Thảo luận ở tổ về báo cáo nghiên cứu khả thi về dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh đây là dự án trọng điểm quốc gia, có liên quan đến an ninh, quốc phòng nên giao cho các DNNN có chức năng quản lý, đủ thẩm quyền thực hiện thì mới yên tâm.
UB Kiểm tra TƯ vào xác định chỉ định thầu sai thì làm sao?
Tổng Thanh tra lưu ý, công tác giám sát, quản lý phải hết sức chặt chẽ ngay từ giai đoạn thiết kế, giao thầu đến thi công…
Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái |
“Kinh nghiệm và qua thực tế thấy, nếu chúng ta không quan tâm từ giai đoạn đầu của dự án thì khi xảy ra những vụ việc xử lý hậu quả sẽ khó lường”, ông Khái nói.
Ông đề nghị Bộ GTVT, Bộ KH-ĐT quan tâm đến công tác kiểm tra, thanh tra trong quá trình thực hiện - đặc biệt là khâu giám sát. Có thể thuê giám sát nước ngoài để loại trừ hết tất cả các mối quan hệ có thể tác động đến việc tổ chức thi công dự án.
“Nếu chúng ta kiểm tra, kiểm soát chấn chỉnh kịp thời thì khắc phục những hậu quả, sai sót, hạn chế nếu có sẽ dễ hơn, vừa không mất tiền của nhà nước, của xã hội, vừa không phải mất cán bộ”, Tổng Thanh tra nhấn mạnh.
Chủ nhiệm UB Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, quá trình thẩm tra vấn đề gây nhiều băn khoăn nhất là đề xuất QH quyết định việc giao Tổng công ty Cảng Việt Nam (ACV) đầu tư dự án.
Việc quyết định giao dự án sẽ thực hiện theo luật Đấu thầu. Như thế thì thẩm quyền quyết định hoàn toàn thuộc Chính phủ.
"Việc QH chỉ định thầu cho một DN cụ thể thực hiện một dự án đầu tư công, trước nay chưa từng có. Chúng tôi ủng hộ ACV vì nếu xét về tiền, có lẽ không ít DN khác có nhiều hơn nhưng về kinh nghiệm quản lý, đầu tư lĩnh vực xây dựng cảng hàng không thì ACV chắc chắn ưu thế", ông Thanh nhận định.
Việc đề xuất QH quyết định việc giao dự án cho ACV là Chính phủ mong QH đồng hành, cùng chịu trách nhiệm với Chính phủ về quyết định này.
"Chứ nếu không, 5-10 năm nữa UB Kiểm tra TƯ lại vào, xác định chỉ định thầu như thế là sai thì không biết sẽ làm sao - đó là vấn đề còn băn khoăn nhiều nhất”, Chủ nhiệm UB Kinh tế nói.
Trưởng Ban Tổ chức TƯ Phạm Minh Chính: Phải làm sao đúng quy định để công khai, minh bạch, khách quan |
Trưởng Ban Tổ chức TƯ Phạm Minh Chính ủng hộ việc để DNNN đảm nhận dự án này nhưng ông lưu ý "phải làm sao đúng quy định, công khai, minh bạch, khách quan". Còn việc chỉ định thầu hay đấu thầu cứ thực hiện theo luật.
Nếu đấu thầu sẽ lại chậm hơn 1,5 năm
Là ĐB tỉnh Đồng Nai, nơi có sân bay Long Thành, Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Võ Văn Thưởng chỉ ra một số vấn đề cần làm rõ trong báo cáo tiền khả thi của dự án.
Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Võ Văn Thưởng |
Cụ thể, diện tích đất tăng thêm thì tính vào dự án GPMB hay vào giai đoạn 1 của dự án. Bài toán này nếu giải quyết không kỹ thì trong tổ chức thực hiện ra rất khó.
Về kết nối giao thông của sân bay, ông Thưởng cho hay, hiện QL51 đang quá tải, những dự án đường sắt đô thị nêu ra đến năm 2040 mới có khả năng xây. Như vậy, giai đoạn 1 đến năm 2030 kết nối như thế nào, vấn đề này cần phải tính toán kỹ.
Ngoài ra, cần làm rõ cơ chế giao đất đối với các DN thực hiện các dự án hợp tác đầu tư hoặc khai thác...
Ông Thưởng cho rằng, cần sự hỗ trợ tích cực từ TƯ trong việc thực hiện các thủ tục bố trí vốn, giải ngân vốn, đẩy mạnh quá trình tái định cư, đền bù giải phóng mặt bằng cho người dân.
Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ cho biết, qua tiếp xúc cử tri thấy nguyện vọng của người dân chính đáng. Song năng lực của cán bộ trong quá trình kiểm đếm còn khoảng cách với quá trình thực hiện.
“Từ xưa tới giờ chưa dự án nào liên quan đến đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư mà kiểm đếm quá trình thực hiện khớp với nhau. Vì vậy phải luôn luôn phải điều chỉnh, bổ sung. Trong quá trình thực hiện thấy diện tích đó vừa nhưng lại phát sinh ra vấn đề khác. TƯ phải tích cực chỉ đạo, còn Đồng Nai phải nỗ lực”, ông Thưởng nói.
Trong khi đó, theo Bộ trưởng GTVT, hiện Chính phủ mới chỉ giao ACV lập dự án.
"Về nguyên tắc, sau khi dự án được duyệt sẽ đến bước chọn ai là người triển khai sân bay. Do đây là sân bay gắn liền với an ninh quốc gia nên chỉ có thể đấu thầu trong nước", Bộ trưởng Thể nói.
Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể. Ảnh: Minh Đạt |
Ông thông tin thêm, theo luật Đấu thầu, sau khi phát hành hồ sơ mời thầu, sẽ cần thời gian cho DN nghiên cứu, quyết định tham gia. Kế đó là khâu chấm thầu, công bố trúng thầu.
Luật cũng quy định phải có từ 3 DN mới mở thầu còn dưới con số này phải xin Chính phủ cơ chế mở thầu đặc biệt trong trường hợp đấu thầu không thành công. Chính phủ có thể cho đấu thầu lần 2, nhưng nếu vẫn không đủ 3 DN thì vẫn phải xin mở thầu. Cuối cùng thì cũng chỉ chọn được ACV.
“Chúng ta tổ chức đấu thầu, khả năng lớn nhất vẫn ACV nhưng sẽ lại chậm hơn 1,5 năm. Khi đó, sớm nhất cũng phải tới năm 2022 thậm chí năm 2023 mới có thể khởi công. Chỉ có chỉ định thầu mới có thể khởi công dự án vào đầu 2021”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Thu Hằng - Hồng Nhì - Trần Thường
Bộ trưởng GTVT: Chỉ định ACV làm sân bay Long Thành để đảm bảo an ninh, an toàn
Theo Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể, việc chỉ định ACV làm sân bay Long Thành giai đoạn 1 sẽ đảm bảo an ninh, an toàn cho các nguyên thủ, lãnh đạo sẽ tốt hơn.