Cuốn sách hoá giải những lầm tưởng về khởi nghiệp

David Sax là nhà văn, nhà báo và diễn giả chuyên về mảng kinh doanh và văn hóa. Ông là tác giả của một số cuốn sách bán chạy và đạt giải như: The revenger of Analog, Save the Deli…

Với lối viết hấp dẫn, thông qua những câu chuyện sinh động, trong phần 1 của cuốn sách Giải mã doanh nhân tác giả David Sax chỉ ra những lầm tưởng bấy lâu nay của xã hội về các doanh nhân khởi nghiệp.

Nhắc đến khởi nghiệp, nhiều người ngay lập tức nghĩ đến Thung lũng Silicon với 3 vị “thánh chiến”: Steve Jobs, Elon Musk và Mark Zukerberg. Rất nhiều cá nhân, đặc biệt là người trẻ đã khởi nghiệp hoặc đang nung nấu ý định này, thường coi một trong ba “gã khổng lồ” đó là hình mẫu để mình theo đuổi. Họ nâng niu trên tay tiểu sử về ba người đó, thậm chí cố gắng trở nên giống họ từ phong thái, chế độ ăn uống, đến cử chỉ, hành vi…

Hình tượng một doanh nhân thiên tài trẻ tuổi, một tay xoay chuyển càn khôn - dù thực tế chỉ chiếm một phần rất nhỏ trên thế giới - được coi là biểu tượng ăn sâu vào đời sống kinh doanh nhờ sự tiếp tay của các hãng truyền thông thạo đời.

Hệ quả của nó có thể kể ra câu chuyện rúng động về Elizabeth Holmes – người đã huy động được 700 triệu đô la từ các nhà đầu tư vào công ty xét nghiệm máu lừa đảo, trước khi bị vạch trần. Sau khi bỏ học Stanford ở tuổi 19, Holmes đã bán thứ công nghệ vốn không tồn tại của mình chỉ bằng cách khiến mọi người tin vào huyền thoại kinh doanh mà ai cũng muốn nghe.

Nhưng còn hơn thế, như David Sax đã chỉ ra, việc khởi nghiệp kinh doanh đang bị bóp méo, hiểu lầm ngay ở chính cái nôi được coi là trung tâm khởi nghiệp của nước Mỹ, sau đó lan rộng ra khắp nơi trên thế giới. Khuôn mẫu khởi nghiệp là những người trẻ lập ra một kế hoạch kinh doanh từ ý tưởng của mình; sau đó hết người này đến người khác lên sân khấu, thuyết trình kế hoạch đó trước các nhà đầu tư trong vòng 5-10 phút, với mong muốn được rót vốn để thực hiện những ý tưởng hy vọng có thể thay đổi thế giới.

Điều đáng nói là việc kêu gọi vốn đầu tư mạo hiểm được coi là tất cả, là thước đo đánh giá thành công của một chương trình khởi nghiệp. Nó không hề liên quan đến việc doanh nghiệp hoạt động như thế nào, doanh thu và lợi nhuận mà nó tạo ra là bao nhiêu. Doanh nhân khởi nghiệp theo mô hình này nếu càng huy động được nhiều tiền, thì định giá công ty càng cao. Và như một vòng tuần hoàn, điều này giúp các quỹ đầu tư mạo hiểm huy động thêm được tiền từ các nhà đầu tư của chính mình, mang lại lợi nhuận tốt hơn cho quỹ. Theranos của Elizabeth Holmes đã huy động được 700 triệu đô la và được định giá là 10 tỷ đô la, mà không bao giờ tạo ra một sản phẩm hoạt động hay 1 đô la doanh thu nào. Nó được xem là thành công rực rỡ cho đến khi bị vạch trần.

Nhiều người ở thung lũng Silicon khởi nghiệp vì đó là con đường tương đối ít rủi ro và là cách phất lên nhanh chóng. Nếu có thất bại, số tiền mất đi chủ yếu là của các nhà đầu tư, hiếm khi là tài sản cá nhân của những người sáng lập. Hành trình khởi nghiệp trở thành câu chuyện nằm trơ trọi trên sơ yếu lý lịch, và chủ nhân của những tấm bằng từ các trường thuộc nhóm Ivy không mấy khó khăn tìm một công việc mới. Chưa kể, mô hình khởi nghiệp ở Silicon cũng chứa đầy sự bất bình đẳng, hầu hết đều ưu tiên cho nam giới da trắng tốt nghiệp hoặc đang học tập tại Stanford hay Harvard.

Bước ra khỏi Thung lũng Silicon, David Sax dẫn dắt độc giả gặp gỡ từ những nhóm doanh nhân đầu tiên chỉ vừa bắt đầu hành trình của họ (phần 2 của cuốn sách) tới nhóm thứ hai đang vật lộn tại chặng giữa của hành trình kinh doanh (phần 3 của cuốn sách), và cuối cùng là người khởi nghiệp liên tục, ngay cả khi đã ở chặng cuối cuộc đời.

“Kinh doanh vốn mang tính cá nhân và cũng đa dạng hơn rất nhiều, cả về nền tảng của các doanh nhân cũng như hành trình họ thực hiện”. Đây chính là tinh thần, bản chất kinh doanh mà tác giả David Sax muốn truyền tải và chứng minh.

Nhận xét về cuốn sách, Cal NewPort, tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy nhất trên New York Times viết: “Giải mã doanh nhân là sự đính chính cần thiết đối với ý nghĩa của kinh doanh và khởi nghiệp vốn bị ngự trị bởi Thung lũng Silicon. Cuốn sách này của David Sax sẽ truyền cho bạn động lực xây dựng một cuộc sống ý nghĩa theo cách của riêng mình”.

Tình Lê

Bộ sách sang trọng về những vĩ nhân nổi tiếng

Bộ sách là những tác phẩm gốc của những vĩ nhân nổi tiếng trong lịch sử hoặc được các chuyên gia học giả uy tín hàng đầu chấp bút, soạn thảo.