Nhân chuyến công du của Thủ tướng Hungary Orbán Viktor tới Việt Nam, Vietnamnet đã có cuộc trò chuyện với Bộ trưởng Ngoại giao và Kinh tế đối ngoại Hungary Szijjártó Péter về sự kiện quan trọng này. Trong đó, Bộ trưởng Szijjártó khẳng định Hungary luôn đánh giá cao và muốn nâng cấp quan hệ song phương với Việt Nam, nền kinh tế thuộc hàng đi đầu và có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á.
Mời xem nội dung cuộc phỏng vấn tại đây:
Nhà báo Thanh Bình: Thủ tướng Hungary Orbán Viktor đã bắt đầu thăm chính thức Việt Nam trong 3 ngày, kể từ ngày 24/9. Chuyến công du của ông được coi là một sự kiện quan trọng, sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa hai quốc gia. Vì vậy, ngày hôm nay, báo điện tử Vietnamnet rất hân hạnh được trò chuyện với Bộ trưởng Ngoại giao và Kinh tế đối ngoại Hungary Szijjártó Péter về sự kiện này.
Thưa ông Szijjártó, rất cảm ơn ông đã dành thời gian để trò chuyện với chúng tôi ngày hôm nay dù lịch trình làm việc bận rộn. Để không lãng phí thời gian, tôi xin phép được bắt đầu ngay với các câu hỏi mà độc giả của chúng tôi quan tâm nhất.
Trước hết, xin ông cho biết về mục đích cũng như ý nghĩa của chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này của Thủ tướng Viktor Orbán?
Bộ trưởng Szijjártó Péter: Khi xem xét các dự báo và phân tích về nền kinh tế của các nước thuộc khu vực Đông Nam Á trong 2- 3 thập kỷ tới, chúng tôi thấy một điều rõ ràng, Việt Nam là nước có nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực. Vì vậy, quyết định phát triển hợp tác giữa Hungary với Việt Nam là điều dễ hiểu. Bạn biết đấy, chúng ta có những nền tảng rất tốt cho sự hợp tác. Có khoảng 3.000 - 4.000 người Việt Nam từng học tập ở Hungary và hiện cũng có khoảng vài ngàn công dân Việt Nam đang sinh sống tại Hungary. Họ hòa nhập rất tốt với cộng đồng dân cư địa phương. Họ chính là cầu nối để hai bên xây dựng hợp tác.
Nhà báo Thanh Bình: Theo ông, quan hệ Việt Nam - Hungary đã tiến triển như thế nào kể từ khi hai nước bắt đầu thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1950?
Bộ trưởng Szijjártó Péter: Thực tế, hai nước đã có truyền thống hợp tác hơn 60 năm. Chúng ta có thể nói rằng, mối quan hệ hợp tác song phương đang tiến triển tích cực. Như chúng tôi thấy, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước hiện đạt hơn 100 triệu Euro, vẫn thấp hơn tiềm năng nhưng đang tăng trưởng tương đối nhanh. Chúng ta cũng cần xem xét sự hợp tác kinh tế dựa trên các sản phẩm có giá trị cao. Hungary đang hợp tác với Việt Nam trong rất nhiều lĩnh vực như công nghiệp, quản lý nguồn nước, y tế và công nghệ thông tin (IT). Đây cũng là những lĩnh vực mà Hungary có thế mạnh và đạt trình độ phát triển cao theo tiêu chuẩn thương mại quốc tế. Thực tế, quan hệ song phương giữa Việt Nam - Hungary đang liên tục phát triển trên cơ sở đôi bên cùng có lợi.
Nhà báo Thanh Bình: Theo các số liệu thống kê mới nhất thì Hungary hiện là quốc gia cung cấp ODA cho VN lớn nhất trong khu vực Trung Đông Âu. Quan hệ kinh tế song phương cũng đã đạt được nhiều tiến triển đáng chú ý, với kim ngạch thương mại hai chiều trong 6 tháng đầu năm 2017 đạt 145 triệu USD. Ông đánh giá như thế nào về triển vọng hợp tác kinh tế giữa hai nước?
Bộ trưởng Szijjártó Péter: Bạn biết đấy, chúng ta vừa hoàn thành hai chương trình phát triển kinh tế thành công dựa vào các chương trình cho vay tín dụng ưu đãi. Một dự án liên quan đến đầu tư, quản lý nguồn nước và một dự án liên quan đến hệ thống đăng ký hạ tầng IT ở một trong các tỉnh thuộc đất nước của các bạn. Dựa vào thành công của hai chương trình vốn vay ưu đãi này, chúng tôi đang xúc tiến thêm các chương trình nữa. Thực tế là hôm nay chúng tôi đã ký với các bạn một hợp đồng tài chính, theo đó Hungary sẽ tài trợ tổng cộng 60 triệu USD cho VN xây dựng Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ. Chính phủ Hungary tài trợ cho dự án này thông qua chương trình khung tín dụng ưu đãi và trong ngày hôm nay, tổng giám đốc của ngân hàng Eximbank đã ký thỏa thuận tài chính với chúng tôi. Thỏa thuận này cũng bao gồm cả việc các công ty Hungary sẽ cùng tham gia xây dựng bệnh viện.
