Thượng đỉnh Mỹ–Triều tại Singapore đã được lên kế hoạch, rồi lại bị dọa hủy, rồi lại được diễn ra, trong khi theo thông lệ, các cuộc gặp thượng đỉnh thường được lên kế hoạch từ 6 tháng tới 1 năm trước khi diễn ra. Ảnh AP |
Singapore cũng chỉ có thời gian khá ngắn để chuẩn bị sẵn sàng mọi việc cho cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên giữa một Tổng thống Mỹ đương nhiệm với nhà lãnh đạo Triều Tiên. Bởi cuộc gặp này đã được lên kế hoạch, rồi lại bị dọa hủy, rồi lại được diễn ra, trong khi theo thông lệ ngoại giao, các cuộc gặp thượng đỉnh thường được lên kế hoạch từ 6 tháng cho tới 1 năm trước khi diễn ra.
Một sự kiện phức tạp và tế nhị về mặt chiến lược như vậy đã diễn ra gần như hoàn hảo, đem lại nhiều bài học cho Hà Nội, vốn được chọn là nơi diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Trump – Kim lần thứ hai vào ngày 27-28/2.
Vấn đề hàng đầu về mặt tổ chức trước thềm hội nghị tại Singapore 12/6/2018 là an ninh, từ việc bảo vệ cho cá nhân hai nhà lãnh đạo và đảm bảo sự an toàn của khu vực các khách sạn mà họ ở, cũng như nơi diễn ra hội nghị. Sau khi các địa điểm đã được các phái đoàn của Mỹ và Triều Tiên nhất trí, mỗi bên cần cho ý kiến đồng ý riêng rẽ về từng chi tiết liên quan đến các cuộc gặp quan trọng. Cần lên các kế hoạch kiểm soát đám đông và những bất tiện khó tránh khỏi ở nơi công cộng như chặn đường, chuyển hướng giao thông, hoãn hủy các chuyến bay và kiểm tra an ninh.
Không phận phải hạn chế để dành đường cho các máy bay quân sự tuần tra, và các máy bay chở khách ra vào Singapore đã phải hủy chuyến. Việc tuần tra trên biển cũng được tăng cường, đặc biệt ở vùng biển quanh đảo nghỉ dưỡng nhỏ bé Sentosa, khi ông Trump và ông Kim gặp nhau. Các tàu của hải quân được triển khai đến các vùng biển quanh địa điểm gặp, trong khi máy bay trực thăng đi lại bên trên và tàu tuần tra hộ tống các tàu qua lại.
Bên cạnh sự khó đoán trước của cuộc gặp trực tiếp giữa hai cựu thù từng nguyền rủa nhau thậm tệ, các thách thức ngoại giao cũng bao gồm vấn đề nhạy cảm chính trị như ai sẽ thanh toán hóa đơn cho ông Kim và phái đoàn tháp tùng ông tại một trong các khách sạn đắt giá nhất Singapore, và người đóng thuế nước này sẽ nghĩ gì về việc đó. Sau đó là câu hỏi phải đối phó như thế nào với một lượng lớn phóng viên báo đài (hơn 2.500 người) cùng lúc xuất hiện để đưa tin sự kiện. Các thách thức trên và nhiều thách thức khác nữa đã được xử lý nhanh chóng.
Các đoàn ngoại giao của hai nước đã nhiều lần đến nơi diễn ra hội nghị để kiểm tra địa điểm và các nghi thức, cho đến các vấn đề làm sao tạo ra một cuộc gặp ngang hàng, như có các cửa ra vào riêng rẽ để hai nhà lãnh đạo có thể bước vào và chào hỏi nhau.
Singapore đã vất vả để tìm người có thể nói tiếng Triều Tiên trong số các nhân viên cảnh sát và dân phòng của mình để tạo điều kiện cho việc giao tiếp và phiên dịch cho người đến từ Triều Tiên. Cảnh sát và các nhân viên liên quan đến an ninh được yêu cầu không nghỉ phép trong thời gian diễn ra hội nghị, và các lực lượng vũ trang quốc gia phải luôn trong tình trạng sẵn sàng làm nhiệm vụ, bên cạnh các máy bay chiến đấu và trực thăng tấn công.
