Về các cá nhân phải chịu trách nhiệm trong văn bản đã ghi rõ là Bí thư huyện ủy Duy Xuyên và Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên sẽ trực tiếp chịu trách nhiệm.

Việc xâm hại nghiêm trọng tới Khu di tích Mỹ Sơn đã xảy ra trước thềm Festival Di sản Quảng Nam sẽ diễn ra từ 21/6-26/6. PV Vietnamnet đã có cuộc trao đổi với ông Trần Minh Cả - Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam để có thêm thông tin về khu di tích Mỹ Sơn.

{keywords} 

Ông Trần Minh Cả - Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam.

- Việc xây bờ kè suối Khe Thẻ thuộc quần thể di tích Mỹ Sơn là xâm hại nghiêm trọng đến di tích. Tuy nhiên đến thời điểm này tất cả mới dừng lại ở việc nhận lỗi, nhưng không xác định được lỗi đó nghiêm trọng đến đâu và cá nhân lãnh đạo liên quan sẽ chịu trách nhiệm đến đâu?

Chúng tôi đã rút kinh nghiệm và kiểm điểm nghiêm khắc cơ quan của huyện, tỉnh trong sự việc này. Đến bây giờ, toàn bộ khu di tích đã được trả lại nguyên trạng như trước. Tất nhiên, việc phục hồi này vẫn còn rất nhiều việc phải làm với các chuyên gia, các nhà tư vấn khoa học để đảm bảo đúng như Luật Di sản.

Về các cá nhân phải chịu trách nhiệm trong văn bản đã ghi rõ là Bí thư huyện ủy Duy Xuyên và Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên sẽ trực tiếp chịu trách nhiệm.

Ngoài ra, những người quản lý cấp cao không theo dõi và quản lý kịp thời để xảy ra sự việc cũng sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới.

- Việc nhận trách nhiệm đã rõ, vậy hình thức kỷ luật được đưa ra thế nào với những người phải chịu trách nhiệm?

Về hình thức kỷ luật cụ thể chúng tôi vẫn chưa đưa ra vì việc đưa ra hình thức kỷ luật còn phải tuân theo quy trình phía Đảng ủy và chính quyền. Tất cả đang trong quá trình xem xét để có hình thức kỷ luật hợp lý.

{keywords} 

Khu di tích Mỹ Sơn

- Việc xâm hại di tích là điều đã rõ ràng. Và một di tích khi đã bị xâm hại thì có nghĩa là bằng cách nào cũng không thể trở lại nguyên trạng như trước. Vậy ban quản lý di tích và lãnh đạo huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam sẽ có biện pháp nào để phục hồi nguyên trạng di tích?

Chúng tôi đang phối hợp với văn phòng UNESCO, các nhà tư vấn chuyên môn, khảo cổ và thủy lợi để hoàn thiện các dự án nâng cấp các kết cấu hạ tầng trong khu di tích để đảm bảo việc xây dựng sẽ tuân theo đúng Luật Di sản.

Việc phục trạng một di tích trước khi bị xâm hại là không thể. Có người nói tôi không hiểu biết gì khi lấp đất lại như thế, nhưng vấn đề là lòng suối luôn thay đổi theo tự nhiên, vị trí của lòng suối là không cố định. Năm thì nó di chuyển sang bên này, năm thì sẽ di chuyển ra hướng khác. Nên vấn đề bây giờ để phục hồi nguyên trạng lại dòng suối này là rất khó. Để làm được việc này, chúng tôi sẽ phải tiến hành khảo sát lại toàn bộ về khảo cổ, thủy lợi, thủy văn và xây dựng.

Còn phần bê tông xây mới trong lòng suối này chúng tôi đã tiến hành gỡ bỏ và di chuyển đi để trả lại cảnh quan cho khu di tích. Khách tham quan khi đến đây sẽ không còn thấy hiện trạng đã xảy ra như báo chí phản như vừa rồi.

- Thung lũng Dresden Elbe của Đức từng bị UNESCO tước danh hiệu Di sản thế giới 2009 vì chính quyền thành phố Dresden đã cho xây cây cầu bắc qua thung lũng di sản này. Sự việc đối với di sản Mỹ Sơn cũng tương tự như vậy. Các ông tính sao nếu Mỹ Sơn bị UNESCO loại khỏi danh sách Di sản thế giới?

Vừa qua, Katherine Muller-Marine trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam đã tới làm việc và xem xét thực trạng tại tỉnh Quảng Nam. Bà đã chia sẻ với tỉnh trong vấn đề bảo tồn di tích và cũng thống nhất với tỉnh Quảng Nam trong việc phục hồi lại nguyên trạng di tích và có hình thức xử lý trách nhiệm với các cá nhân liên quan.

Để sự việc xảy ra như vừa rồi chúng tôi thấy hết sức đáng tiếc. Nhưng chính dịp này, chúng tôi cũng mong muốn chia sẻ kinh nghiệm với các địa phương trong nước, với  tổ chức UNESCO và các nước trong khu vực trong vấn đề bảo tồn các di sản.

{keywords} 

Mục đích của địa phương là hoàn toàn tốt nhưng do chưa nắm rõ về Luật Di sản nên đã xảy ra tình trạng đáng tiếc như vừa qua.

Quan trọng không phải là vấn đề kỉ luật mà là chúng ta phải làm sao để bảo tồn được di tích Mỹ Sơn trước sự đe dọa của thiên nhiên. Nếu không làm gì mùa mưa tới rất có thể tháp trong khi di tích sẽ bị sập vì chân tháp và dòng suối chỉ còn cách nhau vài mét.

Nguyễn Hoàng