Mặc dù hai nhà lãnh đạo lớn của Đảng Cộng hòa gồm Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner và Lãnh đạo Đa số tại Hạ viện Eric Cantor đã lên tiếng ủng hộ kế hoạch tấn công quân sự vào Syria của Tổng thống Obama, vẫn không thể loại trừ khả năng Quốc hội Mỹ sẽ không thông qua nghị quyết đánh Syria trong cuộc bỏ phiếu vào ngày 9/9 tới.

TIN BÀI KHÁC:

{keywords}
Tổng thống Barack Obama tại một cuộc họp bàn về vấn đề Syria. (Ảnh: AP)

Ít nhất, một cuộc tấn công vào chế độ Tổng thống Syria Bashar Assad cũng không được người dân Mỹ hưởng ứng. Một cuộc thăm dò ý kiến mới cho thấy 48% người Mỹ được hỏi phản đối các cuộc tấn công như vậy và chỉ có 29% ủng hộ.

Điều gì sẽ xảy ra nếu Quốc hội Mỹ, hay một nửa trong số đó, bỏ phiếu chống lại một cuộc tấn công trừng trị Syria?

Quan điểm chung của chính quyền Obama và thượng nghị sĩ John McCain cho rằng, điều này dường như sẽ ảnh hưởng tới vị thế và sự tín nhiệm của Mỹ. Sau khi gặp Obama vào hôm thứ Hai (3/9), McCain đã nói bên ngoài Nhà Trắng rằng:

"Nếu Quốc hội từ chối một nghị quyết như vậy, sau khi Tổng thống Mỹ đã cam kết hành động, hậu quả sẽ rất bi đát. Uy tín của đất nước trong mắt bạn bè và kẻ thù dường như sẽ bị sụp đổ. Và điều này không chỉ ảnh hưởng tới tổng thống đương nhiệm mà còn liên lụy tới các vị tổng thống Mỹ trong tương lai."

Quan điểm của thượng nghị sĩ McCain dường như điều hiển nhiên. Sự từ chối hành động quân sự chống lại chế độ Assad của Quốc hội chắc chắn làm giảm vị thế của Obama và Mỹ trên trường quốc tế.

Sự thất bại trong việc xin phép Quốc hội tấn công Syria của Obama cũng có thể phá hủy những gì còn lại của quyền hạn tổng thống để đạt được chương trình nghị sự trong nước trong nhiệm kỳ thứ hai của ông. Obama vẫn phải dàn xếp với Quốc hội về những vấn đề tài chính như nâng nợ trần và tài trợ cho chính phủ trong năm tới.

Tất nhiên, cũng có khả năng rằng Quốc hội có thể bỏ phiếu chống lại một cuộc tấn công quân sự của Mỹ nhưng Obama vẫn xúc tiến việc này dù thế nào đi nữa, đặc biệt nếu ông nhận được sự ủng hộ từ một Thượng nghị sĩ quyền lực.

Một số nhà lập pháp như Peter King, chủ tịch Uỷ ban an ninh nội địa tại Hạ viện Mỹ hay Thượng nghị sĩ Charles E. Schumer và John McCain lập luận rằng Obama có thẩm quyền ra lệnh tấn công Syria mà không cần Quốc hội thông qua.

Mặc dù hành động như vậy có thể gia tăng những cáo buộc từ đảng Trà (Tea Party) và những nhà chỉ trích Obama khác sẽ nói rằng ông ấy hành động không cần Quốc hội, cũng như làm tăng căng thẳng giữa Obama với nhiều nhân vật tại Đồi Capitol.

Tuy nhiên, nếu Obama tuân thủ theo quyết định không tấn công, một sự thất bại về Syria rất có thể ảnh hưởng tới thanh danh của ông.

Obama sẽ rất khó khăn để đặt ra luật mới trong nhiệm kỳ thứ hai của mình, Stephen J. Wayne, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Georgetown nói.

Wanyne đã đưa ra giả thiết về những điều sẽ xảy ra với Obama và nước Mỹ nếu quốc hội bỏ phiếu chống lại kế hoạch tấn công Syria. "Các tổng thống không thể thừa nhận họ đã sai. Họ không thể nói điều đó," Wayne nói.

Nhưng Tổng thống có lẽ nhận ra rằng ông ấy đã tuyên bố về lằn ranh đỏ và vũ khí hóa học tại Syria vào năm ngoái nhưng không hành động gì. Và lần này, cách duy nhất để ông bảo toàn thể diện đó chính là "đá quả bóng trách nhiệm" sang Quốc hội, Wayne nói.

Obama nói rằng Syria đã vượt qua lằn ranh đỏ vào hôm 21/8 khi lực lượng Assad bị cáo buộc sử dụng khí sarin giết chết hơn 1.400 người, bao gồm hàng trăm trẻ em tại ngoại ô Damascus.

Tuy nhiên, nếu Quốc hội nói "không" [tấn công Syria], Obama có thể tuyên bố rằng "các nhà lãnh đạo không chỉ áp đặt ý chí của bạn, mà họ còn làm theo nguyện vọng của người dân và đây là một quá trình bỏ phiếu dân chủ, đó cũng là điều tôi đang làm", Wayne lập luận.

"Có lẽ sẽ giống như tôi, công chúng sẽ cảm thấy bớt nặng nề hơn nếu Quốc hội nói 'không'", Wayne tiếp tục. "Tôi nghĩ rằng [tìm kiếm sự phê chuẩn của quốc hội] là một động thái chính trị sắc sảo của một người đàn ông tự đặt mình vào vị thế không thắng cuộc."

Vì vậy, Obama "sẽ bị coi là kém cỏi bởi quyết định không đánh nhưng đất nước có lẽ sẽ được cứu bởi sự thận trọng," Wayne nói.

Sầm Hoa (Theo NPR)