Sau 10 ngày xét xử và nghị án kéo dài, chiều nay, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã tuyên án đối với Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”) cựu Chủ tịch HĐQT công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 và Trần Phương Bình (cựu TGĐ, Phó chủ tịch HĐQT và Chủ tịch Hội đồng tín dụng DongABank) cùng 16 bị cáo.
Hành vi phạm tội của các bị cáo cực kỳ nghiêm trọng
Bị cáo Trần Phương Bình với vai trò là TGĐ, Phó chủ tịch HĐQT và Chủ tịch HĐTD DAB đã chỉ đạo các bị cáo khác chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ đồng, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại trên 1.551 tỷ đồng, tổng cộng gây thiệt hại cho DAB hơn 3.600 tỷ đồng.
Bị cáo Phan Văn Anh Vũ |
Theo đó, để có tiền mua cổ phần DAB, từ năm 2007-2014, Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can thực hiện 9 hành vi phạm tội trong việc lập phiếu thu tiền khống đứng tên Trần Phương Bình và người thân mua cổ phần DAB.
Để bù đắp số tiền thu khống này, Bình chỉ đạo Xuyến và các bị can thực hiện các hành vi trái pháp luật bằng cách: xuất quỹ bán vàng, lập hồ sơ cho vay khống để tất toán tiền mua cổ phần.
Ngoài ra, bị cáo còn chỉ đạo nhân viên lập khống hồ sơ che giấu âm quỹ tiền, vàng để đối phó với kiểm toán độc lập và thanh tra, kiểm tra của NHNN.
Bị cáo Trần Phương Bình |
Liên quan đến hành vi chi lãi ngoài gây thiệt hại cho DAB, HĐXX nhận định DAB nói riêng và các tổ chức tín dụng nói chung đều hoạt động theo quy định của NHNN. Hành vi của Trần Phương Bình và đồng phạm đã vi phạm vào luật Tín dụng, luật Ngân hàng và các luật liên quan.
Xét kháng cáo kêu oan của Phan Văn Anh Vũ, theo đó, năm 2013, do thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ, Trần Phương Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng để thu hút vốn đầu tư.
Do quen biết từ trước, Trần Phương Bình và Phan Văn Anh Vũ bàn bạc và thống nhất: Phan Văn Anh Vũ mua 60 triệu cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014, mục đích để Phan Văn Anh Vũ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB.
Nguồn tiền mua cổ phần DAB gồm: Phan Văn Anh Vũ thế chấp 220 lô đất tại Đà Nẵng vay 400 tỷ đồng của DAB. Đối với 200 tỷ đồng còn lại, Trần Phương Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Vũ và Vũ ký khống chứng từ nộp 200 tỷ vào DAB để Vũ có được 200 tỷ đồng tham gia mua cổ phần của DAB.
Bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến bị tăng huyết áp, không thể tiếp tục nghe tuyên án |
Khi việc tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng không thành công, ngày 8/4/2014, Trần Phương Bình chỉ đạo DAB chuyển trả 600 tỷ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi của 600 tỷ đồng vào tài khoản của công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79.
Như vậy, Phan Văn Anh Vũ chỉ nộp 400 tỷ đồng nhưng lại nhận 600 tỷ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi, tức là đã chiếm đoạt của DAB 200 tỷ đồng gốc do ký chứng từ nộp khống mà có và gần 3,2 tỷ đồng tiền lãi của số tiền khống này.
HĐXX nhận định, việc bị cáo Vũ cho rằng 200 tỷ là vay của cá nhân bị cáo Bình nhưng Bình nói không đưa tiền mặt, Vũ phải ký giấy nộp tiền tại phòng làm việc của Bình, nhưng bị cáo Bình đã chỉ đạo Nguyễn Đức Vinh thu khống, Vũ không lấy tiền mặt nhưng đã trực tiếp ký vào giấy nộp tiền mặt.
Cũng theo HĐXX, dù không bàn bạc nhưng bị cáo Vũ đã giúp sức cho Bình chiếm đoạt tiền. Hành vi này là đồng phạm giúp sức với Bình. Bản án sơ thẩm nhận định bị cáo phạm tội là không oan sai. Về mức hình phạt, tòa sơ thẩm lượng hình xem xét thấu đạo, mức án 17 năm tù là phù hợp, không thể giảm thêm cho bị cáo.
Bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến với vai trò là Phó tổng giám đốc của DAB hỗ trợ đắc lực cho Trần Phương Bình thực hiện hàng loạt hành vi phạm tội. Bị cáo đã chỉ đạo nhân viên cấp dưới chuyển tiền để che giấu âm quỹ; lập chứng từ khống. Bị cáo đã chuyển 40 tỷ đồng vào tài khoản của người thân để chi xài cá nhân.
Ngoài ra, bị cáo còn là đồng phạm giúp sức cho Trần Phương Bình cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại trên 1.551 tỷ đồng.
Các bị cáo nghe tuyên án |
Tại tòa phúc thẩm Xuyến không thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Tuy nhiên, dựa vào xét hỏi và lời khai của các nhân chứng có đủ cơ sở chứng minh tòa sơ thẩm quy buộc Xuyến phạm tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” là có căn cứ, không oan sai.
Đối với 16 bị cáo cấp dưới của Trần Phương Bình, các bị cáo là nhân viên của DAB, biết rõ tình trạng của ngân hàng và các quy tắc hoạt động nhưng lại tiếp tay cho bị cáo Bình và Xuyến, chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng đến nay vẫn chưa khắc phục. Vì vậy, mức án đã tuyên của cấp sơ thẩm là hoàn toàn phù hợp, không có căn cứ để giảm án.
Bác một loạt kháng cáo
Vì các lẽ trên, HĐXX quyết định không chấp nhận kháng cáo của bị cáo, tuyên phạt Trần Phương Bình 20 năm về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, chung thân về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Tổng hợp là chung thân.
Bác kháng cáo, tuyên y án 17 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Tổng hợp bản án hình sự của TAND Cấp cao tại TP Hà Nội là 25 năm đối với Phan Văn Anh Vũ.
Bác kháng cáo, tuyên y án 18 năm “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, 20 năm “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, tổng hợp hình phạt cho cả 2 tội là 30 năm đối với Nguyễn Thị Kim Xuyến.
Chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Nguyễn Thị Ái Lan, Trang Tài Tâm, Nguyễn Bảo Quốc, Vũ Thị Thanh Hoa.
Theo đó, bị cáo Ái Lan được giảm từ 9 năm tù xuống 7 năm tù; bị cáo Tâm được giảm từ 2 năm tù xuống 2 năm treo; bị cáo Quốc lĩnh 2 năm 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo; bị cáo Hoa lĩnh 2 năm tù treo.
Bác kháng cáo của 12 bị cáo còn lại.
Đối với các kiến nghị của cấp sơ thẩm, HĐXX nhận thấy hợp lý, cần tiếp tục kiến nghị cơ quan điều tra Bộ Công an điều tra, xử lý.
Trong đó, tòa kiến nghị điều tra quan hệ pháp luật liên quan số tiền 13,4 triệu USD mà Trần Phương Bình mua giúp Vũ “nhôm”. Số tiền này đến nay chưa xác định được bị cáo Vũ sử dụng vào mục đích gì nên cần làm rõ để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Vũ 'nhôm' không oan, khó thoát án
Trình bày quan điểm về kháng cáo kêu oan của Vũ "nhôm", VKS khẳng định, có đủ cơ sở để kết luận bị cáo phạm vào tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, không oan sai.
Đoàn Nga - Thanh Tùng