Căn cứ vào thành công của cả 3 dự án này, hôm nay chúng tôi cũng ký thêm một thỏa thuận khung khác, theo đó chính phủ Hungary sẽ bắt đầu một chương trình vốn vay ưu đãi lớn nhất từ trước tới nay, với giá trị tổng cộng lên tới 440 triệu Euro. Chúng tôi cũng đã xác định 11 dự án với 5 trong số đó thuộc lĩnh vực quản lý nguồn nước, hệ thống vệ sinh môi trường, các hệ thống khai thác nguồn nước tự nhiên và xử lý chất bay hơi cũng sẽ được nâng cấp. Chúng tôi sẽ hoàn thành 4 dự án đầu tư vào lĩnh vực y tế, trong đó về cơ bản là xây dựng các bệnh viện mới tại nhiều tỉnh thành khác nhau của Việt Nam. Sẽ có một dự án đầu tư liên quan đến hệ thống hậu cần ở Việt Nam và cũng có một dự án liên quan đến lĩnh vực chứng thực chữ ký số. Về cơ bản, chúng ta hiện có 11 dự án với tổng giá trị vào khoảng 270 triệu Euro. Như vậy, chúng ta còn khoảng 170 triệu Euro vốn vay ưu đãi khác dành cho các dự án đầu tư khác trong tương lai. Đối với Hungary, 440 triệu Euro là một chương trình tín dụng khổng lồ mà đất nước chúng tôi chưa từng xúc tiến ở bất kỳ nơi nào trước đây. Do đó, đây là một sự thử nghiệm quan trọng để xem chúng ta có thể hoàn thành các dự án hợp tác như thế nào trong một chương trình lớn đến như vậy.
Nhà báo Thanh Bình: Trong chuyến thăm này, Thủ tướng Orbán Viktor dự kiến sẽ công bố việc Hungary quyết định cấp thêm học bổng cho sinh viên VN học tập tại Hungary. Xin ông nói rõ hơn về điều này cũng như các kế hoạch hợp tác của Hungary với VN về giáo dục.
Bộ trưởng Szijjártó Péter: Bạn biết đấy, chúng tôi coi chương trình cấp học bổng giáo dục là sự đầu tư tốt nhất cho tương lai. Bởi theo kinh nghiệm của chúng tôi, những người từng tốt nghiệp từ các trường đại học của Hungary vẫn là những người bạn rất tốt đối với Hungary. Về phía chúng tôi, việc có khoảng 3.000 - 4.000 công dân Việt Nam từng học tập tại Hungary thực sự là một lợi thế lớn. Đáng nói, nhiều người trong số họ đang làm việc cho chính phủ và nắm giữ các cương vị rất quan trọng. Đối với Hungary, việc có nhiều người bạn đảm nhiệm các vị trí quản lý cao trong chính quyền Việt Nam thực sự rất quan trọng. Đối với Hungary, đây thực sự là hình thức đầu tư tốt. Cho tới nay, chúng tôi đã cấp 100 học bổng chính phủ cho Việt Nam. Hiện chúng tôi đã quyết định sẽ tăng gấp đối số học bổng này. Do đó, từ tháng 9 năm sau, chúng tôi dự kiến sẽ đón nhận 200 sinh viên Việt Nam sang học tập tại Hungary. Họ sẽ được chi trả toàn bộ chi phí cho việc học tập tại Hungary thông qua học bổng toàn phần của chính phủ Hungary. Bạn biết không, Hungary có hệ thống giáo dục trên đại học rất phát triển, đặc biệt trong các lĩnh vực y học, kinh tế, kỹ thuật và IT. Theo những gì tôi được biết, đây cũng là 4 lĩnh vực rất được các sinh viên Việt Nam quan tâm và chọn để học cao học. Như vậy, chúng sẽ chờ đón 200 du học sinh Việt sang Hungary vào tháng 9 tới.
Nhà báo Thanh Bình: Theo tôi được biết đây là thứ ba ông đến VN. Vậy ông ấn tượng nhất với điều gì ở VN?
Bộ trưởng Szijjártó Péter: Thực tế, trong 3 chuyến công du đến Việt Nam, tôi không chỉ thăm Hà Nội mà còn cả TP Hồ Chí Minh. Bởi vì trong chuyến công du gần đây nhất, tôi đã dự lễ khai trương Tổng lãnh sự quán Hungary tại TP Hồ Chí Minh. Chúng tôi hiểu rằng để nâng cấp quan hệ song phương, chúng tôi cần hiện diện nhiều hơn ở Việt Nam. Điều tôi có thể nói với bạn là, qua mỗi chuyến đi, tôi nhận thấy đất nước của các bạn đang phát triển. Mọi thứ đang thay đổi, chứng minh cho sự thành công trong phát triển kinh tế ở đất nước này. Chúng tôi được biết các bạn đã đạt được tốc độ tăng trưởng hiếm có, hơn 6%/năm. So với các nước châu Âu, đây là tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Vì vậy, nếu các lần bạn đến thăm Việt Nam cách nhau 1- 3 năm, bạn có thể thấy sự phát triển tương đối lớn. Tôi thực sự tự hào về việc hợp tác kinh tế giữa hai nước, vì tôi có vinh dự được làm việc như Đồng chủ tịch Ủy ban Hỗn hợp về Hợp tác Kinh tế Việt Nam - Hungary từ năm 2012 - 2015. Trong khoảng thời gian này, chúng tôi đã xúc tiến một số dự án và hiện chúng đang mang lại các kết quả rất tốt. Khi quan sát khu vực Đông Nam Á, một trong những khu vực đang tăng trưởng nhanh của thế giới, chúng tôi thấy rằng một trong những nhân tố ổn định và đi đầu trong khu vực là Việt Nam. Thực tế, chúng tôi đang nỗ lực phát triển hơn nữa quan hệ giữa hai nước chúng ta.
Nhà báo Thanh Bình: Rất cảm ơn ông vì các chia sẻ hôm nay. Tôi hy vọng quan hệ song phương giữa hai đất nước chúng ta sẽ được thúc đẩy tới cấp độ cao hơn, sâu rộng và toàn diện hơn.
Thanh Bình - Xuân Quý - Đức Yên