Dự án có chiều dài khoảng 118km, từ khi được thông xe kỹ thuật và nghiệm thu đưa vào khai thác, sử dụng đã góp phần tăng cường năng lực giao thông từ Bắc vào Nam và phát triển kinh tế - xã hội.
Theo kết luận thanh tra, sau 3 năm đưa vào khai thác, sử dụng dự án đã xuất hiện nhiều vấn đề về chất lượng công trình.
Thiết kế cơ sở chưa đúng
Thiết kế cơ sở dự án BOT Nam Bình Định sử dụng lại cống cũ ngang đường, thiết kế mặt đường bê tông nhựa tại một số vị trí thường xuyên ngập là chưa phù hợp với thực tế, thiếu đồng bộ, dẫn đến mặt đường tại khu vực đó luôn bị ngập khi thời tiết mưa, có nơi ngập sâu từ 30cm đến 60cm, ảnh hưởng đến chất lượng công trình.
Khi phê duyệt thiết kế cơ sở, Bộ GTVT cho phép phá dỡ 9 cầu cũ để xây mới, tuy nhiên khi quyết định điều chỉnh thiết kế cơ sở đã cho phép giữ lại 7 cầu cũ để sửa chữa, sử dụng, trong đó có 6 cầu được xác định lại tải trọng chỉ từ 22-25 tấn. Hiện tại trên toàn dự án, có 18/33 cầu cũ đang được gắn biển hạn chế tải trọng từ 22-25 tấn, mức tải trọng này không đồng bộ với tải trọng cho phép.
Từ những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm, khi công trình gặp yếu tố bất lợi về thời tiết, nước mặt tích tụ thẩm thấu vào kết cấu bê tông nhựa, đồng thời dưới tác động của tải trọng xe với mật độ giao thông lớn, liên tục dẫn đến mặt đường bị hư hỏng, ảnh hưởng đến nền đường, từ đó suy giảm chất lượng và tuổi thọ công trình.
Sơ hở ảnh hưởng đến lợi ích Nhà nước
Ban quản lý dự án 2 có thiếu sót khi lập hồ sơ yêu cầu đã yêu cầu nguồn vốn đầu tư đối với nhà đầu tư tại dự án BOT Nam Bình Định thấp hơn tổng mức đầu tư của dự án, ảnh hưởng nhất định đến việc đảm bảo vốn để thực hiện dự án;
Ban quản lý dự án 2 không đăng thông tin kết quả lựa chọn nhà đầu tư theo quy định; đến thời điểm tổ chức lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dự án, Bộ GTVT không công bố lại danh mục dự án.
Trong các hợp đồng BOT năm 2013 chỉ đề cập đến nội dung không bồi hoàn mà không đề cập đến các nội dung về chất lượng công trình (định lượng cụ thể) đạt tỷ lệ bao nhiêu %; nghĩa vụ mỗi bên sau khi chuyển giao. Đây là sơ hở nếu không kịp thời xử lý, có thể sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của nhà nước.
Bộ GTVT chậm ban hành quy định về việc tổ chức khảo sát lưu lượng xe của đơn vị tư vấn trong giai đoạn lập dự án BOT Bắc và Nam Bình Định.
Bộ GTVT chậm ban hành quy định về vi phạm chất lượng bảo trì và chậm thực hiện đàm phán với nhà đầu tư để điều chỉnh các quy định nêu trên trong hợp đồng BOT, ảnh hưởng đến việc quản lý, khai thác dự án BOT Bắc và Nam Bình Định.
Dự án mở rộng QL1 tỉnh Bình Định và Phú Yên. Ảnh: PLO |
Bộ GTVT chỉ đạo về việc thực hiện thu phí sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng còn chậm, đến tháng 3/2019, tại trạm Nam Bình Định và Bắc Bình Định mới chỉ thực hiện thu phí điện tử tự động không dừng đối với 2 làn xe trung tâm (tiếp giáp dải phân cách giữa đường).
Tổng cục Đường bộ Việt Nam tự cho phép nhà đầu tư BOT Nam Bình Định gia hạn thực hiện việc thu phí không dừng là chưa đúng thẩm quyền là một trong những nguyên nhân dư luận có phản ứng về tính minh bạch trong việc thu phí và thời gian thu phí, gây ùn tắc giao thông, gây bức xúc cho người dân...
Bộ GTVT thực hiện chỉ định thầu tại dự án trái phiếu Chính phủ khi dự toán chưa được phê duyệt là thực hiện chưa đúng các quy định về đấu thầu.
Nhà thầu Cienco4 đã sử dụng vật liệu đá dăm từ nhiều mỏ có tính chất cơ lý khác nhau nên chất lượng bê tông nhựa thiếu sự đồng nhất và ổn định, do đó khi gặp các yếu tố bất lợi thì bê tông nhựa dễ bị phá vỡ; sử dụng vật liệu tưới dính bám của mặt đường chưa đúng quy định...
Công tác giám sát, nghiệm thu thực hiện chưa đúng quy định, còn để một số nhà thầu sử dụng vật liệu chưa đúng hồ sơ thiết kế.
Để xảy ra các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trước hết thuộc trách nhiệm của Bộ GTVT, bên cạnh đó, còn có trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân liên quan.
UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo thực hiện công tác giải phóng mặt bằng chưa dứt điểm, đến nay nhiều vị trí chưa có mặt bằng để xây rãnh thoát nước; công tác quản lý quy hoạch khu dân cư hai bên đường thuộc tuyến còn một số tồn tại, còn tình trạng người dân tự san lấp, xây dựng công trình lấn chiếm hành lang an toàn đường bộ, ảnh hưởng đến khả năng thoát nước hai bên đường là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng công trình.
Từ kết luận trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng chỉ đạo, xem xét xử lý đối với những nội dung vượt thẩm quyền.
Đối với UBND tỉnh Bình Định: Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn kiểm tra, rà soát việc quy hoạch và thực hiện quy hoạch các khu đô thị cạnh quốc lộ 1 đảm bảo cho việc quản lý, khai thác quốc lộ 1 an toàn, hiệu quả; phối hợp với Bộ GTVT tăng cường kiểm tra, xử lý việc chấp hành xây dựng của các hộ dân ven đường đảm bảo an toàn giao thông và tuổi thọ công trình.
Về xử lý trách nhiệm, Bộ GTVT, UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý theo thẩm quyền đối với các cơ quan, đơn vị, cá nhân đã có thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm nêu trong kết luận thanh tra.
Bộ Công an điều tra không ảnh hưởng đến sửa cao tốc 34.500 tỷ
Bộ Công an khẳng định, việc khởi tố, điều tra một số người liên quan sai phạm của cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi không làm ảnh hưởng đến việc sửa chữa hư hỏng trên tuyến.
T.Nam