Trong nhiều thập niên, các nhà ngoại giao Cuba và Mỹ phải đối mặt với hạn chế đi lại rất nghiêm khắc ở trong phạm vi của mỗi nước.
Người Cuba chờ xin visa vào Mỹ tại Havana
Các nhà ngoại giao Cuba tại Liên Hợp Quốc ở New York không thể đi quá 40 km ngoài vòng tròn Columbus ở Manhattan hay vượt quá đường vòng Beltway chạy quanh Washington mà không có sự cho phép của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Trong khi đó, các nhân viên cơ quan lợi ích Mỹ tại Cuba phải trình lịch trình chi tiết cho quan chức Cuba nếu muốn ra khỏi phạm vi Havana.
Tuy nhiên, gần đây, các nhà ngoại giao Cuba và Mỹ đang ngày càng dễ dàng hơn trong việc bước ra ngoài hàng rào từng được cho là không thể vượt qua. Tại Cuba, các quan chức Mỹ nói riêng rằng họ hiện đang trong thời điểm dễ dàng hơn trong việc xin giấy phép đi ra khỏi vành đai giới hạn.
Và tuần trước, hai nhân viên từ cơ quan lợi ích Cuba ở Washington đã có chuyến thăm thận trọng tới Miami. Tại đây, họ đã gặp đại diện các công ty Mỹ, vốn đề xuất các chuyến bay tới Cuba và gặp một nhóm nhỏ người Cuba lưu vong để nói về việc nới lỏng các quy định cho phép người Cuba đi lại cũng như các cuộc cải tổ khác.
Đầu năm nay, người đứng đầu cơ quan lợi ích Cuba đã có bài phát biểu then chốt tại một hội nghị của trường luật thuộc đại học Georgia về cấm vận kinh tế chống Cuba. Hai quan chức Cuba khác cũng tới Tampa vào tháng 3 để dự một sự kiện về xúc tiến cam kết giữa Mỹ và Cuba.
"Trong quá khứ, họ không may mắn như vậy", Wayne Smith, cựu lãnh đạo cơ quan lợi ích Mỹ tại Havana, một trong những người chủ trì hội nghị ở Tampa nói. "Bộ Ngoại giao thường nói Không. Tuy nhiên, trong trường hợp này, câu trả lời lại là Đồng ý. Và tôi có thể nói, đó là một tông khác. Một phản hồi tích cực hơn".
Đi lại là một phần của tảng băng lớn đang tan chảy giữa hai nước và nó diễn
ra khi cả hai bên đang chuẩn bị ngồi xuống bàn đàm phán về những vấn đề liên
quan tới di cư, dự kiến diễn ra vào ngày mai (17/7). Tháng trước, Cuba và Mỹ đã
hội đàm về việc nối lại dịch vụ thư tín trực tiếp. Một quan tòa liên bang Mỹ đã
cho phép nhân viên tình báo Cuba quay lại hòn đảo này vào tháng 5. Gần đây, Cuba
cũng cho phép một bác sĩ Mỹ tới khám cho nhà thầu phụ của chính phủ Mỹ hiện bị
giam ở Cuba là Alan Gross.
Robert Pastor, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Bắc Mỹ tại đại học Mỹ mô tả động
thái này là "bước tiến thận trọng".
Mỹ và Cuba không thiết lập đại sứ quán ở mỗi bên và quan hệ ngoại giao giữa hai nước xấu đi vào năm 1959. Tuy nhiên, kể từ 1977, cả hai nước đã mở cơ quan lợi ích dưới sự bảo vệ hợp pháp của đại sứ quán Thụy Sĩ.
Trong thời Chiến tranh lạnh, cả hai nước đều đặt ra hạn chế về việc các nhà ngoại giao của nhau có thể đi bao xa khỏi thủ đô của mỗi nước. Pastor nói: "Tôi cho rằng điều đó xuất phát từ nỗi lo gián điệp".
- Hoài Linh (Theo AP)