Để các tỉnh tự chấm môn văn, có tái diễn nâng điểm thi THPT quốc gia?

Năm 2019, Bộ GD-ĐT đã thể hiện quyết tâm chống gian lận bằng việc giao cho các trường đại học chấm thi trắc nghiệm. Nhưng các bài thi tự luận thì vẫn giao địa phương chủ động, liệu gian lận có tái diễn một lần nữa?

Phổ điểm môn Ngữ Văn thi THPT quốc gia 2018. Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, năm 2018 môn Ngữ văn có hơn 900.000 thí sinh dự thi. Tại các tỉnh diễn ra gian lận thi cử "động trời", chấm thẩm định môn Ngữ văn đã có sự sụt giảm đáng kể. Theo kết quả của Bộ GD-ĐT, đã có 22 bài thi môn ngữ văn của 22 thí sinh Hòa Bình được chấm chênh lệch từ 1,25 điểm đến 4,75 điểm.

Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở GD-ĐT Nghệ An cho biết, không chỉ kỳ thi THPT quốc gia mà từ các kỳ thi do tỉnh tổ chức như thi học sinh giỏi thì Sở đều thực hiện theo nguyên tắc “bảo mật thông tin”.

“Chúng tôi lựa chọn những người chấm thi là những giáo viên cốt cán, có tinh thần trách nhiệm. Chúng tôi cũng bảo mật danh sách được chọn bằng cách chỉ thông tin có thể họ sẽ được triệu tập để sẵn sàng tinh thần nhưng hoàn toàn có thể không được gọi. Những người được điều động đi chấm thi gần như không được biết trước và chỉ chắc chắn điều này khi gần đến ngày được ấn định bắt đầu chấm thi để hạn chế những việc tiêu cực”.

Ông Thành cho hay vì quy trình chấm cần số lượng cán bộ chấm cũng lớn, nên trước nay không yêu cầu phải cách ly mà giáo viên chấm hết ngày thì vẫn về nhà bình thường. Và ngày sau đó lại tập trung để chấm tiếp.

"Còn cách tốt nhất để hạn chế tối đa tiêu cực là thực hiện cách ly hẳn họ với bên ngoài trong những ngày đó. Chúng tôi đang tính đến cả phương án có thể yêu cầu tập trung tại chỗ nếu thời gian chấm dự kiến không quá dài”, ông Thành nói.

Tuy nhiên, theo ông Thành, để làm được việc này còn liên quan đến ngân sách. “Muốn vậy phải thuê địa điểm lớn, đủ để các giáo viên chấm thi ở và sinh hoạt được trong những ngày đó. Nếu làm sẽ tốn khá nhiều tiền. Do đó, chúng tôi sẽ đề xuất tham mưu với UBND tỉnh cho sự đầu tư này”.  

Nghệ An cũng đã cho rà soát và lắp đặt hệ thống camera ở tất cả các phòng lưu giữ bài thi và phòng chấm thi tự luận.

Còn trước những tin đồn nghi ngờ về điểm thi năm ngoái tại địa phương, ông Phạm Việt Đức, Giám đốc Sở GD-ĐT Thái Nguyên cho biết năm nay Sở tuân thủ theo đúng các quy định, quy trình mà Bộ GD-ĐT đưa ra, đặc biệt là những điều chỉnh mới.

Theo ông Đức, chỉ khi sắp đến thời gian bắt đầu chấm thi mới thông tin cho các giáo viên được chọn tham gia chấm thi biết.

Tuy nhiên, ông Đức cho rằng không quá cần thiết phải cách ly các giáo viên chấm thi tự luận và tin tưởng việc chấm thi năm nay sẽ diễn ra an toàn với những điều chỉnh về mặt kỹ thuật của Bộ.

