Tách nhập bộ máy văn phòng gây tốn kém và vất vả

Báo cáo tổng kết thí điểm của Chính phủ cho thấy, trong 12 địa phương thực hiện, có 11 địa phương hợp nhất 3 văn phòng thành Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND (Văn phòng chung). Riêng TP.HCM thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH với HĐND TP.

Khó tránh khỏi tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi”

Đối với Văn phòng chung tại 11 địa phương có cơ cấu tổ chức số phòng khác nhau giao động từ 6 - 11 phòng, tinh gọn được 27 đơn vị cấp phòng; TP.HCM sau khi hợp nhất có cơ cấu tổ chức là 3 phòng, tăng 1 phòng so với trước.

Các địa phương thí điểm giảm 14 công chức hành chính và 18 viên chức sự nghiệp so với trước. Văn phòng chung có Chánh Văn phòng, 4 Phó chánh Văn phòng (3 cấp phó phụ trách theo từng mảng công tác của 3 văn phòng trước đây và 1 cấp phó phụ trách quản trị nội bộ).

Phiên họp UB Thường vụ Qh chiều nay

Đến hết năm 2019, các tỉnh giảm 23 Chánh văn phòng và 3 Phó chánh Văn phòng, còn 6 địa phương có số lượng cấp phó nhiều hơn quy định. Ngoài ra, số lượng chức danh lãnh đạo, quản lý tổ chức, đơn vị thuộc văn phòng đã giảm được 26 cấp trưởng và 1 cấp phó.

Tuy nhiên Chính phủ nhìn nhận, việc này khó tránh khỏi tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi” trong công tác tham mưu, giúp việc đồng thời cho 2 hệ thống cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp.

Ngoài ra, việc hợp nhất còn mang tính cơ học, chỉ giảm đầu mối người đứng đầu, chưa giảm được cấp phó và công chức lãnh đạo, quản lý cấp phòng...

Từ đó, đa số các địa phương triển khai thực hiện thí điểm kiến nghị chỉ nên thực hiện hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH với Văn phòng HĐND cấp tỉnh và giữ nguyên Văn phòng UBND cấp tỉnh. Chính phủ thống nhất với kiến nghị này.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm UB Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị Chính phủ làm rõ cơ sở pháp lý của việc thí điểm mô hình hợp nhất 2 Văn phòng ở TP.HCM và các căn cứ để xác định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND thành phố.

Đồng thời, Cơ quan thẩm tra đề nghị bổ sung, làm rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành có liên quan và các cấp ủy đảng, chính quyền ở các địa phương thực hiện thí điểm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện chủ trương thí điểm của TƯ. 

Ông Tùng cũng đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ hơn, kèm theo các số liệu, dẫn chứng cụ thể về chất lượng, hiệu quả hoạt động của một văn phòng chung.

Đồng thời cần phân tích, làm rõ mối quan hệ giữa việc giảm đầu mối, tinh gọn tổ chức bộ máy, giảm cấp trung gian, giảm số lượng công chức lãnh đạo, giảm biên chế với chất lượng, hiệu quả công việc…

Bổ nhiệm cán bộ bây giờ cũng vướng

Về kiến nghị của Chính phủ, ông Tùng cho rằng chưa thực sự thuyết phục. Theo phản ánh của các ĐBQH, bộ máy giúp việc cho Đoàn ĐBQH luôn trong tình trạng nhập rồi lại tách, tách rồi lại nhập, không ổn định, gây tâm tư và ảnh hưởng đến hiệu quả công việc của đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động.

Bộ máy luôn trong tình trạng tách nhập, nhập tách gây tâm tư

Vì vậy, ông đề nghị Chính phủ cần tổng kết kỹ lưỡng cả về cơ sở lý luận và thực tiễn cũng như quá trình tổ chức và hoạt động của bộ máy giúp việc các Đoàn ĐBQH để đề xuất được mô hình bộ máy giúp việc phù hợp, khoa học, hiệu quả, bảo đảm tính ổn định, lâu dài.

"Hai cơ quan dân cử thực hiện việc giám sát, ban hành các nghị quyết; cơ quan hành pháp thì tổ chức thực hiện nên rất vất vả. Báo cáo các đồng chí là thực sự khó khăn", Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc nói.

