Theo Reuters, Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua 100 siêu tiêm kích F-35 do tập đoàn công nghệ quốc phòng Mỹ Lockheed Martin chế tạo. Song, Mỹ đã loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình này năm 2019 sau khi Ankara mua các hệ thống phòng thủ tên lửa mệnh danh "rồng lửa" S-400 của Nga.
 |
| F-35 là thế hệ tiêm kích mới nhất và hiện đại nhất của Mỹ hiện nay. Ảnh: Military Magazine |
Phát biểu trước báo giới trước khi lên đường công du Tây Phi hôm 17/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết, nước này muốn lấy lại khoản đầu tư vào chương trình F-35 của Mỹ và hai bên vẫn đang đàm phán về vấn đề này.
"Chúng tôi đã chi tới 1,4 tỷ USD để mua các tiêm kích F-35 và Mỹ đã đưa ra đề nghị như vậy (cung cấp tiêm kích F-16 đời cũ hơn) để bồi hoàn cho khoản chi đó. Liên quan đến vấn đề này, chúng tôi đã tuyên bố sẽ xúc tiến mọi bước cần thiết để đáp ứng nhu cầu quốc phòng của đất nước mình", ông Erdogan nói.
Mối quan hệ đối tác kéo dài hàng thập kỷ giữa hai nước đồng minh NATO đã gặp sóng gió chưa từng thấy trong 5 năm qua vì những bất đồng về chính sách Syria, mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, các tham vọng hải quân của nước này ở phía đông Địa Trung Hải cùng những cáo buộc của Mỹ chống lại một ngân hàng quốc doanh Thổ Nhĩ Kỳ và chính quyền Ankara.
Việc Ankara mua S-400 cũng dẫn tới các biện pháp trừng phạt của Washington. Tháng 12/2020, Washington đã đưa Ban lãnh đạo công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ, giám đốc và 3 quan chức khác thuộc cơ quan này vào danh sách đen.
Kể từ đó, Mỹ đã nhiều lần cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ không nên mua thêm vũ khí Nga. Tuy nhiên, ông Erdogan cho hay, Ankara vẫn có ý định mua lô "rồng lửa" S-400 thứ 2 từ Nga, một động thái có thể trầm trọng hóa rạn nứt với Washington.
Nhằm hóa giải thế bế tắc, Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng 10 đã đề nghị Mỹ bán cho 40 tiêm kích F-16 và gần 80 bộ thiết bị hiện đại hóa dành cho các chiến đấu cơ hiện có của Ankara. Song, giới quan sát nhận định, đề nghị này có thể khó được Quốc hội Mỹ phê chuẩn.
Các nhà lập pháp từ cả đảng Cộng hòa và Dân chủ Mỹ đang thúc giục chính quyền Tổng thống Joe Biden gây sức ép hơn nữa đối với Ankara, chủ yếu vì việc mua vũ khí Nga. Trong khi đó, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ hy vọng có thể cải thiện quan hệ song phương với Mỹ dưới thời ông Biden.
Tuấn Anh
>>> Đọc tin quân sự mới nhất trên Vietnamnet
Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Mỹ bàn giao F-35 hoặc đền bù 1,4 tỷ USD
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan yêu cầu Mỹ nhanh chóng bàn giao số tiêm kích tàng hình F-35 có trong một thỏa thuận giữa hai nước, hoặc phải đền bù số tiền 1,4 tỷ USD mà Ankara đã trả trước.
.svg){kind=icon}
