Trong bài viết trên báo The Guardian ngày 22/1, nhà báo Tom McCarthy nhận định, việc Thượng viện do phe Dân chủ kiểm soát có thể tạo ra nhiều vấn đề cho ông Donald Trump trong những tuần tới đây, khi cựu Tổng thống có khả năng phải đối mặt với phiên tòa luận tội lần hai. Tuy nhiên, chỉ những thành viên đảng Dân chủ sẽ khó có thể kết tội ông kích động bạo loạn.
 |
| Lãnh đạo đảng Cộng hoà tại Thượng viện Mitch McConnell tỏ dấu hiệu ông sẽ bỏ phiếu kết tội cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: AP |
Theo quy định, cần phải có đa số 2/3 các thượng nghị sĩ - tức 67 người nếu tất cả 100 thành viên Thượng viện bỏ phiếu - đồng thuận mới kết tội được ông Trump. Hiện phe Dân chủ đang nắm 50 ghế, vì vậy họ cần 17 thành viên Cộng hoà đứng về phía mình.
Nếu bị kết tội, ông Trump có thể bị cấm vĩnh viễn giữ chức vụ công. Nếu không, ông có thể chạy đua vào Nhà Trắng một lần nữa vào năm 2024. Trong cuộc bầu cử tổng thống 2020, ông nhận được phiếu bầu của 74 triệu người Mỹ.
Cuối ngày 21/1, có tin lãnh đạo Cộng hoà tại Thượng viện Mitch McConnell đề xuất lùi thời gian bắt đầu phiên xử để ông Trump có thời gian chuẩn bị. Mitch McConnell nói, ông sẽ đề nghị cáo buộc luận tội được trình lên Thượng viện vào 28/1, và phiên xử có thể bắt đầu 2 tuần sau đó.
Lãnh đạo đa số Thượng viện Chuck Schumer cho biết, ông đang thương lượng về thời điểm nhưng khẳng định, "không phạm sai lầm về điều này, và sẽ có một phiên xử, sẽ có một cuộc bỏ phiếu liệu có kết tội tổng thống hay không".
Frank O Bowman III, giáo sư tại trường luật Đại học Missouri, nhận định phán quyết mà đảng Cộng hòa phải đối mặt mang tính chính trị hơn là hiến pháp.
Ông Trump từng đối mặt với một phiên tòa luận tội vào tháng 2/2020. Khi đó, chỉ có một thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa là Mitt Romney của bang Utah bỏ phiếu kết tội ông. Tuy nhiên, bối cảnh chính trị giờ đây đã có những thay đổi đáng kể.
Sự bất bình sau cuộc biểu tình bạo loạn ở đồi Capitol hôm 6/1 ngày càng tăng, gây áp lực khiến các thành viên Cộng hòa lên án ông Trump - người trước đó đã trực tiếp xuất hiện để nói chuyện với đám đông và khuyến khích họ tuần hành tới tòa nhà.
Một số có thể sẽ chỉ trích ông vì những nguyên nhân khác, đổ lỗi cho ông về việc mất thế đa số ở Thượng viện, trong khi việc này là kết quả các ứng viên Cộng hoà thất cử ở cuộc đấu lại tại bang Georgia hồi tháng 1.
 |
| Quan hệ giữa ông Trump và ông McConnell được giới quan sát chính trị rất quan tâm. Ảnh: AP |
Thượng nghị sĩ Cộng hòa quan trọng nhất - McConnell - đã tỏ ý có thể sẽ bỏ phiếu kết tội ông Trump. Sự rạn nứt giữa hai người đang làm "thót tim" nhiều quan sát viên chính trị, theo nhà báo Tom McCarthy.
Ở lần luận tội Trump lần trước, McConnell đã hứa sẽ "phối hợp hoàn toàn với Nhà Trắng" để bảo vệ Tổng thống và tuyên bố "không có chuyện" ông Trump bị kết án. Chính khách này bình luận với Fox News rằng, "vụ án quá yếu từ Hạ viện".
Lần này, McConnell thông báo: "Tôi chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc sẽ bỏ phiếu thế nào, và tôi dự định sẽ lắng nghe các lập luận pháp lý khi chúng được trình bày ở thượng viện".
Ở thế đa số, phe Dân chủ sẽ được hưởng một số đặc quyền về thủ tục trong phiên toà luận tội. Họ sẽ kiểm soát việc lên lịch và có thể điều chỉnh phiên tòa theo các ưu tiên lập pháp của Tổng thống Joe Biden. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Schumer đang sắp xếp với Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi về thời điểm bản luận tội được chuyển giao, kích hoạt quá trình xét xử.
"Sẽ sớm thôi; sẽ không còn lâu nữa", bà Pelosi cho biết hôm 21/1.
Không giống như tại phiên tòa luận tội lần đầu, đảng Cộng hòa lần này sẽ gặp khó khăn lớn trong việc ngăn chặn các nhân chứng, theo giáo sư Bowman. Nỗi tức giận vì cách thức ông Trump gây chia rẽ trong đảng cũng có thể khiến một số thành viên muốn loại bỏ ông, hoặc họ lo ngại những gì ông sẽ làm nếu được phép tái tranh cử.
Bên cạnh đó, ít nhất 6 thượng nghị sĩ Cộng hoà hy vọng sẽ ra tranh cử tổng thống vào năm 2024. Do vậy, nếu ông Trump không còn cơ hội tranh cử sẽ tạo thuận lợi ít nhiều.
Thanh Hảo
Hậu bầu cử, Tổng thống Biden một lần nữa đánh bại ông Trump
Lễ nhậm chức của Tổng thống Joe Biden thu hút gần 40 triệu người theo dõi, nhiều hơn lượng người xem lễ nhậm chức của ông Trump hồi 2017.
Thời điểm Thượng viện Mỹ luận tội ông Trump
Lãnh đạo đa số của đảng Cộng hòa ở Thượng viện Mỹ Mitch McConnell cho biết, phiên luận tội cựu Tổng thống Donald Trump sẽ bắt đầu vào tháng Hai.
.svg){kind=icon}
