Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Muốn phát triển phải làm cao tốc nhanh như Trung Quốc

Thảo luận tại tổ sáng nay (9/6) về việc chuyển một số dự án thành phần của dự án cao tốc Bắc – Nam sang đầu tư công, ĐB Đỗ Văn Sinh, ủy viên thường trực UB Kinh tế  băn khoăn về việc Chính phủ nêu lý do khó huy động vốn, nhưng thực tế đã có 19 nhà đầu tư cam kết vào được.

Dồn bộ trưởng vào thế khó thì cũng tội

“Chính phủ cho rằng chuyển đầu tư công tiến độ nhanh hơn, giải ngân tốt hơn, nhưng tôi rất khó tin, bởi có chuyển sang cũng không thể nhanh thế được. Trong khi còn có 3 tháng thì giải ngân được bao nhiêu, chẳng qua ký hợp đồng xong”, ĐB Sinh nói.

ĐB Đỗ Văn Sinh

Theo ông Sinh, việc này còn để lại hệ lụy là vai trò, uy tín của nhà nước khi đấu thầu quốc tế mà 2 lần hủy, nhiều nhà đầu tư tâm tư nhưng liệu có giải quyết được vấn đề.

ĐB dẫn chứng đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông là dự án đầu tư công nhưng chất lượng công trình và tiến độ kéo dài mấy nhiệm kỳ, đội vốn rất lớn.

Còn ĐB Tô Văn Tám (Kon Tum) thì bày tỏ lo ngại khi chuyển 3 dự án của cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công trong điều kiện hụt thu rất nhiều do Covid-19, tiền không có thì đầu tư công thế nào?. Ngoài ra, ĐB cũng nêu băn khoăn của cử tri đối với 5 dự án còn lại thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP) có cả đối tác nước ngoài tham gia.

“Cử tri rất băn khoăn việc này. Chúng ta có khẳng định rằng trong các dự án này chỉ có nhà đầu tư trong nước. Liệu sắp tới nhà đầu tư nước ngoài và Trung Quốc có vào không?”, ĐB Tô Văn Tám đặt vấn đề.

ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) phát biểu cho rằng các trạm thu phí BOT thời gian qua để lại hậu quả rất nặng nề cho xã hội.

“Khi Bộ trưởng Thể vừa mới lên, chính tôi là người chất vấn: Khi nào thì thu phí BOT bằng trạm tự động không dừng? Bộ trưởng Thể nói chắc như đinh đóng cột, hứa là cuối năm 2019”, ĐB Trí kể lại.

Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ không muốn chất vấn nữa vì “Thủ tướng chỉ đạo mấy lần cũng không ăn thua”. “Tôi nói rất thật là không muốn phát biểu cái này nữa vì dồn Bộ trưởng vào thế khó thì cũng tội cho Bộ trưởng. Tôi phải nói chữ "tội" này là nói rất chân thành, tức là làm cho Bộ trưởng khó trả lời!”.

Không còn lý do gì để chậm trễ nữa

Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng, thực tế thời gian qua, huy động nguồn lực thực hiện các dự án BOT, thay đổi diện mạo giao thông rất tốt. Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng nêu lên mặt trái để lại nhiều hạn chế, gây nên tiêu cực, thất thoát và bức xúc trong nhân dân.

Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng

Theo Bộ trưởng KH-ĐT, việc triển khai dự án cao tốc Bắc - Nam mang lại nhiều lợi ích lớn, 60% dân số được hưởng lợi, kết nối nhiều hạ tầng sân bay, cảng biển, khu du lịch, văn hóa... góp phần đảm bảo quốc phòng an ninh. Đây là tuyến đường vô cùng quan trọng nhưng cả nước mới có 1.039km.

Bộ trưởng cho rằng, nước nào muốn phát triển đều phải làm cao tốc rất nhanh như Trung Quốc.  Trung bình 3 năm qua, chỉ một tỉnh như Vân Nam hay Quảng Tây làm hơn 2.000km đường cao tốc, trong khi Việt Nam hiện vẫn còn hơn 1.300km đường cao tốc chưa làm.

“Lẽ ra với quyết tâm và nguồn lực từ cách đây hàng chục năm, Việt Nam đã làm xong. Đất nước hôm nay không còn phải thế này nữa”, ông Dũng nhấn mạnh.

Vì vậy theo ông, phải nhìn vấn đề từ yêu cầu phát triển đất nước và từ cốt lõi của nền kinh tế. Dự án này phải làm sớm và không còn lý do gì để chậm trễ nữa. 

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng quả quyết, chỉ cần Quốc hội cho phép thì tháng 8 khởi công và cuối năm 2021 là xong 3 tuyến này, cũng như bố trí thêm vốn cho 700km còn lại.

Ở đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định trong 8 dự án trong cao tốc Bắc – Nam “không có nhà đầu tư nước ngoài nào”.

Theo lý giải của ông Thể, ban đầu dự án này đưa ra đấu thầu quốc tế và được các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm nhưng các nhà đầu tư châu Âu, Nhật Bản, Mỹ,… không tham gia vì họ yêu cầu bảo lãnh doanh thu trong khi luật PPP chưa có, chưa có cơ chế bảo lãnh. Vì vậy,  đã công bố huỷ thầu quốc tế, tổ chức đấu thầu trong nước.

Hiện nay, 7 dự án có từ 2 nhà đầu tư trở lên, dự án nhiều nhất có 5 nhà đầu tư, ít nhất có 2. Hiện có 20 nhà đầu tư, đa số liên doanh 3-4 nhà đầu tư thành một vì nguồn vốn lớn. Những tập đoàn lớn có quan tâm nhưng không tham gia.

Về tổng vốn 3 dự án chuyển qua đầu tư công nếu được Quốc hội đồng ý cùng 3 dự án đã khởi công sẽ có 6 dự án đầu tư công, còn 5 dự án PPP.

Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể

Ông Thể cho biết, để thực hiện các dự án này cần một khoản vốn là 78.000 tỷ đồng và hiện trong kế hoạch trung hạn có 55.000 tỷ, còn lại 23.000 tỷ đồng tiếp tục bố trí mới đủ thực hiện cả 11 dự án. 

Theo Bộ trưởng Thể, số vốn này hoàn toàn cân đối được và Thủ tướng khẳng định ưu tiên cho ngành giao thông để hoàn thành toàn bộ 11 dự án này.

Bộ trưởng GTVT khẳng định: “Áp lực rất lớn nhưng chúng tôi quyết tâm làm đúng quy định pháp luật. Chính phủ dự kiến thành lập tổ công tác giúp Bộ GTVT điều chỉnh, chỉ đạo làm sao đúng quy định. Tôi cũng hy vọng chúng ta có được công trình chất lượng tốt nhất, tiến độ tốt và phải bảo đảm các quy định pháp luật, tránh tình trạng sau này trách nhiệm này kia”.

Thu Hằng - Hồng Nhì - Trần Thường

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể: Hiện nay không ai dám làm sai

Theo Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể, ngành đã có nhiều cán bộ bị xử lý, kỷ luật là 'bài học hết sức đắt giá', hiện không cơ quan nào dám làm sai quy định.