Việc xét công nhận đạt chuẩn GS, PGS hiện nay căn cứ theo Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Ban hành quy định tiêu chuẩn, thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư; thủ tục xét hủy bỏ công nhận chức danh và miễn nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư.
Theo Quyết định 37, ứng viên PGS phải là tác giả chính của 3 bài báo khoa học, ứng viên GS phải là tác giả chính của 5 bài báo khoa học “được công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế có uy tín”.
Hội đồng Giáo sư Nhà nước sẽ họp xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2021 vào tuần cuối tháng 2 này |
Nhằm bổ sung cho việc xác định tạp chí uy tín, Hội Đồng Giáo Sư Nhà nước đã ban hành danh mục các nhà xuất bản có uy tín trên thế giới với những tên tuổi như Springer, Elsevier, Wiley-Blackwell… và các nhà xuất bản của top 100 các trường đại học hàng đầu thế giới theo xếp hạng của Times Higher Education World University Rankings (THE) do tạp chí Times Higher Education (Anh) hợp tác với Thomson Reuters bình chọn hàng năm.
Ngoài ra, nhiều trường đại học đã ra các cảnh báo về các tạp chí kém chất lượng và tạp chí săn mồi (predator).
Tuy nhiên, trong đợt xét duyệt lần này, Hội đồng Giáo sư Nhà nước vẫn nhận được đơn kiến nghị về một số trường hợp ứng viên GS, PGS được cho là vẫn tiếp tục đăng bài báo khoa học trên những tạp chí không uy tín nhằm đảm bảo đủ số bài theo tiêu chuẩn PGS và GS.
Trong đó, chỉ tính riêng với ngành Kinh tế, một nhóm các nhà khoa học đã có kiến nghị gửi tới Hội đồng Giáo sư Nhà nước, nêu tên một số ứng viên với những dẫn chứng kèm theo và cho rằng nếu loại bỏ các công trình không uy tín ra khỏi hồ sơ, nhiều ứng viên sẽ không còn đạt đủ điều kiện cơ bản để xin công nhận chức danh PGS và GS.
Cụ thể, một ứng viên PGS là tác giả chính của 5 bài báo khoa học quốc tế. Tuy nhiên, nhóm kiến nghị cho rằng trong số 5 bài này có 1 bài đăng trên tạp chí Academy of Accounting and Financial Studies Journal là tạp chí của nhà xuất bản "săn mồi" Allied Academies (còn có tên khác là Allied Business Academies), 1 bài báo đăng trên tạp chí Turkish Journal of Computer and Mathematics Education là một tạp chí chất lượng rất thấp, 1 bài báo đăng trên tạp chí đã bị loại khỏi danh mục Scopus từ năm 2018.
Hai bài báo còn lại đều đăng trên tạp chí Open Access (không thu phí người đọc, chỉ thu phí cao đối với người đăng. Bài đăng có thể được tải miễn phí dễ dàng). Trong đó 1 bài đăng trên tạp chí Turkish Journal of Computer and Mathematics Education thuộc scopus Q4, có H index bằng 3. Còn 1 bài được đăng trên tạp chí Open Access vừa mới vào ESCI.
Nhóm kiến nghị cho rằng toàn bộ các bài báo do ứng viên này làm tác giả chính không thể được tính là bài đăng trên “tạp chí uy tín”. Nếu loại bỏ các bài báo này đi, ứng viên nói trên không đủ tiêu chuẩn làm PGS, GS.
Một ứng viên PGS khác là tác giả chính của 5 bài báo khoa học quốc tế. Ứng viên này có 1 bài báo đăng trên tạp chí International Journal of Entrepreneurship là một tạp chí chất lượng rất thấp, 1 bài báo đăng tạp chí Decision Science Letters thuộc nhà xuất bản Growing Science và 1 bài báo đăng trên tạp chí Open Access hạng Q4. Ngoài ra, 1 bài báo đăng trên tạp chí International Journal of Entrepreneurship của nhà xuất bản Allied Academies. Bài báo còn lại là báo Open Access.
Bên cạnh đó, ứng viên có 1 bài báo đăng trên Tạp chí Journal of Asian Finance, Economics and Business - Đây là tạp chí đã bị nhiều trường đại học như Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đưa vào danh mục cảnh báo và không hỗ trợ kinh phí đăng bài do quá dễ dãi trong việc đăng bài, đăng bài với số lượng lớn, chất lượng thấp, nộp tiền là đăng được.
Một ứng viên PGS là tác giả chính của 6 bài báo khoa học quốc tế. Trong số đó, có 1 bài báo đăng trên tạp chí Accounting thuộc nhà xuất bản Growing Science, 1 bài báo đăng trên tạp chí Academy of Strategic Management Journal của nhà xuất bản Allied Academies.
4 bài báo còn lại đăng trên Tạp chí Journal of Asian Finance, Economics and Business.
Nhóm các nhà khoa học đưa kiến nghị cũng đề cập tới ứng viên PGS là tác giả chính của 10 bài báo khoa học quốc tế. Trong số đó, có 4 bài báo thuộc tạp chí Uncertain Supply Chain Management của nhà xuất bản Growing Science, tạp chí International Journal of Advanced and Applied Sciences, tạp chí Decision Science Letters cũng thuộc nhà xuất bản Growing Science, tạp chí Journal of Management Information and Decision Sciences thuộc nhà xuất bản Allied Academies.
