Năm 2020 đã định hình quan hệ Mỹ - Trung ra sao?

Khi chính quyền Joe Biden chuẩn bị tiếp quản Nhà Trắng, điều gì đang đón đợi một trong những mối quan hệ song phương quan trọng nhất thế giới này?

Ảnh: Reuters

Quan hệ Mỹ -Trung xấu đi thấy rõ trong năm 2020, sau 3 năm suy giảm liên tiếp dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump. Bắc Kinh và Washington đổ lỗi cho nhau về đại dịch Covid-19, sa lầy trong cuộc thương chiến kéo dài, cạnh tranh mạng 5G cùng nhiều công nghệ khác.  

Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ phải vật lộn với tất cả những thách thức đó ngay từ ngày đầu tiên lên nắm quyền.

Trong một bài viết mới đây trên trang web chính thức của Hội đồng Các quan hệ đối ngoại (trụ sở ở thành phố New York), các chuyên gia đã nêu ra những điểm quan trọng trong năm qua sẽ tác động lâu dài đến quan hệ giữa hai cường quốc. Họ cũng phân tích những gì được mong đợi thời Joe Biden.

Chính quyền Donald Trump vẫn duy trì các chính sách cứng rắn với Trung Quốc cho đến những ngày cuối của nhiệm kỳ, liên tiếp hành động dường như để chính quyền kế nhiệm gặp khó khăn hơn nếu muốn đảo ngược tình hình. Tuy nhiên, càng làm như vậy thì đòn bẩy và phạm vi lựa chọn mà họ để lại càng lớn.

Chính quyền Biden sẽ phải quyết định giữ lại bao nhiêu trong số những chính sách mà Tổng thống Trump đã xây dựng. Một số quyết định thực sự rất khó khăn, chẳng hạn như liệu có nên duy trì thuế quan đối với lượng hàng trị giá 370 tỷ USD nhập khẩu từ Trung Quốc hay không.  

Thuế quan đã gây tổn thất không nhỏ cho Mỹ nhưng cũng tạo ra đòn bẩy kinh tế lớn. Việc hủy bỏ thuế quá nhanh sẽ làm nảy sinh những cáo buộc rằng ông Biden mềm mỏng với Trung Quốc. 

Những bước đi khác, trong đó có khôi phục Đối thoại An ninh bốn bên với Australia, Ấn Độ và Nhật Bản, cũng chưa thể thực hiện ngay. Một số nỗ lực có thể sẽ được duy trì nhưng ở mức độ giảm đáng kể.

Chính quyền Biden có thể đạt được một số chiến thắng nhanh chóng bằng cách lấp đầy những lỗ hổng mà đội ngũ Trump đã tạo ra, bằng cách từ bỏ các nguồn đòn bẩy và ảnh hưởng truyền thống của Mỹ. Trở lại với các thể chế và thỏa thuận quốc tế, hợp tác với đồng minh châu Âu, tăng cường sức mạnh của Mỹ và tái thiết khuôn khổ ngoại giao Mỹ - Trung nhiều khả năng đều có trong nghị trình của Tổng thống Mỹ tiếp theo.

Tuy nhiên, nhận ra lợi ích và sửa chữa sai lầm trong chính sách Trung Quốc của Tổng thống Trump sẽ chỉ hữu ích trong 100 ngày cầm quyền đầu tiên. Thử thách thực sự cho chính quyền Biden là những gì họ phải làm về Trung Quốc trong 1.360 ngày còn lại của nhiệm kỳ.

Thanh Hảo

Ông Biden sẽ duy trì trừng phạt Trung Quốc thế nào?

Khi tìm cách định hình lại chính sách đối ngoại của Mỹ, ông Joe Biden sẽ không từ bỏ “vũ khí” cấm vận mà Tổng thống Donald Trump thường sử dụng. 

Bài toán Trung Quốc khó giải của ông Biden

Trong 4 năm tại nhiệm, Tổng thống Donald Trump tuyên bố rõ với Mỹ Latinh rằng không làm ăn với Trung Quốc. Nhưng thông điệp này không hiệu quả.