Học online mùa Covid, làm sao tạo hứng thú cho học sinh?

Dịch Covid-19 phức tạp, TP.HCM không tổ chức tựu trường, khai giảng năm học 2021-2022. Các bậc THCS, THPT, GDTX sẽ bắt đầu năm học mới từ ngày 1/9 để hướng dẫn học sinh kỹ năng, phương pháp học trên Internet. Từ ngày 6/9 sẽ bắt đầu giảng dạy theo chương trình năm học mới.

Bậc tiểu học bắt đầu năm học mới từ ngày 8/9 với việc tổ chức lớp và củng cố kiến thức. Từ ngày 20/9, học sinh bắt đầu thực học chương trình học kỳ I với hình thức học qua Internet.

Có thể học sinh TP.HCM sẽ phải học online đến hết học kỳ I. Dù bất khả kháng nhưng nhiều phụ huynh không khỏi lo lắng với khó khăn khi học online, đặc biệt với học sinh lớp 1.

Anh Nguyễn Văn Nam (Gò Vấp) kể rằng, nhà có 1 bé học tiểu học, 1 bé học THCS nên gia đình đã phải chi một khoản không nhỏ trang bị máy tính, loa, tai nghe. Thế nhưng khi hai con học online lại đối diện với không ít khó khăn. 

"Được ba mẹ kèm cặp thì kêu bị "canh" nên mất tập trung nghe cô giáo giảng. Khi không có ba mẹ kèm cặp thì vô tư đi lại, ngồi xoay xoay như chong chóng thậm chí làm việc riêng. Để con học hiệu quả người lớn phải cắt cử thời gian ngồi kèm cặp cả buổi. Thế nhưng đến giờ học môn Văn, cô con gái thích thì rất muốn học, còn cậu con trai tìm cách trốn tránh, xoay người bỏ đi" - anh Nam kể.

Học sinh học trực tuyến

Mới đây, Sở GD-ĐT TP.HCM đã hướng dẫn các trường tiểu học xây dựng kế hoạch ghi hình các tiết dạy phục vụ hoạt động dạy học qua internet nhằm hỗ trợ học sinh học. Thời lượng mỗi video clip không quá 15 phút đối với lớp 1, 2. Những khối lớp còn lại không quá 20 phút…

Anh Lê Phong (Bình Thạnh) có con năm nay lên lớp 3 kể rằng với cấp tiểu học, học online đơn giản nhất là cô giáo ghi hình và tải các clip lên youtube. Hằng ngày phụ huynh sẽ vào mở các clip cho con học. Như vậy mỗi ngày phụ huynh sẽ chủ động mở các clip cô giáo đã ghi hình cho con học. Thời gian các clip không nên quá dài, trong mỗi clip, giáo viên nên có phần hướng dẫn để phụ huynh biết và chỉ cho con.

Ở bậc THCS, THPT hay đại học thì nên tổ chức dạy học qua zoom hay các phần mềm khác. Ngoài ra các thầy cô phải tích lũy các câu chuyện hay, có thể tạo trò cười thu hút học sinh và chia giờ giấc phù hợp như dạy 1 hay 2 tiết thì cho học sinh nghỉ khoảng 10 phút thư giãn.

"Khó khăn đầu tiên là tâm lý..."

TS Phùng Minh Tuấn - thành viên hội đồng cố vấn tạp chí kinh doanh ĐH Harvard, cho hay, việc học online ở Việt Nam hiện nay có nhiều khó khăn mà đầu tiên là tâm lý. Mọi người có tâm lý chờ đợi hết dịch muốn được như trạng thái bình thường cũ dẫn đến chờ đợi mỏi mòn.

Thứ hai là học sinh, sinh viên đều cho rằng học online không thực chất là học, điều đó thể hiện qua khâu chuẩn bị trước khi lên lớp, được chăng hay chớ, không ai ràng buộc, không ai kiểm tra. 

Mặt khác, nhiều người trong đó có phụ huynh nghĩ rằng dạy online rất nhàn, các trường/lớp không phải đầu tư nhiều nên có tâm lý yêu cầu giảm học phí làm ảnh hưởng đến việc đầu tư nghiêm túc và bài bản của trường/giảng viên.

Về lâu dài theo TS Phùng Minh Tuấn hình thức hybrid learning/working là xu hướng tất yếu, cho nên học sinh, sinh viên cũng phải có kỹ năng học và làm việc theo xu hướng này. 

"Để dạy học online có hiệu quả việc làm đầu tiên khi vào đầu buổi học nên có một vài game nhỏ để tạo hứng thú cho học sinh, sinh viên. Khi mở đầu nên đi từ vấn đề thực tiễn để học sinh, sinh viên bắt đầu hiểu ý nghĩa của các môn học và chương sách. Thực hiện liên kết môn học với thực tiễn, với vị trí việc làm, và liên kết với các môn học trước đó. Mặt khác, tài liệu học cũng rất quan trọng, do vậy cần tìm kiếm nguồn tài liệu có giá trị. Ngoài ra, thầy cô giáo phải luôn thúc đẩy động cơ học của học sinh, sinh viên hàng tuần để việc học có hiệu quả" - TS Tuấn nói.

Sau một năm dạy học online, TS Trần Nam Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM), cho biết học sinh đã dần quen với học online. Theo TS Nam Dũng, khó khăn thứ nhất là thiết bị và đường truyền thì cái này buộc phải đầu tư.

Khó khăn thứ hai là học sinh thụ động, có thể sẽ chỉ vào tham gia chứ không học thì đòi hỏi giáo viên phải ép học sinh tương tác nhiều hơn bằng cách bật camera nói chuyện, hỏi đáp hay dùng "chat" để hỏi.

Ngoài ra, TS Trần Nam Dũng cũng lưu ý, để dạy học online có hiệu quả giáo viên phải chuẩn bị bài trước. Sau bài phải tóm tắt lại cho học sinh và nên dùng các hệ thống có lưu vết lại.

Minh Anh

TP.HCM chuẩn bị dạy học trực tuyến 10 tuần đầu năm học

Các trường xây dựng kế hoạch, thiết kế các chủ đề thực hiện cho 10 tuần đầu của năm học, thời lượng mỗi video clip không quá 15 phút đối với lớp 1, 2, những khối lớp còn lại không quá 20 phút.