ở này đến các yêu cầu về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành, yêu cầu của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy.

Phân cấp cho UBND cấp tỉnh quy định về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân.

Bổ sung quy định điều chỉnh với các loại hình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ mà có mục đích hỗn hợp cả bán, cho thuê mua, cho thuê để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Chung cư mini không phải là giải pháp nhà ở cho người thu nhập thấp

Trước đó, thảo luận tại hội trường về dự án Luật Nhà ở sửa đổi, đại biểu Nguyễn Duy Thanh (đoàn Cà Mau) cho rằng, dự thảo đã đề xuất loại hình chung cư mini dưới tên nhà ở nhiều tầng, nhiều hộ của cá nhân.

Theo đại biểu, điều này có nghĩa, nếu một hộ gia đình, cá nhân có thửa đất vài trăm m2 có thể xây dựng chung cư mini để bán mà không cần phải thành lập doanh nghiệp, không cần lập dự án đầu tư thực hiện thủ tục đầu tư theo Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản. 

nha o 2.jpeg
Theo dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi, chung cư mini cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn như chung cư cao tầng. 

Đại biểu lo ngại, nếu chính sách này được thông qua sẽ dẫn đến việc chung cư mini phát triển rầm rộ. Không chỉ an toàn phòng cháy, chữa cháy, việc giải quyết hạ tầng kỹ thuật xã hội như trường học, y tế, hành chính, dịch vụ cho các hộ gia đình ở chung cư mini sẽ "đè nặng" tại các đô thị lớn.

Cho rằng cần phải đặt tính mạng người dân lên trên hết, cần phải coi trọng đáp ứng nhu cầu nhà ở, sinh hoạt của người dân, đại biểu Nguyễn Duy Thanh đề nghị cơ quan soạn thảo phải đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật, điều kiện để hình thành. 

Đặc biệt là tiêu chuẩn kỹ thuật để chung cư mini đáp ứng tiêu chuẩn Việt Nam về phòng cháy, chữa cháy và an toàn động đất, đáp ứng quy hoạch dân cư, giao thông, trường học trên địa bàn.

Cùng với đó, các cơ quan quản lý, chính quyền địa phương cần thanh tra, kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng trên địa bàn, đặc biệt là các công trình nhà ở riêng lẻ kiểu chung cư mini có nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhằm đảm bảo trật tự đô thị và an toàn đời sống cho người dân.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, chung cư mini vẫn phải theo quy chuẩn chung cư nói chung. Tuy nhiên, trong các luật hiện nay, không có luật nào quy định về chung cư mini. Đây là một lỗ hổng, chưa chặt chẽ trong luật pháp.

Đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh, giải pháp nhà ở cho người thu nhập thấp không phải là tập trung phát triển chung cư mini, mà phải có kế sách để người thu nhập thấp có nhiều tiền hơn, từ đó có thể mua nhà hoặc mua nhà trả góp.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, không nên tính đến việc làm nhà thật nhỏ, thấp, bé và mất an toàn để bán cho người thu nhập thấp. Nếu làm như vậy sẽ đặt đời sống của những người này dưới mức tối thiểu. Đối với người thu nhập thấp chưa đủ tiền, cần xây dựng nhà đủ tiêu chuẩn cho thuê với mức giá thấp để họ có thể tiếp cận chỗ ở dễ dàng hơn.

Đình Thành và nhóm PV, BTV