Quốc hội Iran vừa thông qua một dự thảo luật yêu cầu chính phủ kiện Washington vì tham gia cuộc đảo chính năm 1953 lật đổ Thủ tướng dân bầu của nước này.

TIN BÀI LIÊN QUAN:


{keywords}
Sinh viên Iran trèo tường vào sứ quán Mỹ ở Tehran trong Cách mạng Iran 1979. (Ảnh: Getty) 

Dự luật được đưa ra sau khi CIA tiết lộ các thông tin mới giải mật, cung cấp thêm chi tiết về cách thức CIA dàn dựng vụ lật đổ Thủ tướng Mohammed Mossadegh cách đây 60 năm. Văn bản cũng yêu cầu thành lập một ủy ban để nghiên cứu vấn đề và cung cấp một báo cáo trong vòng 6 tháng trước khi hành động pháp lý được thực hiện chống lại chính phủ Mỹ tại một tòa án quốc tế.

Trong số 196 nhà lập pháp dự phiên họp của quốc hội Iran thì có tới 167 người bỏ phiếu ủng hộ dự luật, trong khi chỉ có 5 người phản đối. Phiên họp được truyền trực tiếp qua sóng phát thanh.

Cuộc đảo chính đã mang lại quyền lực cho Hoàng đế Mohammad Reza Pahlavi song vị vua này bị lật đổ trong cuộc cách mạng Iran năm 1979.

Nhà lập pháp Mahdi Mousavinejad cho rằng Iran nên có hành động pháp lý và buộc Mỹ phải chịu trách nhiệm cho hành động của mình. "Hành động đàn áp của Mỹ (năm 1953) chứng tỏ dân tộc Iran phải đứng lên và theo đuổi các quyền vốn bị chà đạp của mình", ông nhấn mạnh.

Tuy nhiên, một nghị sĩ khác tên là Mohammad Mahdi Rahbari lại phản đối dự luật, cho rằng văn bản này sẽ không mang lại điều gì thực chất cho Iran. "Theo đuổi dự luật này không có lợi cho đất nước chúng ta. Nó sẽ chỉ làm tốn thời gian của quốc hội", ông bình luận.

Theo các nhà lập pháp Iran, các tài liệu chứng tỏ Mỹ có nhiều ý đồ xấu đối với Iran và rằng sự thừa nhận là bằng chứng đủ để bồi thường.

Trong một tài liệu đưa ra hồi đầu tháng 8 có tựa đề "Cuộc chiến cho Iran", CIA tiết lộ kế hoạch đảo chính được gọi là "Chiến dịch TPAJAX". Tác giả tài liệu viết rằng những miêu tả được xuất bản trước đó bỏ qua một điểm rằng "đảo chính quân sự lật đổ Mossadegh... đã được tiến hành dưới sự chỉ đạo của CIA như một hành động của chính sách ngoại giao Mỹ, được hình thành và thông qua ở các cấp cao nhất trong chính phủ".

Mỹ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran sau khi các sinh viên ở đất nước Hồi giáo này tập kích Đại sứ quán Mỹ ở Tehran để phản đối Washington từ chối giao nộp vị vua bị lật đổ cho Iran xét xử.

Hai nước hiện vẫn bất hòa về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran. Phương Tây nói Tehran đang nỗ lực phát triển vũ khí hạt nhân còn nước Cộng hòa Hồi giáo khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ các mục đích hòa bình.

Thanh Hảo (Theo Huffington Post)