Số phận chìm nổi của thống chế phát xít Đức 'lắm mưu nhiều kế'

Rundstedt được cấp dưới đặt biệt hiệu "Hiệp sĩ Đen" vì tính tình trầm lặng và khả năng dùng quân mạnh bạo. Trong Thế chiến thứ nhất, Rundstedt đã thăng tiến đến chức vụ tham mưu trưởng quân đoàn. Năm 1938, ông ta xin nghỉ hưu, nhưng trước thềm Thế chiến thứ hai lại được gọi trở lại quân đội.

Trong chiến dịch xâm lược Ba Lan, Cụm tập đoàn quân (TĐQ) Nam do Rundstedt làm tư lệnh đảm nhận mũi tấn công chính vào miền nam, từ các hướng Silesia, Moravia và Slovakia. Cánh quân này đã tham gia trận Bzura, trận đánh lớn nhất của toàn bộ cuộc chiến Ba Lan, kết thúc với phần nửa lãnh thổ Ba Lan bị chiếm đóng chóng vánh.

Thống chế phát xít Đức bị Hitler cách chức hết lần này tới lần khác

Khi chinh phục Tây Âu theo “Kế hoạch tấn công vùng đất thấp”, Rundstedt cho rằng cần đánh “mồi” vào vùng đất thấp và dụ chủ lực liên quân nghênh chiến. Một cánh quân khác hộ công vào phòng tuyến Maginot của Pháp và thượng nguồn sông Rhine từ phía đông. Cánh quân chủ công sẽ tấn công phá vỡ phòng tuyến Pháp-Anh qua hướng Ardennes, đột phá vượt sông Meuse, sau đó thọc sâu về eo biển Manche, cô lập chủ lực liên quân ở phía bắc.

Kế hoạch của Runstedt được Hitler tán đồng. Diễn biến trận chiến nước Pháp diễn ra sau đó cho thấy những đề xuất của Runstedt là đúng, góp phần để quân đội Đức chiếm đóng nước Pháp chỉ sau một tháng rưỡi bắt đầu cuộc chiến. 

Trong chiến dịch Barbarossa tấn công Liên Xô, Runstedt là tư lệnh Cụm TĐQ Nam gồm 52 sư đoàn bộ binh và 5 sư đoàn thiết giáp. Chính diện tấn công của Cụm TĐQ Nam kéo dài từ Lublin đến cửa sông Danube trên bờ Biển Đen và được chia làm hai hướng. Hướng đánh từ tây sang đông ở miền bắc Ukraine qua Shepetovka-Kiev nhằm mục tiêu hợp vây quân đội Liên Xô ở Kiev; hướng đánh từ phía tây xuống đông nam Ukraine qua Tarnopol-Odessa hợp vây quân đội Liên Xô ở bán đảo Crưm. Từ đó, sẽ tiến tới sông Volga và vùng dầu mỏ Kavkaz.  

Với sự hỗ trợ từ Cụm TĐQ Trung tâm, từ ngày 23/8 đến ngày 26/9/1941, Cụm TĐQ Nam đã bao vây và loại khỏi vòng chiến đấu những lực lượng cơ bản của Phương diện quân Tây Nam Liên Xô đang phòng thủ khu vực tây nam mặt trận mà trọng điểm là khu phòng thủ Kiev, đánh chiếm thành phố này. 

Ngoài những ưu thế ban đầu về người và phương tiện chiến tranh, Rundstedt cùng các tư lệnh dưới quyền đã biết khoét sâu những điểm yếu của quân đội Liên Xô chưa hoàn toàn được chuyển trạng thái từ thời bình sang thời chiến. Chúng tích cực sử dụng các trận trinh sát chiến đấu để phát hiện những chỗ mỏng yếu trên tuyến phòng ngự không liên tục của quân đội Liên Xô và tung lực lượng xe tăng đột kích vào các "khoảng trống" đó.

Đặc biệt, phát xít Đức đã hạn chế dùng pháo binh để mở trận, mà phát huy ưu thế to lớn của không quân oanh tạc. Các máy bay ném bom được sử dụng rộng rãi để chế áp các tuyến phòng ngự của quân đội Liên Xô trước khi dùng bộ binh cơ giới và xe tăng tấn công và nhanh chóng vây bọc các đơn vị Liên Xô hầu như không được không quân yểm hộ.

Sau khi đánh chiếm Kharkov, Belgorod và tiến về phía Rostov, Rundstedt đề nghị Hitler dừng tiến quân vào mùa đông buốt giá, bởi như sau này ông ta nhớ lại, “tôi nhận ra rằng những gì đã được nghe về nước Nga đều là xằng bậy". Hitler giận dữ cho tướng Walther von Reichenau lên thay thế và triệu Rundstedt về nước. 

Tháng 3/1942, Hitler cho triệu tập Rundstedt trở lại làm Tổng chỉ huy mặt trận Tây Âu. Tuy nhiên, Rundstedt hành động thiếu năng nổ. Chính vì vậy, sau khi quân Đồng minh đổ bộ thành công vào Normandy (đầu tháng 6/1944), trong bối cảnh Rundstedt lại khuyên Hitler cầu hòa với quân Đồng minh, Hitler đã giận dữ cách chức ông này và cho thống chế Günther von Kluge thay quyền cầm quân.

Tháng 8/1944, Kluge tự tử vì có liên quan đến âm mưu chống đối Hitler, thống chế Walter Model lên chỉ huy mặt trận phía Tây được 18 ngày thì Hitler lại cho Rundstedt lên thay. Ông này nhanh chóng chỉ huy quân đánh thắng quân Đồng minh trong chiến dịch Market Garden, nhưng sau đó lại không chịu tham gia tổng phản công tại Ardennes. Tháng 3/1945, khi biết được Rundstedt tỏ ý muốn cầu hòa với Đồng minh, Hitler một lần nữa lại đuổi Rundstedt về vườn.

Sau khi Berlin thất thủ, Rundstedt bị quân Mỹ bắt vào ngày 1/5/1945. Sau đó, ông ta bị truy tố là tội phạm chiếm tranh do đã ra lệnh tàn sát tù binh và người dân trong các khu vực chiếm đóng. Tuy nhiên, vì lý do già yếu, Rundstedt không bị đem ra xét xử và tháng 8/1948 được trả tự do.

>>>Tin bài quân sự trên VietNamNet

Nguyên Phong

Cái kết ảm đạm của một đạo quân Đức quốc xã thiện chiến

Tập đoàn quân (TĐQ) 6 quân đội Đức quốc xã là đạo quân thiện chiến, từng thành công trong các chiến dịch tấn công Ba Lan, Pháp và Ukraina của Liên Xô.