Để đảm bảo hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 có 5.000km đường bộ cao tốc, Chính phủ đã xây dựng kế hoạch, mục tiêu trong từng thời kỳ trung hạn làm cơ sở cân đối nguồn lực và tổ chức thực hiện.
Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết, theo kế hoạch đặt ra đến năm 2030 cả nước có 5.000km đường cao tốc. Cả nước hiện có 1.163km đường cao tốc và đang triển khai thi công 786 km cao tốc nối với cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Vẫn còn 838km nữa mới thông được toàn tuyến cao tốc nối từ Lạng Sơn - Cà Mau (có tổng chiều dài 2.083km) và gắn liền với các trục đường cao tốc giữa các địa phương để tạo động lực phát triển kinh tế vùng miền.
Ông Lê Kim Thành, Vụ trưởng Vụ Đối tác công tư (PPP - Bộ GTVT) thông tin thêm, dự kiến đến năm 2023 sẽ hoàn thành khoảng 916km đang đầu tư, nâng tổng số đường bộ cao tốc trong cả nước lên 2.079km.
Trong dự thảo báo cáo của Chính phủ Bộ GTVT cũng đặt kế hoạch đến năm 2025 sẽ có khoảng 3.000km đường bộ cao tốc trong cả nước.
Đầu tư hàng loạt tuyến cao tốc mới
Để hiện thực mục tiêu, trong kỳ trung hạn (2021 - 2025), Chính phủ đang chỉ đạo tập trung huy động nguồn lực đầu tư hoàn thành 871km cao tốc để đến năm 2025 cả nước có khoảng 2.950km đường bộ cao tốc.
Đồng thời phấn đấu khởi công mới khoảng 1.176km. Gồm một số dự án thành phần trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông (hoàn thành 375km, khởi công 387km).
Khu vực phía Bắc đưa vào khai thác 2 tuyến: Cửa khẩu Hữu Nghị - TP Lạng Sơn, Chợ Mới - Bắc Kạn (dài 74km) và khởi công 4 tuyến cao tốc: Vành đai 4 TP Hà Nội, Hòa Bình - Mộc Châu, Đồng Đăng - Trà Lĩnh, tuyến nối Hà Giang với cao tốc Nội Bài - Lào Cai (dài 337km).
Đối với khu vực miền Trung và Tây Nguyên, giai đoạn 2021 - 2025 sẽ hoàn thành 2 tuyến: Hòa Liên - Túy Loan, Dầu Giây - Tân Phú - Bảo Lộc (dài 139km), khởi công tuyến cao tốc Buôn Ma Thuột - Vân Phong dài 105km.
Khu vực phía Nam hoàn thành 2 tuyến cao tốc: Biên Hòa - Vũng Tàu, Chơn Thành - Đức Hòa (dài 147km) và khởi công 3 tuyến mới: Vành đai 3 TP.HCM, TP.HCM - Mộc Bài, TP.HCM - Chơn Thành (dài 194km).
Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long hoàn thành 3 tuyến: Mỹ An - Cao Lãnh, Cao Lãnh - Rạch Sỏi, An Hữu - Cao Lãnh(dài 136km) và khởi công 2 tuyến cao tốc: Châu Đốc - Cần Thơ, Sóc Trăng - Trần Đề (dài 153km).
Để đạt mục tiêu có khoảng 5.000km vào năm 2030, ngoài việc hoàn thành 1.176km khởi công trong giai đoạn 2021 - 2025, cần đầu tư hoàn thành thêm tối thiểu 874km đường bộ cao tốc.
Bộ GTVT công bố “hình hài” 5.000 km đường cao tốc |
Trong đó, Chính phủ đặt ra kế hoạch khu vực phía Bắc đầu tư hoàn thành 3 tuyến: (Mộc Châu - Sơn La, Phú Thọ - Chợ Bến, Vành đai 5 TP Hà Nội (dài 363km); khu vực miền Trung và Tây Nguyên đầu tư hoàn thành 3 tuyến: Vinh - Thanh Thủy, Quy Nhơn - Pleiku, Bảo Lộc - Liên Khương (dài 299km).
