Đây là vụ án "Buôn lậu; Vi phạm quy định định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát, lãng phí; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong kho thi hành công vụ; Mua bán trái phép hóa đơn và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", xảy ra tại khu vực Lục Lâm, phường Hải Hòa, TP Móng Cái (Quảng Ninh) và Ban Duy tu; Công ty Cây xanh và các đơn vị, cá nhân có liên quan.
Trước đó, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung và 14 người khác.
Những người này bị đề nghị truy tố các tội Buôn lậu; Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước.
Trong vụ án này, ông Nguyễn Đức Chung bị đề nghị truy tố tội Lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ. Đây là vụ án thứ 4 ông Chung bị khởi tố.
Theo kết luận điều tra, do sự chỉ đạo thực hiện đặt hàng trái quy định, chưa ban hành được định mức, đơn giá cây xanh; buông lỏng trong việc quản lý tài sản Nhà nước, các bị can trong vụ án đã lợi dụng, thông đồng nâng khống giá cây trong việc thẩm định giá làm căn cứ lập dự toán, phê duyệt dự toán và thanh, quyết toán.
Bị can Nguyễn Đức Chung với tư cách là Chủ tịch UBND TP Hà Nội, là cán bộ, lãnh đạo cao cấp, không những không đảm bảo tính công minh, liêm chính, vì động cơ cá nhân đã dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, lợi dụng chức vụ quyền hạn áp đặt, chỉ đạo cấp dưới thực hiện sai trái các quy định của pháp luật.
Cụ thể, sau khi được bổ nhiệm Chủ tịch UBND TP Hà Nội, với mục đích can thiệp, chỉ đạo toàn diện, xuyên suốt công tác trồng cây trên địa bàn Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã chủ trì họp, kết luận tạm dừng việc đấu thầu tại các quận, huyện và thu gọn đầu mối về Sở Xây dựng thực hiện, áp dụng hình thức đặt hàng trong khi có thể thực hiện hình thức đấu thầu; cho phép vừa thực hiện vừa hoàn thiện thủ tục.
Sau đó, ông Chung lại chỉ đạo miệng cấp dưới, áp đặt buộc cấp dưới phải đặt hàng trực tiếp Công ty Sinh Thái Xanh (công ty mới thành lập; không đủ năng lực để đấu thầu hoặc đặt hàng, nhưng giám đốc công ty có quan hệ thân thiết với ông Chung) thực hiện xây dựng, trồng cây tại Vườn ươm nút giao Đại lộ Thăng Long – Quốc lộ 21.
Kết luận điều tra cho rằng, việc “ra văn bản một đằng, chỉ đạo miệng một nẻo” của ông Chung không chỉ diễn ra một lần và nhằm che dấu hành vi phạm tội của bị can.
Động cơ vụ lợi của ông Nguyễn Đức Chung được chỉ ra như sau: Do ông Chung có mối quan hệ quen biết, thân thiết với ông Bùi Văn Mận, muốn tạo điều kiện cho ông Mận nên khoảng tháng 3/2016, khi ông Mận đang trốn nợ tại Lâm Đồng, ông Chung đã gọi ông Mận ra Hà Nội để “làm cây”.
Ông Chung đã áp đặt, buộc cấp dưới phải giao các lãnh đạo, cán bộ liên quan thuộc Sở Xây dựng phải đặt hàng trực tiếp Công ty Sinh Thái Xanh do ông Mận làm giám đốc. Việc làm của ông Chung đã thiên vị cho Công ty Sinh Thái Xanh, tạo điều kiện cho công ty này thu lợi bất chính số tiền lớn, gây hậu quả thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước.