Theo kế hoạch, các kíp tàu ngầm phải học cách làm chủ “Hố đen đại dương” Kilo 636 trong 4 năm tại Nga.
Cuối tháng 8/2011, kíp huấn luyện chỉ huy - nghiệp vụ và kíp tàu ngầm đầu tiên lên đường sang Nga huấn luyện. Ngày 1/92011, tại Trung tâm 650 (Trung tâm đào tạo Hải quân nước ngoài) ở thành phố Saint Petersburg, Học viện Hải quân Liên bang Nga tổ chức lễ khai giảng khóa đào tạo học viên tàu ngầm Kilo 636.
Sau khi ổn định nơi ăn chốn ở, đoàn Việt Nam lao vào học tập. Ngoài thời gian học chính khóa, kíp tàu còn tích cực huấn luyện, học tập thêm vào các buổi tối và sáng ngày nghỉ cuối tuần. Đồng thời, tổ chức huấn luyện cho những người trái chuyên ngành những kiến thức cơ bản, kiến thức nền trong lĩnh vực mới.
Nhớ về quãng thời gian học tập với “200% công suất” này, Thượng úy quân nhân chuyên nghiệp Phạm Trọng Nghiêm, Tiểu đội trưởng hầm tàu, tàu ngầm 187 - Bà Rịa-Vũng Tàu chia sẻ, các kíp tàu đi trước có kinh nghiệm, tài liệu gì thì truyền lại cho các kíp tàu sau để học hỏi lẫn nhau nên tiết kiệm được thời gian. Anh em còn tích cực nâng cao trình độ tiếng Nga để sau này làm chủ tàu ngầm được thuận lợi nhất. Phương pháp được áp dụng hàng ngày là nói chuyện với nhau bằng tiếng Nga…
“Lúc đã thành thạo thì mỗi khi xin được tài liệu từ phía bạn, thủy thủ ta lại tích cực dịch tài liệu ra tiếng Việt. Mỗi cán bộ, chiến sĩ khi được giao nhiệm vụ đi học ở Nga đều xem đây là vinh dự, tự hào rất lớn khi được Đảng, Nhà nước, Quân đội chọn lựa. Chúng tôi xác định phải không ngừng nỗ lực, cố gắng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”, Thượng úy Nghiêm nói.
Học xong lý thuyết, kíp cơ quan và trung tâm huấn luyện được xuống tàu ngầm trước. Sau khi đi thực tế trên tàu ngầm và đi biển, họ ghi lại tất cả kinh nghiệm, kiến thức học được truyền lại cho các kíp sau.
Thượng tá Đoàn Anh Kỳ, Thuyền trưởng tàu ngầm 185 - Khánh Hòa cho biết, bài học ban đầu của thủy thủ là làm quen với không gian trên tàu ngầm. Đó là nghiên cứu cách bố trí khoang, nơi ăn nghỉ, sinh hoạt, các vị trí chiến đấu trên con tàu dài gần 74m với lượng giãn nước hơn 3.000 tấn.
“Cảm giác lần đầu xuống tàu ngầm rất hồi hộp, vì đây chính là con tàu mà sau này chúng tôi sẽ làm chủ khi đưa về nước. Cũng ngợp bởi hệ thống khí tài rất hiện đại của tàu cùng hàng nghìn nút điều khiển. Tuy nhiên, do có quá trình huấn luyện tốt nên chúng tôi làm quen rất nhanh và nhanh chóng vận dụng kiến thức lý thuyết vào quá trình thực tập”, Thượng tá Đoàn Anh Kỳ tâm sự.
Đến tận bây giờ, Trung tá Lê Trung Hiếu, Phó thuyền trưởng tàu ngầm 187 - Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn luôn giữ chiếc compa mà thầy giáo Vladimir đã tặng anh từ năm 2013. Khi đó, Thiếu tá Hiếu đang là Trưởng ngành 4-7 (thông tin, radar, sonar) thuộc kíp tàu ngầm số 2.
Anh kể: “Thầy Vladimir tặng tôi món quà này khi tôi đang thực tập trên tàu ngầm 183 - TP.HCM ở Nga. Thầy dạy tôi từ cách cầm compa để đo, kẻ, vẽ, rà, xác định trên bản đồ. Trở về nước, tôi luôn sử dụng chiếc compa này, dù bây giờ nó đã bong tróc hết lớp sơn nhưng tôi vẫn luôn trân quý”.
Thiếu tá Nguyễn Tiến Đoạt, Thuyền trưởng tàu ngầm 187 - Bà Rịa - Vũng Tàu nhớ lại: Lúc mới sang, mọi người choáng ngợp trước vẻ đẹp cổ kính của thành phố Saint Petersburg với những cung điện nguy nga, những con phố cổ kính… Dường như mọi giá trị lịch sử của đất nước Nga đều được giữ lại, đặc biệt là các hiện vật lịch sử của Hải quân Nga đều nguyên vẹn.
“Được tiếp xúc với nền văn hóa, con người Nga, chúng tôi nhận thấy họ rất hiếu khách, trân trọng tình bạn thật sự, thích giao tiếp và đùa vui. Họ dành tình cảm đặc biệt cho phụ nữ và có ý thức kỷ luật rất cao”, Thiếu tá Nguyễn Tiến Đoạt kể.
Với Thượng úy quân nhân chuyên nghiệp Đỗ Văn Nhẫn, thủy thủ tàu ngầm 183 - TP.HCM, trước khi sang Nga học tập, anh xem truyền hình và rất thích khung cảnh tuyết rơi phủ trắng xóa các mái nhà, con đường và làm đóng băng các cành cây.
Thượng úy quân nhân chuyên nghiệp Ngô Bá Tình, thủy thủ tàu ngầm 184 - Hải Phòng cho biết: “Mỗi khi rảnh rỗi, tôi gọi về nhà bằng mạng xã hội, nghe con kể những câu chuyện hồn nhiên, ngây thơ là thấy hạnh phúc lắm. Ăn Tết Nguyên đán ở Nga thiếu hương vị quê hương, nhưng cán bộ, chỉ huy của kíp tàu đều tổ chức được không gian đón tết ấm cúng”.
Qua các đợt thi, kiểm tra, các cô giáo dạy tiếng, chuyên gia quân sự và cán bộ huấn luyện Nga đều đánh giá rất cao thủy thủ Việt Nam về sự thông minh, nhanh nhẹn cũng như tinh thần đoàn kết. Khi về nước, hai bên vẫn thường xuyên liên lạc, trao đổi kiến thức chuyên ngành. Họ còn gửi tặng nhau những món quà nho nhỏ đặc trưng của hai nước như khăn, mũ, dầu bóp sao vàng, búp bê Matryoshka, lật đật, kẹo socola…
* Kỳ tới: Vượt trăm nghìn hải lý đưa tàu về cảng Cam Ranh
Minh Thúy - Quang Thắng
Thiết kế: Quốc Dũng
Bài 1: Tuyển chọn thủy thủ tàu ngầm với tiêu chí đặc biệt
Nhiều quân nhân có các chỉ số sức khỏe vượt trội nhưng vẫn không được tuyển. Có người bị loại vì sâu răng hay khám tiền đình xong bước đi không thẳng hàng…