Để kiều bào không phải ‘tròn mắt’

- Các đoàn công tác ra nước ngoài gần như đoàn nào cũng đi đến vùng có kiều bào nhưng vẫn có lúc kiều bào phải “tròn mắt” khi nghe thông tin, những thay đổi ở VN.

>> 'Phải xóa mọi rào cản với kiều bào'

Đại diện Hội Nông dân VN phát biểu tại buổi làm việc chiều 5/9 của Chủ tịch MTTQ Nguyễn Thiện Nhân với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị VN, 5 tổ chức chính trị-xã hội, Hội liên lạc người VN ở nước ngoài về Chương trình đối ngoại nhân dân của MTTQ VN giai đoạn 2014-2019.

Không thể tay trái mãi được

Bà Vũ Lê Y Voan, đại diện Hội, cho rằng, những chương trình đoàn ra như vậy luôn là kênh hữu ích để đối ngoại về đất nước, dù là đối ngoại với chính những người Việt đang định cư ở nước ngoài. Xưa nay không thiếu đoàn ra nước ngoài, tiếp cận kiều bào nhưng những thông tin về VN vẫn lạ lẫm, mới mẻ với không ít kiều bào vốn không có nhiều điều kiện về thăm đất nước.

Về điều này, theo bà Voan, phải có liều lượng thông tin cũng như tần suất phổ cập đến với kiều bào để họ không lạ, không “tròn mắt” về thay đổi đang diễn ra ở VN, mà nguyên do chỉ là thiếu thông tin.

Đại sứ Nguyễn Phú Bình, Chủ tịch Hội liên lạc người VN ở nước ngoài cũng nói: “Thực ra, ai về thì đã về rồi. Nhưng số đông vẫn còn ở ngoài. Công tác vận động kiều bào là khó. Lâu nay chúng ta luôn nhấn mạnh chính sách coi đây là bộ phận không tách rời của dân tộc, nhưng nếu chỉ đặt vấn đề thế này mà phương pháp không mạnh thì mới chỉ nặng về nêu nguồn lực thôi”.

Bởi vậy, tăng cường tuyên truyền, vận động kiều bào hướng về quê hương, xây dựng đất nước là một đầu mục công việc lớn được đề cập trong Chương trình đối ngoại nhân dân của MTTQ VN giai đoạn 2014-2019.

Thực tế đây không phải một bản kế hoạch tham vọng riêng rẽ nào của MTTQ VN. Như Chủ tịch MTTQ Nguyễn Thiện Nhân nêu tại cuộc làm việc, công tác đối ngoại nhân dân xưa nay đã, vẫn đang làm, và làm không ít, ở mọi kênh, mọi hình thức, song hành với đối ngoại của Đảng, Nhà nước.

Nhưng Chủ tịch MTTQ ví von làm đối ngoại nhân dân không thể chỉ là việc chuyên môn chính của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị VN (VUFO). Và mọi đối tượng đã có sứ mệnh làm đối ngoại nhân dân thì “không thể tay trái được mãi bởi ra nước ngoài không cần biết anh là ai, nếu không làm được là không hiệu quả”.

Nhận vai trò “hiệp thương”, kết nối 5 tổ chức chính trị - xã hội và Hội liên lạc người VN ở nước ngoài trong các hoạt động đối ngoại nhân dân vẫn đang làm, MTTQ muốn tất cả cùng lên một con tàu thống nhất, kết nối, không lẻ tẻ, riêng rẽ như trước đây.

Câu chuyện hiệu quả là vấn đề lớn. Ông Vũ Xuân Hồng, Chủ tịch VUFO chỉ ra: “Công tác phối hợp còn khoảng trống, bất cập nên chưa tạo được sức mạnh tổng hợp”.

VUFO được giao phác thảo bản Chương trình đối ngoại nhân dân của MTTQ VN giai đoạn 2014-2019. Bản Chương trình được Chủ tịch VUFO quảng bá là “tham vọng” nhưng nếu thực hiện được chắc chắn sẽ có kết quả đột phá.

Theo đó, Chương trình đặt trọng tâm vào 4 nội dung lớn.

Đó là tăng cường công tác thông tin giữa các tổ chức thành viên và thông tin tuyên truyền đối ngoại. Cụ thể, tăng cường công tác thông tin giữa MTTQ VN và các tổ chức thành viên: tổ chức trao đổi thông tin định kỳ hàng quý và đột xuất nếu cần về công tác đối ngoại  nhân dân.

Xây dựng tài liệu tuyên truyền đối ngoại theo các nội dung, chuyên đề khác nhau ( giới thiệu về VN, Biển Đông, nhân quyền...) cho cán bộ làm công tác đối ngoại.

Thứ hai, tăng cường công tác tham mưu, nghiên cứu về đối ngoại nhân dân, góp phần tham gia phản biện xã hội về đối ngoại.

Thứ ba, phát triển, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác này.

Thứ tư, mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân. Trong đó, củng cố, phát triển và làm sâu sắc hơn quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân các nước láng giềng.

Tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác nhân dân với các nước ASEAN. Thúc đẩy quan hệ hợp tác và kết nối mạng lưới bạn bè, đối tác thuộc các nước bạn truyền thống, các nước có quan hệ đối tác chiến lược với VN.

Tăng cường tuyên truyền, vận động kiều bào xây dựng đất nước…

Nâng cao nhận thức cho lãnh đạo

Ngoài vấn đề cơ chế, nguồn lực tài chính, nhân lực chuyên trách về đối ngoại, đại diện Hội Nông dân VN nhấn mạnh cần thúc đẩy đối ngoại nhân với với các nước láng giềng như Lào, Campuchia, TQ. Mà quan trọng nhất là phải đưa được người dân của họ đến VN giao lưu, trao đổi, gắn kết quan hệ hữu nghị nhiều hơn cũng như ngược lại.

Bà Y Voan chỉ ra thực trạng có những đoàn VN đi trao đổi toàn cử lãnh đạo tỉnh, huyện mà không chú trọng người dân. Trong khi để có được hiệu quả chiều sâu và đoàn kết thì đối ngoại nhân dân phải lấy nhân dân làm trung tâm.

Ngoài cán bộ đối ngoại đương nhiên phải được đào tạo bài bản, bà Voan cũng nhấn mạnh phải nâng cao nhận thức, đào tạo cho lãnh đạo chủ chốt của các tổ chức thành viên. “Nếu lãnh đạo không nhận thức đây là nhiệm vụ trong thời kỳ mới thì không đưa ra những quyết định thống nhất và cách ứng xử cho phù hợp”.

Linh Thư - Hồng Nhì