Hồi đầu tuần này, đội ngũ pháp lý của ông Trump khẳng định, toàn bộ phiên tòa luận tội cựu tổng thống là vi hiến và vi phạm các quyền tố tụng đối với ông. Tuy nhiên, họ đã bị thua trong lập luận này nên phải tập trung vào việc bảo vệ cựu lãnh đạo Nhà Trắng trước các cáo buộc luận tội tại tòa.
 |
| Phiên tòa luận tội cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Thượng viện. Ảnh: Reuters |
Theo BBC, các luật sư của ông Trump chỉ mất hơn 3 giờ để trình bày các lập luận của họ, trong khi các nghị sĩ phụ trách luận tội của Hạ viện dùng tới 13 giờ để đưa ra các chứng lý chống lại ông. Những nỗ lực biện hộ như vậy có thể quá đủ vì hiện số thượng nghị sĩ đứng về phía ông Trump dường như đã đủ để đảm bảo cựu tổng thống được Thượng viện tha bổng.
Dưới đây là những lập luận chính của nhóm luật sư biện hộ cho ông Trump tại tòa, theo ghi nhận của phóng viên BBC Anthony Zurcher:
Tố cáo đảng Dân chủ cũng sai phạm
Trong quá trình bảo vệ cựu tổng thống, các luật sư của ông Trump đã cố gắng dùng chính những lý lẽ của đảng Dân chủ để chống lại họ. Nhóm biện hộ đã cho phát hết đoạn video này đến đoạn video khác ghi cảnh các thành viên Hạ viện, bao gồm cả quan chức phụ trách luận tội Jamie Raskin phản đối kết quả những cuộc bầu cử tổng thống trước đây. Theo các luật sư, nếu đảng Dân chủ có thể công khai chống lại kết quả bầu cử, tại sao ông Trump không thể làm việc đó?
Trong một đoạn video khác, các luật sư cho chiếu cảnh các chính khách Dân chủ ca ngợi và khuyến khích những cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc "Black Lives Matters" (Sinh mạng người da đen cũng quan trọng) năm 2020, ám chỉ rằng những phát biểu đó cũng tương tự và thậm chí còn tồi tệ hơn của ông Trump xét về khả năng kích động bạo lực.
Cáo buộc đảng Dân chủ xuyên tạc lời ông Trump
Khi luật sư David Schoen đưa ra những lập luận đầu tiên nhằm bảo vệ cựu Tổng thống Trump, ông đã công kích các nghị sĩ Dân chủ phụ trách luận tội. Luật sư cáo buộc họ đã chỉnh sửa có chọn lọc các phát biểu của ông Trump, khiến chúng có vẻ dễ gây kích động hơn so với thực tế.
Ông Schoen đã cho phát lại toàn bộ phát biểu gây tranh cãi của cựu tổng thống về "người tốt ở cả hai phía" sau cuộc biểu tình bạo lực của phe cực hữu da trắng ở Charlottesville, bang Virginia năm 2017. Luật sư lưu ý rằng, ông Trump đang nhắc tới các cuộc biểu tình ôn hòa vào đêm trước đó.
Michael Van der Bleen, một luật sư khác tham gia biện hộ cho ông Trump, nhắc lại khẩu hiệu hồi còn vận động tranh cử của đương kim Tổng thống Joe Biden là "cuộc chiến vì linh hồn của nước Mỹ". Ông nói, bản thân không muốn đề cập tới việc phe Dân chủ cần phải bị trừng phạt, mà muốn nhấn mạnh rằng những phát biểu gay gắt từ lâu đã là một phần của chính trường Mỹ. Luật sư quả quyết, các phát biểu của ông Trump chắc chắn không phải là căn cứ để luận tội và kết tội.
Giải thích thông điệp của người ủng hộ ông Trump
Trong một bước ngoặt khá đáng chú ý, luật sư Schoen tuyên bố, một người đứng về phía Trump từng viết trên Twitter rằng cô ấy "sẽ mang theo Calvary" để ủng hộ ông vào ngày 6/1, thực tế ám chỉ tới ngọn đồi nơi Chúa bị đóng đinh trên thập tự giá, chứ không phải là lỗi đánh máy cho cụm từ "kỵ binh".
Các nhà báo theo dõi trực tiếp quá trình tố tụng nhận thấy, phát biểu đã khiến các thượng nghị sĩ Dân chủ có mặt tại tòa có những cái nhìn đầy hoài nghi.
Vận động sự ủng hộ dành cho cựu tổng thống
Phóng viên Zurcher đánh giá, đôi khi phần biện hộ cho cựu tổng thống tạo cảm giác như được trích dẫn từ hệ thống truyền thông của phe bảo thủ, góp phần tăng cường uy tín chính trị của ông.
Nhóm luật sư biện hộ đã sử dụng những video tổng hợp, thường là sự kết hợp của cùng các đoạn clip nhưng được dàn dựng theo nhiều cách khác nhau, đi kèm với nhạc nền gây chú ý và các cảnh cháy nổ, bạo lực tua nhanh, quen thuộc với những khán giả thường xuyên xem các chương trình bình luận buổi tối trên kênh Fox News.
