“Tụt dốc không phanh”

Theo số liệu của Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), doanh số bán xe máy của 5 doanh nghiệp thành viên gồm Honda, Piaggio Việt Nam, Suzuki, SYM, Yamaha năm 2020 đạt 2,7 triệu chiếc, giảm khoảng 17% so với năm 2019. Dù các doanh nghiệp tung ra nhiều mẫu mã mới, giảm giá nhưng vẫn không thể ngăn được đà “tụt dốc không phanh”.

Thị trường xe máy 2 năm vừa qua liên tục giảm. Nếu năm 2018, doanh số bán đạt 3,3 triệu xe thì sang năm 2019 chỉ còn 3,2 triệu xe và năm 2020 giảm mạnh, chỉ đạt hơn 2,7 triệu xe. Trong đó, Honda Việt Nam năm 2020, có doanh số bán cao nhất, đạt 2.142.564 xe, nhưng vẫn giảm 16,7% so với năm 2019. Với 4 thành viên còn lại, Yamaha Việt Nam giảm 16%, SYM giảm hơn 20%, Piaggio Việt Nam giảm nhẹ, ngược lại Suzuki Việt Nam có mức tăng trưởng không ngờ tới 12% so với 2019.

Giám đốc đại lý ủy quyền của xe máy Honda cho rằng, thị trường xe máy Việt Nam đang ở giai đoạn bão hòa, không có sự tăng trưởng mạnh như trước đây. Trong khi đó, xu hướng hiện nay khách hàng bắt đầu có sự dịch chuyển sử dụng xe máy điện và ô tô, cộng với đại dịch Covid-19 hoành hành khiến cho nhu cầu giảm mạnh.

{keywords}
Thị trường xe máy Việt Nam đang ở giai đoạn bão hòa

Để kích cầu thị trường, năm 2020 các doanh nghiệp đã tung nhiều mẫu xe mới như Honda Vision, SH Mode, SH 125, SH 150, AirBlade 150, Winer X; Piaggio Medley, Liberty 50cc, Yamaha Exciter 155, NVX 155,... Cùng với đó nhiều mẫu xe máy cũng được các đại lý giảm giá từ 1-5 triệu đồng để kích cầu, nhưng doanh số vẫn tụt dốc.

Theo VAMM, quý 4/2020 thời điểm nhu cầu về xe máy tăng cao, doanh số bán của 5 doanh nghiệp thành viên đạt 784.878 chiếc, tăng khoảng 100.000 xe so với quý 3, song vẫn giảm hơn 14,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Doanh số bán giảm khiến nhiều đại lý xe máy gặp khó khăn. Với hơn 2,1 triệu xe tiêu thụ trong năm 2020, các đại lý của Honda Việt Nam khó khăn nhất cũng không bị thua lỗ, vẫn duy trì lợi nhuận tuy thấp. Nhưng đây là khó khăn lớn với các đại lý của Yamaha Việt Nam, bởi doanh số bán của hãng này năm 2020 ước đạt dưới 400.000 xe/năm, trong khi có tới 500 đại lý trên cả nước. Với SYM, hệ thống đại lý không nhiều, nhưng năm nay doanh số giảm mạnh khiến các đại lý tăng thêm phần khó khăn. Piagio Việt Nam không bị ảnh hưởng nhiều vì thị phần ở mức thấp và hệ thống đại lý ở quy mô vừa phải, còn Suzuki Việt Nam do có tăng trưởng cao nên các đại lý ổn hơn cả.

Dự báo từ giới chuyên môn cho thấy, năm 2021 nhu cầu xe máy có thể tăng so với 2020 nhưng mức tăng không quá 5%. Còn về lâu dài, xu hướng vẫn giảm. Dự báo đến năm 2024 quy mô thị trường xe máy Việt Nam có thể lùi về mức 2,5 triệu xe/năm. 

Xe máy thông minh sắp thịnh hành

Tuy nhiên, thị trường xe máy quy mô khoảng 2,5 triệu xe/năm vẫn đem lại cơ hội cho cho các doanh nghiệp. Đặc biệt, thu nhập người dân tăng lên và xu hướng chuyển sang sở hữu xe máy đắt tiền vẫn tăng. Giới chuyên môn nhận định, phân khúc xe tay ga cao cấp sẽ tăng trưởng khoảng 5% mỗi năm dù thị trường có suy giảm, còn phân khúc xe số sẽ sụt giảm mạnh. 

{keywords}
Xe máy thông minh ngày càng được ưa chuộng

Ông Mickael Orain, Tổng giám đốc Piaggio Việt Nam, cho biết, thị trường xe máy Việt Nam đang khó khăn, nhưng xe máy vẫn là phương tiện sử dụng chủ yếu tại Việt Nam khó thay thế và nhu cầu của người dân vẫn còn cao. Với các doanh nghiệp, đây sẽ là thử thách lớn. Công nghệ hiện đại, khả năng kết nối giữa người và xe, thiết kế độc đáo, màu sắc đa dạng, động cơ mạnh mẽ, tiết kiệm nhiên liệu,... chính là những yếu tố hấp dẫn khách hàng, nhất là giới trẻ, đối với xe máy trong thời gian tới, ông Mickael Orain nhấn mạnh.

Những chiếc xe máy được trang bị công nghệ cao, giao tiếp với con người đã bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam. Mẫu SH 2020 của Honda Việt Nam đã có nâng cấp quan trọng, đó là khả năng kết nối giữa xe máy với con người thông qua điện thoại thông minh. Phần mềm “My Honda+” được trang bị trên hai phiên bản SH150, khi kết nối với điện thoại, người lái xe dễ dàng kiểm tra thông tin về bảo hành, bảo dưỡng, tìm vị trí cửa các đại lý.

Tương tự, mẫu Medley thế hệ mới của Piaggio Việt Nam, cũng được trang bị tính năng kết nối giữa người với xe, thông qua điện thoại thông minh, nhờ ứng dụng Piaggio MIA. Bằng việc sử dụng nút MODE điểu khiển ở bên tay lái phải, người lái có thể quản lý cuộc gọi, nghe nhạc từ máy điện thoại. Ngoài ra, trên bảng đồng hồ LCD sẽ hiện các thông báo tin nhắn điện thoại, các cuộc gọi điện thoại, tình trạng pin điện thoại,... khi đang lái xe.

Đây là những mẫu xe tay ga thông minh, có thể kết nối với con người, để cung cấp những thông tin cần thiết hay nhu cầu giải trí. Tuy còn ở trình độ đơn giản, nhưng sẽ dần được nâng cấp, thông minh hơn nhằm đáp ứng nhu cầu phức tạp và đa dạng của con người. 

Công nghệ hiện đại, khả năng kết nối giữa người và xe, thiết kế độc đáo, màu sắc đa dạng, động cơ mãnh mẽ, tiết kệm nhiên liệu,... Chính là những yếu tố hấp dẫn khách hàng, nhất là giới trẻ đối với xe máy trong thời gian tới.

Trần Thủy