Đề án thí điểm mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” là một chủ trương, chính sách riêng của tỉnh nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 15 của Tỉnh ủy về xây dựng văn hóa, con người Vĩnh Phúc đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. 

Là vùng đất giàu tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng với hệ thống các giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, đa dạng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, huyện Tam Đảo là địa phương duy nhất trong tỉnh được lựa chọn xây dựng 5 Làng văn hóa kiểu mẫu. Đây chính là một trong những hướng đi mới trong việc bảo tồn văn hóa của người đồng bào dân tộc thiểu số gắn với khai thác tiềm năng du lịch của huyện.

Sau khi được tỉnh Vĩnh Phúc lựa chọn 5 thôn thuộc 5 xã trên địa bàn huyện Tam Đảo để xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu gồm: Thôn Lục Liễu, xã Đạo Trù; thôn Bàn Long, xã Minh Quang; thôn Đồng Bùa, xã Tam Quan; thôn Đồng Cà, xã Bồ Lý; thôn Đồng Pheo, xã Yên Dương, UBND huyện Tam Đảo đã tập trung thành lập và kiện toàn Ban Chỉ đạo; ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Kế hoạch thực hiện các nghị quyết của HĐND. 

langvanhoa.png

Với đồng bào dân tộc Sán Dìu đang sinh sống tại Thôn Lục Liễu, xã Đạo Trù, xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu không chỉ góp phần tảo tồn và phát huy nét văn hóa đặc sắc mà nơi đây sẽ trở thành điểm lý tưởng để đồng bào dân tộc Sán Dìu được quảng bá, giới thiệu nét văn hóa truyền thống đến đông đảo bạn bè, du khách trong và ngoài tỉnh.

Xã Đạo Trù, huyện Tam Đảo có trên 80% dân số là đồng bào dân tộc Sán Dìu. Với nhiều nét đặc sắc về văn hóa, chính quyền địa phương sẽ khôi phục và tạo dựng một số đặc trưng của dân tộc Sán Dìu phục vụ du khách tham quan. Từ đó mở ra hướng đi mới để Đạo Trù khai thác tiềm năng, lợi thế trong phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu chính là cơ hội để địa phương thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

Thôn Đồng Bùa, xã Tam Quan là 1 trong 5 thôn của huyện Tam Đảo được tỉnh lựa chọn xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu. Thôn có 503 hộ dân với gần 1.600 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Sán Dìu. Làng văn hóa kiểu mẫu thôn Đồng Bùa được quy hoạch làm mới trên đất ruộng của 35 hộ dân với diện tích hơn 13.700m2.

Để có được công trình khang trang, hiện đại, cấp ủy, chính quyền địa phương đã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về mục tiêu, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu đối với đời sống của người dân. Qua công tác tuyên truyền, vận động, 100% hộ dân thôn Đồng Bùa đã đồng thuận, sẵn sàng bàn giao đất xây dựng thiết chế nhà văn hóa. Sau 5 tháng triển khai, với nỗ lực quyết tâm cao của cấp uỷ, chính quyền huyện Tam Đảo và xã Tam Quan, sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên và Nhân dân thôn Đồng Bùa, thiết chế văn hoá thể thao Làng văn hóa kiểu mẫu Đồng Bùa đã hoàn thành, là nơi sinh hoạt cộng đồng, giao lưu văn hóa, thể thao của đồng bào các dân tộc trong và ngoài vùng.

Khu thiết chế văn hóa thể thao các Làng văn hóa kiểu mẫu còn lại, gồm thôn Bản Long, xã Minh Quang; thôn Đồng Cà, xã Bồ Lý; thôn Đồng Pheo, xã Yên Dương. Riêng việc triển khai các chính sách đặc thù theo nội dung của Nghị quyết số 06, thôn Bản Long đăng ký 13/16 chính sách đặc thù; thôn Đồng Pheo 14/16 chính sách; thôn Đồng Cà 12/16 chính sách.

Thực hiện các tiêu chí theo Nghị quyết số 08, thôn Bản Longcơ bản đạt  4/14 tiêu chí; thôn Đồng Pheo 3/14 tiêu chí; thôn Đồng Cà 2/14 tiêu chí. Đáng mừng, tại các thôn đang triển khai xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu, người dân đều tham gia ủng hộ ngày công lao động để dọn dẹp đường làng, ngõ xóm, vệ sinh môi trường, ủng hộ cây xanh…

Chương trình xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu tại huyện Tam Đảo đã nhận được sự chung sức, đồng lòng của toàn thể Nhân dân. Với mục tiêu “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”, chính quyền các cấp huyện Tam Đảo đã tích cực tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức, kêu gọi được sự vào cuộc cả hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận, hưởng ứng tham gia của toàn dân trong thực hiện 14 tiêu chí Làng văn hóa kiểu mẫu theo Nghị quyết số 08/2023 của HĐND tỉnh. Toàn huyện đã đăng ký 65 mô hình hỗ trợ phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho các hộ dân, nhiều công trình, hạng mục thi công đã hoàn thành và vượt tiến độ đề ra.

Có được những kết quả đó, trước tiên là nhờ sự chỉ đạo sát sao, sự quan tâm tạo điều kiện của Tỉnh ủy, UBND tỉnh thông qua điểm nhấn là các cơ chế, chính sách hỗ trợ. Đồng thời, với tinh thần quyết liệt, dám nghĩ, dám làm, huyện Tam Đảo đã bám sát thực tiễn, chỉ đạo kịp thời, khẩn trương triển khai việc tổ chức thực hiện xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu.

Quyết tâm đẩy nhanh tốc độ và thực hiện hiệu quả mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu, tạo điểm nhấn trong phát triển du lịch, thời gian tới, huyện Tam Đảo tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập trung vào tìm các giải pháp, huy động nguồn lực thực hiện Bộ tiêu chí và các cơ chế chính sách. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra tiến độ triển khai thực hiện, phấn đấu đến hết năm 2023 các tiêu chí của Làng văn hóa kiểu mẫu cơ bản đạt để tạo tiền đề hoàn thành vào năm 2024 và đạt các tiêu chí vào năm 2025.

Thanh Sơn