Ứng viên này cũng có 3 bài báo đăng trên tạp chí Journal of Asian Finance, Economics and Business.
Một ứng viên GS ngành Kinh tế là tác giả chính của 8 bài báo khoa học quốc tế. Tuy nhiên, trong đơn kiến nghị chỉ ra ứng viên này có 2 bài báo đăng trên tạp chí Management Science Letters là tạp chí của nhà xuất bản Growing Science. Ngoài ra, 2 bài báo đăng trên tạp chí Academy of Accounting and Financial Studies Journal của nhà xuất bản Allied Academies.
Ngoài ra, ứng viên còn có 1 bài báo đăng trên tạp chí Journal of Asian Finance, Economics and Business.
Theo một thành viên của nhóm các nhà khoa học đưa ra kiến nghị, những tạp chí nói trên đều không thuộc các nhà xuất bản có tên trong danh mục các nhà xuất bản có uy tín trên thế giới do chính Hội đồng Giáo sư Nhà nước đưa ra.
Tuy nhiên, trong danh sách ứng viên được Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2021, vẫn có tên đủ 5 ứng viên này.
“Hội đồng còn quy định rõ nhà xuất bản nào gọi là uy tín nhưng không áp dụng, vậy đưa ra để làm gì?” - vị này đặt câu hỏi.
>>> Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế nói gì về những ứng viên bị tố cáo?
Không chỉ có ứng viên ngành Kinh tế, một số ứng viên các ngành khác cũng bị chỉ ra những điều kỳ lạ trong hồ sơ đăng ký.
Trong đó, một ứng viên GS ngành Chính trị học kê khai có 8 bài báo khoa học được đăng tải trên các tạp chí quốc tế. Trong đó 1 bài trên tạp chí chuyên về giáo dục toán học và máy tính của Thổ Nhĩ Kỳ (Turkish Journal of Computer and Mathematics Education - TURCOMAT), 1 bài trên tạp chí về khảo cổ học Ai Cập (PalArch’s Journal of Archaeology of Egypt/Egyptology). có 3 bài đăng trên tạp chí Journal of Contemporary Issues in Business and Government (ISSN 2204 1990), 2 bài đăng trên tạp chí Psychology and Education (ISSN: 0033 - 3077).
Tạp chí Psychology and Education (ISSN: 0033 - 3077) đã ra khỏi hệ thống của Scopus năm 2019. Từ đó đến nay, tạp chí này vẫn giữ nguyên tên gọi nhưng đã đổi mã số thành ISN: 1553-6939. Trên website của tạp chí đăng tải đổi mã số vào ngày 20/4/2021 nhưng trên hệ thống của SCopus, tạp chí này đã không còn từ năm 2019. Nhưng hồ sơ ứng viên khai đăng bài năm 2021 vẫn lấy mã số cũ và tạp chí vẫn được xếp hạng Q4 của Scopus...
Vẫn đang rà soát hồ sơ do các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành gửi
Trao đổi với VietNamNet, ông Trần Anh Tuấn, Chánh văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước, cho biết: Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã nhận được các thông tin phản biện xã hội liên quan đến hồ sơ ứng viên GS, PGS năm 2021 qua e-mail, bản giấy (qua đường bưu điện), mạng xã hội...
Sau khi nhận được các thông tin phản ánh, Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã có văn bản gửi tới các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành để xác minh làm rõ.
“Tất cả những thông tin phản ánh liên quan đến chuyên môn Văn phòng Hội đồng giáo sư Nhà nước đều đề nghị yêu cầu Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành làm rõ và có văn bản trả lời. Trên cơ sở đó, Văn phòng tổng hợp và báo cáo Thường trực Hội đồng Giáo sư nhà nước xem xét, giải quyết” - ông Tuấn nói.
“Những thông tin phản ánh nêu trên là nguồn thông tin hữu ích, giúp cho hội đồng giáo sư các cấp có thêm thông tin để đánh giá hồ sơ ứng viên chính xác và hiệu quả hơn”.
Ông Tuấn cho biết thêm, hiện nay đang trong quá trình rà soát tài liệu, hồ sơ do các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành gửi tới Văn phòng.
Theo kế hoạch, Hội đồng Giáo sư nhà nước sẽ tổ chức phiên họp xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2021 vào tuần cuối tháng 2/2022. Dự kiến, kế hoạch xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, Phó giáo sư năm 2022 sẽ diễn ra như những năm trước.
Phương Chi - Lê Huyền
Những nhóm ngành 100% ứng viên GS bị loại
Tỉ lệ ứng viên GS/PGS qua được "cửa" Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành không chỉ thấp ở ngành Toán mà có những ngành tỉ lệ này chỉ bằng 0%.
Hơn một nửa ứng viên bị loại, Chủ tịch Hội đồng GS ngành Toán nói gì?
GS. TSKH Lê Tuấn Hoa - Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Toán học - cho biết hơi bất thường so với mọi năm khi có tới gần 60% ứng viên Giáo sư, Phó Giáo sư bị loại.