Mới đây, Lý Hải cho biết anh nhận được giấy triệu tập của Tòa án nhân dân TP.HCM vào cuối tháng 12/2019. Theo đó, công ty của anh bị ông Trương Minh Nhật, người nhận là tác giả phần lời của ca khúc Gánh mẹ kiện vì sử dụng bài thơ của ông trong phim Lật mặt 4 mà không xin phép.
Trong đơn kiện, ông Nhật đưa ra nhiều yêu cầu cho phía nam ca sĩ, trong đó có khoản tiền bồi thường 4 tỷ đồng, phải xin lỗi công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Chiều 14/2, Lý Hải quay clip bày tỏ sự bức xúc, cho rằng phía nhà thơ Trương Minh Nhật hành xử không trung thực. Trước đó, anh luôn nghĩ rằng tranh chấp quyền tác giả tác phẩm Gánh mẹ là tranh chấp giữa ông Nhật và nhạc sĩ Quách Beem. Đạo diễn nói rằng, từ khi tranh chấp xảy ra vào tháng 11/2019, cả ông Nhật và luật sư đại diện Phan Vũ Tuấn đều không nhắc gì tới anh, ngay cả thông báo thụ lý vụ án số 250/TB-TLVA ngày 28/11/2019 của TAND TP. HCM được đăng lên Facebook cá nhân của hai người này đều che đi phần yêu cầu của nguyên đơn.
Lý Hải bức xúc khi bị nhà thơ Trương Minh Nhật khởi kiện. |
Trao đổi với VietNamNet, luật sư Phan Vũ Tuấn - đại diện của nhà thơ Trương Minh Nhật khẳng định khởi kiện là đúng với quy định của pháp luật.
"Lý giải cho chủ thể bị khởi kiện trong vụ án này tại sao lại có Công ty TNHH Lý Hải Production, chúng tôi có phản hồi như sau: Công ty TNHH Lý Hải Production đã và đang trực tiếp khai thác, sử dụng bài thơ “Gánh Mẹ” làm nhạc phim trong bộ phim: “Lật Mặt 4- Nhà có khách” mà hoàn toàn không được sự cho phép của ông Nhật. Tôi xin nhấn mạnh, đối tượng mà chúng tôi nói đến ở đây là bài thơ Gánh Mẹ chứ không phải bài hát Gánh Mẹ. Đây là hai đối tượng hoàn toàn khác nhau. Hành vi sử dụng tác phẩm mà không xin phép tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả là hành vi xâm phạm quyền tác giả được quy định tại Khoản 8 Điều 28 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009 (sau đây gọi là “LSHTT”). Do vậy, chúng tôi có quyền khởi kiện Công ty TNHH Lý Hải production phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Ngoài ra, chúng tôi cũng khẳng định rằng, từ thời điểm bắt đầu quá trình tố tụng đến nay, phía ông Trương Minh Nhật chưa bao giờ thông báo, cũng như khẳng định chỉ có ông Đoàn Đông Đức (nghệ danh Quách Beem) là bên đương sự duy nhất trong vụ án này", ông chia sẻ.
Trước thắc mắc việc kiện đòi Lý Hải Production bồi thường thiệt hại dựa trên cơ sở nào, phía luật sư trả lời: "Ông Trương Minh Nhật là tác giả và là chủ sở hữu của bài thơ Gánh Mẹ đã được xác lập quyền từ tháng 06/2014. Tại Khoản 1 Điều 6 Luật SHTT quy định quyền tác giả phát sinh kể từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt đã đăng ký hay chưa đăng ký. Tức là, quyền tác giả nói chung và quyền tác giả của ông Nhật đối với bài thơ Gánh Mẹ do ông sáng tác nói riêng là quyền được phát sinh một cách tự động, không bắt buộc phải có Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả.