Các đoạn video cũng khắc họa nhiều gương mặt chính trị gia Dân chủ trở thành "nhân vật phản diện" với cánh hữu như Elizabeth Warren, Bernie Sanders, Chuck Schumer, Nancy Pelosi và Ayanna Pressley cũng như các nhân vật truyền thông như nhà báo Chris Cuomo của đài CNN hay các ngôi sao Hollywood như Madonna và Johnny Depp.
Nhóm biện hộ cũng trích dẫn các đoạn phát biểu dài của ông Trump với một vài trong số đó bao gồm cả những lời công kích nhắm vào cả các nghị sĩ Cộng hòa lẫn Dân chủ trước đám đông ủng hộ. Điều này được tin có thể nhằm nhắc nhở các thượng nghị sĩ Cộng hòa cân nhắc về sự ủng hộ dành cho cựu tổng thống bên trong đảng này. Động thái cũng có thể được xem là một nỗ lực nhằm gia tăng sự hẫu thuận dành cho ông Trump sau 2 ngày bị phe Dân chủ công kích.
Khẳng định quyền tự do ngôn luận của ông Trump
Phần lớn lập luận biện hộ cho cựu tổng thống xoay quanh việc khẳng định Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ đảm bảo quyền tự do ngôn luận, các quyền ông Trump đã vận dụng vào ngày 6/1.
Theo các luật sư, nếu Thượng viện bỏ phiếu kết tội ông Trump vì những lời phát biểu nói trên, điều đó sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các phát biểu chính trị trên chính trường và mở ra khả năng bất kỳ chính trị gia nào cũng có thể bị trừng phạt.
Luật sư Van der Veen thẳng thừng bác bỏ một lá thư có chữ ký của 144 học giả về hiến pháp, vốn cho rằng Tu chính án thứ nhất không áp dụng trong trường hợp của ông Trump. Ông Van der Veen cáo buộc các quan chức phụ trách luận tội của Hạ viện đã trích dẫn bức thư trong phần trình bày của họ như một cách dọa nạt đội ngũ pháp lý của cựu lãnh đạo Nhà Trắng.
Đây không phải là lập luận pháp lý mạnh mẽ nhất, nhưng thái độ đối đầu có thể sẽ tốt cho ông Trump tại bang Florida, nơi ông chọn chuyển tới sinh sống sau khi mãn nhiệm. Hơn nữa, quan điểm cho rằng bất kỳ chính trị gia nào cũng có thể bị xử phạt vì tự do ngôn luận như ông Trump có thể khiến các thượng nghị sĩ mủi lòng.
Câu hỏi then chốt liên quan cựu Phó Tổng thống Pence
Sau khi nhóm luật sư biện hộ dừng lời là thời gian đặt câu hỏi. Các Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitt Romney và Susan Collins đã đặt một trong những câu hỏi thú vị cho cả hai bên tại phiên tòa hôm 12/2: Khi ông Trump viết một thông điệp trên Twitter chê bai Mike Pence, ông có biết phó tổng thống lúc đó đã được Mật vụ đưa ra khỏi phòng họp Thượng viện để bảo đảm an toàn khi những người biểu tình quá khích tràn vào tòa nhà quốc hội hay không?
Đại diện các quan chức Dân chủ phụ trách luận tội, Hạ nghị sĩ Joaquin Castro cho rằng, Tổng thống sắp mãn nhiệm Trump lúc đó chắc chắn biết ông Pence đang bị đám đông quá khích đe dọa. Khi ấy, truyền hình quốc gia đang phát sóng trực tiếp các cảnh bạo lực, trong khi Nhà Trắng có các cơ sở thông tin liên lạc rộng khắp và trong cuộc điện đàm diễn ra cùng thời điểm, tổng thống cũng được Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville đến từ bang Alabama báo cáo việc ông Pence đã được đưa đi sơ tán.
Tuy nhiên, luật sư Van der Bleen quả quyết ông Trump không hay biết sự việc. Luật sư biện hộ nói thêm, phe Dân chủ Hạ viện đã không điều tra về vấn đề này trong quá trình "vội vã" thúc đẩy luận tội. Bên cạnh đó, các hành động của ông Trump trong vụ bạo loạn trên đồi Capitol không được đưa vào cáo buộc luận tội.
Theo giới quan sát, câu hỏi trên của hai thượng nghị sĩ Cộng hòa xoáy vào trọng tâm của vụ án chống lại cựu tổng thống, nhằm làm rõ liệu các hành vi của ông Trump trong thời gian diễn ra bạo loạn có ám chỉ ông tiên lượng bạo lực nhiều khả năng sẽ xảy ra hay không và liệu ông có hoan nghênh hay khuyến khích điều đó hay không. Tất nhiên, phe Dân chủ khăng khăng câu trả lời là "Có".
Tuấn Anh
Vấn đề hóc búa trong phiên tòa luận tội ông Trump
Lần đầu tiên trong lịch sử 232 năm tồn tại, Thượng viện Mỹ đưa một cựu tổng thống ra xét xử luận tội. Không ai biết chắc phiên tòa sẽ diễn ra thế nào. Đảng Dân chủ thậm chí chưa quyết có triệu tập nhân chứng hay không.
Những rắc rối pháp lý trong phiên tòa luận tội ông Trump
Phiên tòa luận tội cựu Tổng thống Donald Trump đang làm nảy sinh những câu hỏi hóc búa liên quan đến Hiến pháp Mỹ.
.svg){kind=icon}
