Đàm phán hạt nhân Iran đổ vỡ

Vòng đàm phán thứ 7 tại Vienna, Áo trong tuần này là vòng thương lượng đầu tiên có sự tham gia của các đại biểu do Tổng thống chống phương Tây Ebrahim Raisi của Iran cử đến để bàn về cách phục hồi thỏa thuận JCPOA, vốn quy định Iran phải hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lấy việc giảm nhẹ các lệnh trừng phạt kinh tế.

Các quan chức Liên minh châu Âu (trái) và các đại diện Iran tham dự cuộc đàm phán ở Vienna, Áo ngày 3/12. Ảnh: Reuters

Việc ông Raisi đắc cử hồi tháng 6 năm nay đã khiến quá trình đàm phán bị gián đoạn 5 tháng, làm gia tăng mối nghi ngờ của Mỹ và châu Âu rằng Iran đang câu giờ trong khi thúc đẩy chương trình hạt nhân.

Reuters ngày 3/12 dẫn lời Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cảnh báo: "Iran hiện dường như không nghiêm túc làm những gì cần thiết để tái tuân thủ thỏa thuận, đó là lý do tại sao chúng tôi kết thúc vòng đàm phán này tại Vienna. Nếu con đường quay trở lại tuân thủ thỏa thuận lâm vào ngõ cụt, chúng tôi sẽ theo đuổi các lựa chọn khác".

Các nhà ngoại giao Anh, Pháp và Đức cho biết, phái đoàn Iran đã đề xuất những thay đổi sâu rộng đối với một văn bản thỏa thuận đã được đàm phán cẩn thận trong những vòng trước và hoàn thiện tới 70 - 80%. Đại diện 3 cường quốc châu Âu bày tỏ "sự thất vọng và lo ngại" trước những yêu sách của Tehran, với lí do một số không phù hợp với các điều khoản của thỏa thuận hoặc vượt quá chúng.

Trong khi đó, lập trường không khoan nhượng của Iran là, vì Mỹ xé bỏ thỏa thuận trước vào năm 2018, dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, nên Washington cần có hành động trước tiên bằng cách dỡ bỏ mọi cấm vận chống Tehran từ thời điểm đó, kể cả các lệnh trừng phạt không liên quan đến hoạt động hạt nhân của quốc gia Hồi giáo.

Bagheri Kani, nhà đàm phán hạt nhân Iran ngày 29/11 từng phát biểu, Mỹ và các đồng minh phương Tây cũng cần đưa ra các đảm bảo rằng Tehran sẽ không bị áp các biện pháp trừng phạt mới trong tương lai. Tuy nhiên, ông Kani vẫn để ngỏ cánh cửa cho thương lượng khi tuyên bố các quốc gia châu Âu có thể đề xuất dự thảo riêng để các bên cùng thảo luận.

Các nhà đàm phán phương Tây hiện muốn phục hồi thỏa thuận JCPOA ban đầu năm 2015, đồng nghĩa nếu Iran muốn giảm trừng phạt, nước này sẽ phải chấp nhận thêm các hạn chế về hạt nhân.

Do Iran từ chối gặp trực tiếp các quan chức Mỹ, những cuộc thương lượng gián tiếp giữa hai bên, thông qua các nhà ngoại giao châu Âu, dự kiến sẽ nối lại vào giữa tuần sau.

Tuấn Anh

>>> Đọc tin thế giới trên Vietnamnet

Mỹ và đồng minh tố Iran gây ‘khủng hoảng hạt nhân’

Mỹ cùng một số nước Ảrập tố Iran đang gây ra khủng hoảng hạt nhân, làm tình hình Trung Đông bất ổn bằng tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái.

Iran tập trận rầm rộ trước đàm phán hạt nhân

Iran ngày 7/11 bắt đầu tập trận quy mô lớn, chỉ vài tuần trước khi các cuộc đàm phán mới diễn ra nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân quốc tế JCPOA đã ký giữa nước này với các cường quốc năm 2015.