Khu vực phía Nam đầu tư hoàn thành 2 tuyến: Vành đai 4 TP.HCM và Gò Dầu - Xa Mát (dài 170km); khu vực Đồng bằng sông Cửu Long hoàn thành 2 tuyến: Hà Tiên - Rạch Giá và Hồng Ngự - Trà Vinh (dài 207km).
“Với kế hoạch triển khai của Chính phủ, đến năm 2030, cả nước sẽ hoàn thành khoảng 5.165km.
Với quy mô đầu tư, giai đoạn hoàn thiện xây dựng đảm bảo quy mô theo quy hoạch 4 - 6 làn xe, một số đoạn cửa ngõ trung tâm kinh tế, đường vành đai đô thị lớn quy mô 6 - 8 làn xe.
Trong giai đoạn phân kỳ sẽ lựa chọn quy mô đầu tư phù hợp với nhu cầu vận tải và khả năng cân đối nguồn lực, đảm bảo hiệu quả đầu tư.
Áp dụng linh hoạt phương thức đầu tư
Theo dại diện Vụ PPP, để thực hiện chủ trương có 5.000km đường cao tốc vào năm 2030 cần áp dụng linh hoạt các phương thức đầu tư công, đầu tư theo hình thức PPP.
Đặc biệt, Nhà nước cần có các chính sách, cơ chế để thu hút tối đa nguồn lực đầu tư, đa dạng hóa các hình thức huy động vốn và sử dụng nguồn lực, nhất là thu hút nguồn lực ngoài ngân sách để đầu tư mạng lưới đường bộ cao tốc theo phương thức PPP.
Đối với các dự án cao tốc đầu tư công, sau khi hoàn thành cần thiết phải thu phí để hoàn vốn Nhà nước, tạo nguồn lực tiếp tục đầu tư phát triển các dự án hạ tầng giao thông.
Để đầu tư xây dựng 5.000 km đường cao tốc cần kết hợp hài hoà các hình thức đầu tư |
Ông Nguyễn Viết Huy, Phó vụ trưởng PPP cho biết, nhu cầu vốn để thực hiện các dự án cao tốc trong kỳ trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 cần khoảng hơn 350.000 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước khoảng hơn 219.5 00 tỷ đồng, vốn huy động ngoài ngân sách khoảng hơn 131.000 tỷ.
Đối với nguồn ngân sách Nhà nước, Chính phủ đã giao các địa phương cân đối nguồn, chủ trì thực hiện hơn 37.000 tỷ đồng, ngân sách Trung ương cần bố trí hơn 182 tỷ đồng, trong đó đã cân đối được 138.000 tỷ đồng, đang còn thiếu khoảng gần 44.360 tỷ đồng…
Ông Huy cho biết, đối với nguồn vốn ngân sách sẽ sử dụng nguồn lực Nhà nước phân bổ theo đầu tư công trung hạn, cân đối bổ sung từ nguồn vượt thu, nguồn dự phòng đầu tư công, nguồn vốn cân đối từ ngân sách địa phương.
Thứ trưởng GTVT Lê Đình Thọ cho cho rằng, Bộ GTVT đã kiến nghị Chính phủ có chỉ đạo với hệ thống ngân hàng, đặc biệt là ngân hàng thương mại có gói tín dụng ưu đãi cho nhà đầu tư. Nếu ngân hàng đồng hành cùng DN trong các dự án BOT, chắc chắn dự án sẽ thành công.
Thủ tướng giao Bộ GTVT đề xuất mục tiêu 5.000km cao tốc
Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT khẩn trương hoàn thiện tờ trình chủ trương triển khai mục tiêu có khoảng 5.000km đường cao tốc vào năm 2030.
Vũ Điệp