Hậu Giang và Cao Bằng là hai tỉnh có điểm 9 môn Ngữ văn vượt trội. Cụ thể trong 8.807 thí sinh dự thi thì Hậu Giang có 89 thí sinh đạt điểm từ 9 trở lên. Cao Bằng chỉ 4.496 thí sinh dự thi nhưng có 85 bài thi đạt điểm 9 trở lên. Hà Tĩnh có số thí sinh đạt điểm 9 trở lên môn Ngữ văn cao nhất cả nước với 260 bài. Tiếp đó, tỉnh Nghệ An cũng có 188 bài từ 9 trở lên. TP.HCM có 75.508 thí sinh dự thi nhưng chỉ có 5 điểm từ 9 trở lên môn của môn Ngữ văn, còn Hà Nội có 72 thí sinh từ điểm 9 trở lên nhưng lượng thì sinh dự thi là hơn 77.000 em.

Trong khi đó, một chuyên gia tuyển sinh ở phía Nam nhận xét việc nâng điểm môn thi môn tự luận chứng tỏ lãnh đạo hội đồng, tổ trưởng tổ chấm, thư ký tổ chấm, người làm phách và cả hai giáo viên chấm phải thông đồng với nhau.

"Ở môn tự luận, muốn nâng điểm bộ phận làm phách phải biết số phách để tìm ra bài thi, bài thi này phải được tổ trưởng, thư ký giao cho cán bộ chấm thi mới làm được. Tức là phải có sự dính líu cả dây mới nâng được điểm".

Theo ông đã đến lúc có sự cải tiến trong các khâu của quá trình chấm thi tự luận để giảm thiểu nguy cơ gian lận, chứ không chỉ phụ thuộc vào chiếc camera.

"Thứ nhất, ở khâu làm phách cần giám sát nghiêm ngặt, đặc biệt ở khâu dồn túi trước khi làm phách. Cần ghép nhiều phòng thi trong 1 túi bài thi trước khi đánh phách và quy tắc dồn túi để đánh phách cần phát sinh ngẫu nhiên.

Thứ hai, ở khâu chấm thi cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định bốc thăm ngẫu nhiên túi bài chấm cũng như phân công giám khảo chấm, bảo quản túi bài sau khi chấm.

Thứ ba, khâu chấm kiểm tra nên có sự tham gia của các trường đại học để giám sát ngẫu nhiên nhằm tránh trường hợp "lỏng tay" trong thống nhất ý chấm" - ông này đề xuất.

Còn hiệu trưởng một trường THPT ở Quận 1, TP.HCM, nhìn nhận với yếu tố con người, trong bất kì khâu nào cũng không thể đòi hỏi 100%. Vì vậy, với môn Ngữ văn phải chấp nhận những "sai số" do quan điểm và trình độ của giáo viên chấm thi.

Ông Nguyễn Minh Hoàng, Trưởng phòng Khảo thí và kiểm định chất lượng của Sở GD-ĐT TP.HCM, thì cho rằng những địa phương có số lượng thí sinh lớn như TP.HCM, Hà Nội không xảy ra gian lận do chấm còn không kịp thời gian. Nhưng ở những địa phương có số lượng thí sinh chỉ 4.000 hoặc 5.000 thì vẫn có nguy cơ xảy ra.

"Không cần đường dây, với số thí sinh rất ít, người chấm có thể nhận dạng dễ dàng thí sinh để nâng điểm" - ông Hoàng nhìn nhận.

Ông Hoàng hy vọng với những cải tiến như lắp camera giám sát ở các phòng như chấm thi, phòng làm phách, đặc biệt việc làm rõ gian lận nâng điểm năm 2018, sẽ là bài học lớn trong chấm thi quốc gia 2019.

"Chắc chắn ai cố ý nâng điểm thi sẽ sợ, còn người chấm thi cũng không muốn "tai bay vạ gió" vào chuyện này" - ông Hoàng bày tỏ.

Lê Huyền - Thanh Hùng

Thuộc cấp bị khởi tố, con được nâng điểm: Giám đốc Sở GD Sơn La có vô can?

- Sơn La có kha khá cán bộ giáo dục vướng vòng lao lý hoặc có con em được nâng điểm trong kỳ thi THPT quốc gia.