Tổng thư ký QH tính toán, từ năm 1976 đến nay, bình quân cứ 3 năm rưỡi nhập, 3 năm rưỡi tách, cứ theo "biểu đồ hình sin".

"Cứ khi cần chuyên môn hoá, cần sâu thì tách ra nhưng khi cần giảm biên chế, giảm bộ máy lại nhập vào. Câu chuyện này cứ thay đổi thường xuyên như thế, nhiều khi anh em không chuyên tâm, không yên tâm, cũng gây tốn kém về vật chất", ông Phúc phân tích.

Ông Phúc cho rằng đề xuất của Chính phủ nhập 2 văn phòng của cơ quan dân cử với nhau phù hợp hơn nhưng kéo dài đến khi luật tổ chức QH có hiệu lực (dự kiến tháng 7/2021) thì dài quá.

"Anh em cũng chờ đợi, không biết đi đâu về đâu. Cán bộ bổ nhiệm bây giờ cũng vướng, ĐH Đảng các cấp ở địa phương đến nơi rồi. Theo tôi phải làm sớm đi. Đề nghị cần có đề án về việc này trong năm nay vì anh em ở dưới trông chờ lắm rồi", ông Phúc nói.

Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển cho rằng, Văn phòng đoàn ĐBQH tồn tại ngót 20 năm, cái hợp lý thì mới tồn tại. Việc sáp nhập các văn phòng cần phải cân nhắc cả về mặt lý luận và thực tiễn.

"Trên thế giới, mỗi ĐBQH, thượng nghị sĩ Mỹ có văn phòng riêng với nhiều người giúp việc. Ta không so sánh được nhưng ít nhất mỗi đoàn phải có văn phòng chứ", ông Hiển nói. 

Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển đề nghị trước mắt nếu đành phải chấp nhận thì nhập 2 văn phòng của cơ quan dân cử và tách văn phòng UBND ra.

Không đạt thì trở về như cũ

Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng lưu ý, có 9 tỉnh chấp hành nghiêm túc, 1 đơn vị không chấp hành nghiêm túc là TP.HCM tổ chức thí điểm hợp nhất 2 văn phòng, khác với nghị quyết UB Thường vụ QH và TƯ.

Vì vậy bà đề nghị, báo cáo của Chính phủ phải đánh giá, kiểm điểm việc tại sao để TP.HCM không thực hiện Nghị quyết mà bây giờ lại bảo là thành hình mẫu của cả nước.

Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng

"Nói thế không đúng đâu, cái nào ra cái đó. Có thành mẫu hay không lại là chuyện khác. Theo tôi cần phải kiểm điểm, nói rõ tại sao TP.HCM không thực hiện Nghị quyết của TƯ, của Bộ Chính trị, của UB Thường vụ QH", Phó Chủ tịch QH nhấn mạnh.

Bà cũng nêu thực tế qua các lần được dự hội nghị khu vực của 9 tỉnh, được thí điểm (không có TP.HCM) họ đều không đồng tình với việc hợp nhất.

"Kể cả tỉnh xung phong làm là Bắc Kạn cũng phàn nàn, cũng kêu. Cho nên báo cáo đừng nhận định là “anh em đồng thuận, không phải đâu", Phó Chủ tịch QH lưu ý không nên ngộ nhận kết quả thí điểm.

Bà Phóng cho rằng, sau khi kết thúc thí điểm, kết quả bước đầu đạt yêu cầu thấp thì nên trở lại như cũ.

"Bản thân tôi không đồng tình sáp nhập 2 Văn phòng Đoàn ĐBQH với HĐND. Bởi vì hôm qua, tôi vừa nhận được văn bản của Bộ Chính trị nói rõ về việc quy định địa vị pháp lý của Đoàn ĐBQH như luật Tổ chức QH hiện hành".

Thu Hằng

Biến động sở ngành sau sáp nhập, hợp nhất

Theo số liệu Bộ Nội vụ vừa báo cáo QH, so với đầu nhiệm kỳ, số sở ngành, phòng ban và số đơn vị sự nghiệp tại các địa phương trên cả nước giảm khá nhiều so với đầu nhiệm kỳ.