Ngoài việc huy động khoảng 5.000 cảnh sát, dân phòng và các sĩ quan khác, Singapore còn sử dụng các công ty an ninh tư nhân để giúp cho hoạt động kiểm tra các lối ra vào, kiểm tra đám đông, điều khiển giao thông và nhiều biện pháp an ninh khác.
Ngoài các phóng viên và đoàn quay phim đi lại trên đảo, các khách du lịch và người dân tất nhiên cũng sẽ có thể dừng lại để chứng kiến sự việc – như xem đội cảnh vệ của ông Kim trong bộ trang phục kiểu phương Tây chạy bộ bên cạnh đoàn xe hộ tống ông.
Nhiều khu vực an ninh đã được lập ra. Đầu tiên là chính tại nơi diễn ra hội nghị, tức là bất cứ lối nào có thể tiếp cận đến đảo Sentosa đều bị kiểm duyệt. Vùng thứ hai là khoảng 8km cách đó, thuộc khu vực Tanglin, nơi hai nhà lãnh đạo và phái đoàn của họ ở. Khách sạn hạng sang Shangri-La đã là nơi ông Trump chọn ở, trong khi ông Kim chọn khách sạn đắt đỏ St Regis.
Các dấu hiệu an ninh cao độ bao gồm lực lượng cảnh vệ Gurkha có vũ trang và cảnh sát được huy động tổng lực, tuy nhiên không chỉ giới hạn ở việc trưng bày các loại vũ khí quân sự. Chẳng hạn như nhiều đại bác thời Chiến tranh thế giới thứ II được trưng bày với hoa và nhành ô liu.
Trong khi đó, Singapore phải giải quyết vấn đề hàng nghìn nhà báo sẽ tác nghiệp ở đâu. Singapore đã dùng một tòa nhà, vốn là một trong các trạm tiếp xăng thay lốp cho giải đua Công thứ 1, làm một trung tâm truyền thông để truyền hình trực tiếp hội nghị diễn ra cách đó 10km.
Như một sự thể hiện quyền lực mềm của Singapore, Trung tâm Truyền thông Quốc tế đã được trang bị những tiện nghi đặc biệt để đảm bảo cho các nhà báo thấy rõ nhất tính hiệu quả và tiết kiệm nổi tiếng của đất nước này.
Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết, đất nước ông dự kiến chi khoảng 14,8 triệu USD để tổ chức sự kiện này. Tuy nhiên, trên thực tế, họ chỉ mất 11,8 triệu USD.
Một số người Singapore quan tâm tìm hiểu việc chi trả phòng khách sạn cho ông Kim, ước tính vào khoảng 7.400 USD/đêm. Tổng chi phí ăn ở cho nhà lãnh đạo Triều Tiên và phái đoàn tháp tùng ông đã không được công khai. Phái đoàn của Mỹ tự chi trả theo tiêu chuẩn đối với các sự kiện song phương do một quốc gia thứ ba đăng cai.
Còn chuyện ông Kim cùng hai bộ trưởng của Singapore đã đi thị sát quanh khu nghỉ dưỡng và sòng bạc trên Vịnh Marina, do phía Triều Tiên bất ngờ đưa ra đề nghị thăm thú này chỉ vài giờ trước khi tiến hành.
Nếu so với mức chi phí ước tính ban đầu của Singapore, giới marketing cho biết nước này đã nhận lại ít nhất gấp 10 lần như vậy từ việc xuất hiện tích cực trên truyền thông.
Jason Tan, thuộc công ty viễn thông Zenith của Singapore, cho biết 14,8 triệu USD chỉ mua được 90 phút thời lượng thương mại về sự kiện quảng cáo lớn nhất nước Mỹ: Siêu cúp bóng bầu dục Super Bowl. Trong khi đó, với hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều, Singapore đã nhận được 1 tuần đưa tin toàn cầu với những ảnh hưởng tích cực, và sự quan tâm thực sự đối với đất nước Singapore.
Lớn hơn thế là thúc đẩy tầm quan trọng chiến lược của Singapore trên trường thế giới. Theo một giáo sư tại trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, thuộc Đại học quốc gia Singapore, việc đăng cai cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ – Triều lần đầu tiên đã giúp tăng cường vị thế chiến lược của Singapore như một nơi được chọn để tổ chức các sự kiện có tầm quan trọng cao, và chứng tỏ cho thế giới thấy Singapore là một người chơi có ý nghĩa trong việc làm cho thế giới hòa bình hơn./.
Diệu An