- Với lời tuyên chiến tấn công nhà vệ sinh bẩn, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đã có sự chuẩn bị mang tính chiến lược - TS Doãn Ngọc Hải, Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường trao đổi xung quanh chiến dịch "tấn công" nhà vệ sinh bệnh viện như tuyên bố của Bộ trưởng Y tế.
Theo TS Doãn Ngọc Hải, với lời tuyên chiến tấn công nhà vệ sinh bẩn, Bộ trưởng Y tế đã có sự chuẩn bị mang tính chiến lược trong một thời gian khá dài, không phải nói vậy rồi thôi, rồi bỏ đấy, mà giờ đến lúc phải quyết liệt hành động.
Trong định hướng chung nâng cao chất lượng dịch vụ, mang lại những tiện ích và cơ sở hạ tầng, điều kiện thăm khám, điều trị, chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho người bệnh thì không thể bỏ qua vấn đề vệ sinh và nhà vệ sinh trong bệnh viện và các cơ sở y tế.
Với bảo hiểm y tế toàn dân, giá viện phí điều chỉnh theo hướng thu đủ bù chi, đã kết cấu phần vệ sinh vào giá thành, vậy có lý do gì không làm tốt vấn đề này, vì đây là điều bức xúc cho bất kỳ ai vào bệnh viện.
Thiếu ý thức, không quan tâm đúng mức
Là Viện Quốc gia đầu ngành, được Bộ Y tế giao nhiệm vụ chuyên môn nghiên cứu kỹ thuật và tư vấn chuyên môn về vệ sinh môi trường, ông cho biết thực trạng các nhà vệ sinh trong bệnh viện hiện nay như thế nào?
Qua kiểm tra, đánh giá hàng trăm bệnh viện và cơ sở y tế từ tuyến trung ương đến tuyến tỉnh, huyện, phải nói rằng trong những năm gần đây công tác vệ sinh bệnh viện nói chung, trong đó có nhà vệ sinh đã được cải thiện do các bệnh viện đã được xây mới, cải tạo hoặc nâng cấp bằng các nguồn vốn trái phiếu chính phủ, vốn vay, tiền viện trợ quốc tế hoặc vốn của địa phương...
Tiến sĩ Doãn Ngọc Hải: Nhà vệ sinh bệnh viện chưa được nhà quản lý quan tâm đúng mức |
Trong cuộc khảo sát về cấp nước và vệ sinh trong các cơ sở y tế năm 2015 do Viện chúng tôi tiến hành trên các bệnh viện các tuyến theo vùng sinh thái đã phát hiện nhiều vấn đề bất cập và hạn chế.
Nhà vệ sinh các bệnh viện, nhất là khu vực dành cho bệnh nhân và các khu vệ sinh chung còn bẩn, thiếu nước, thiếu giấy, thiếu xà phòng rửa tay, dây đọng nước, xí bị vỡ, hư hỏng không được sửa chữa, và đặc biệt là mùi hôi nặng nề do lượng người dùng nhiều, không được xử lý kịp thời. Một số bệnh viện các nhà vệ sinh bị khóa cửa do không có người lau dọn.
Nguyên nhân có thể do vấn đề này chưa được các nhà quản lý quan tâm đúng mức, thiếu sự tổ chức và quản lý hợp lý, thiếu kỹ năng và ý thức trong bảo quản và sử dụng của cả nhân viên y tế và người bệnh, người dân.
Ở một số vùng như miền núi, vùng sâu, thiết kế nhà vệ sinh chưa phù hợp với tập quán và đặc điểm tình hình của địa phương nên nhà vệ sinh dù có nhưng chưa được sử dụng, bảo quản đúng.Việc thiếu nguồn lực bao gồm nhân lực và kinh phí cũng là một rào cản để các bệnh viện thực hiện tốt công tác vệ sinh bệnh viện.
Nhà vệ sinh phải được ưu tiên
Theo ông, để giải quyết triệt để vấn đền này, cần có các giải pháp, chiến lược gì?
Để các định hướng và chỉ đạo của Bộ trưởng được thực thi nhanh chóng và triệt để, cần có thêm các giải pháp cụ thể như sau:
Thứ nhất, về thể chế, cần có các quy định, hướng dẫn cụ thể về thực hiện vệ sinh trong cơ sở y tế, trong đó quy rõ trách nhiệm của đơn vị quản lý nhà nước, đơn vị chuyên môn kỹ thuật, người đứng đầu cơ sở y tế.
Thứ hai, cần đẩy mạnh việc thanh kiểm tra các bệnh viện, cơ sở y tế để đảm bảo tốt việc thực thi các quy định, hướng dẫn này.
Chưa kể chuyện phải sạch sẽ, nhà vệ sinh bệnh viện còn phải lắp đặt các thiết bị chuẩn tối thiểu cho người bệnh sử dụng, vốn rất khác so với nhà vệ sinh thông thường |
Thứ ba, cần đẩy mạnh việc truyền thông, nâng cao năng lực và nhận thức, thay đổi thái độ và hành vi của các nhà quản lý bệnh viện, nhân viên y tế và chính những người bệnh, người dân về quản lý, sử dụng, bảo quản, duy trì vệ sinh bệnh viện nói chung, trong đó có nhà vệ sinh.
Đã đến lúc chính các nhà quản lý bệnh viện cần nhận thức rõ rằng vệ sinh và nhà vệ sinh bệnh viện là một trong những khía cạnh quan trọng, cần được ưu tiên trong nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại cơ sở mình.
Mùi hôi nặng nhất
Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường có đóng góp gì cho cuộc “tuyên chiến” với nhà vệ sinh bệnh viện của Bộ trưởng Bộ Y tế?
Trước mắt, Viện chúng tôi đã chuẩn bị và sẽ sớm phổ biến Hướng dẫn thực hiện vệ sinh môi trường trong các cơ sở y tế, là cẩm nang kỹ thuật để các bệnh viện và cơ sở y tế xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện cải thiện vệ sinh môi trường tại đơn vị mình.
Chúng tôi cũng đã biên soạn những tài liệu truyền thông nâng cao nhận thức của nhân viên y tế và người dân về vệ sinh bệnh viện và sẵn sàng hỗ trợ, tư vấn kỹ thuật cho các bệnh viện để triển khai.
Về các giải pháp kỹ thuật, theo khảo sát năm 2015 vừa qua, mùi hôi là vấn đề thường gặp nhất và gặp nặng nhất trong các nhà vệ sinh tại các cơ sở y tế.
Viện chúng tôi đã hợp tác với các đơn vị kỹ thuật chuyên ngành xây dựng thành công mô hình khử mùi nhà vệ sinh. Sắp tới, Viện chúng tôi sẽ triển khai áp dụng tại các bệnh viện tuyến trung ương và sẽ chuyển giao cho tuyến dưới trong giai đoạn sau.
Bên cạnh đó, Viện chúng tôi đang triển khai đề án xây dựng giải pháp kỹ thuật nhằm giúp giải quyết vấn đề nhà vệ sinh tại các bệnh viện đang bị quá tải.
Chúng tôi hy vọng kết quả đề án sẽ khả quan và được áp dụng rộng rãi nhằm góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng vệ sinh bệnh viện.
Trần Anh