Theo đó phía ông Trương Minh Nhật có đầy đủ cơ sở pháp ký khi tiến hành khởi kiện Công ty TNHH Lý Hải Production với hành vi đã và đang trực tiếp khai thác, sử dụng bài thơ Gánh Mẹ làm nhạc phim trong bộ phim: “Lật Mặt 4- Nhà có khách” mà hoàn toàn không được sự cho phép của ông Nhật. Đối với yêu cầu bồi thường thiệt hại, đây là một trong những yêu cầu mà chủ sở hữu quyền tác giả có quyền đặt ra đối với tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền của mình, đã được quy định tại Khoản 4 Điều 202 Luật SHTT".
"Xin nhấn mạnh rằng, việc chúng tôi chưa công khai thông tin về việc khởi kiện Công ty TNHH Lý Hải Production đối với bài thơ Gánh Mẹ của ông Nhật hoàn toàn xuất phát từ tinh thần thiện chí và hết sức trân trọng thành quả của cả một tập thể đã đóng góp, cống hiến để tạo nên bộ phim. Cho dù dưới góc độ pháp lý, chúng tôi có quyền khởi kiện Công ty TNHH Lý Hải Production về hành vi sử dụng tác phẩm của ông Nhật mà không xin phép và công bố rộng rãi thông tin này trước công chúng. Tuy nhiên, nhìn nhận vào thực tiễn, chúng tôi đều hiểu rằng bộ phim là công sức đóng góp của cả một tập thể, họ đã đầu tư công sức, chất xám và kinh tế để tạo nên một bộ phim có giá trị nghệ thuật mà bài thơ Gánh Mẹ cũng là một phần trong đó", phía luật sư phản hồi việc đạo diễn Lý Hải cho rằng phía ông Nhật đã không minh bạch khi cố ý che đi phần yêu cầu đối với đương sự" - Luật sư cho biết.
Ông Phan Tuấn Vũ lý giải, tại thời điểm phát sinh sự việc, bộ phim "Lật Mặt 4 – Nhà Có Khách" đang được công chiếu rộng rãi và được rất nhiều người quan tâm. Bất cứ thông tin kiện tụng nào có liên quan đến bộ phim chắc hẳn sẽ có ảnh hưởng đến việc khai thác, kinh doanh của Công ty TNHH Lý Hải Production. Vì vậy, cho đến thời điểm hiện tại, bên nhà thơ Trương Minh Nhật chỉ cung cấp thông tin về việc khởi kiện ông Đức mà chưa cung cấp thông tin về việc khởi kiện Công ty TNHH Lý Hải Production.
"Hơn nữa, chúng tôi tin rằng, Công ty TNHH Lý Hải Produciton đã có trách nhiệm đúng đắn trong việc tôn trọng quyền tác giả đối với các tác phẩm mà mình sử dụng. Sự việc phát sinh có nguồn gốc chính từ bài hát Gánh Mẹ. Nên, mặc dù phải thực hiện các biện pháp pháp lý để bảo vệ quyền lợi của ông Nhật, chúng tôi cũng cố gắng để hạn chế thấp nhất sự ảnh hưởng đến Công ty TNHH Lý Hải Production, nhất là ảnh hưởng truyền thông" - ông phân tích.
Ông nói thêm: "Theo quy định tại Điều 49 Luật SHTT, Giấy chứng nhận quyền tác giả chỉ là tài liệu để ghi nhận các thông tin về tác giả, tác phẩm, chủ sở hữu mà không phải là tài liệu bắt buộc để hưởng quyền tác giả. Trong trường hợp các thông tin mà người đăng ký cung cấp không đúng sự thật thì Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả hoàn toàn có thể bị hủy bỏ. Do đó, Giấy chứng nhận quyền tác giả mà ông Đức đang có đối với bài hát Gánh Mẹ không phải là tài liệu có giá trị tuyệt đối để chứng minh ông Đức được pháp luật bảo hộ quyền tác giả cũng như có toàn quyền đối với bài hát Gánh Mẹ. Giả định rằng, tại thời điểm hai bên ký kết hợp đồng mua bài hát Gánh Mẹ, ông Đức mặc dù có thể cung cấp được Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả đối với bài hát Gánh Mẹ, các bên vẫn phải dự trù khả năng tác phẩm này vẫn có thể xảy ra tranh chấp trong tương lai".
Phía luật sư khẳng định, theo như nội dung tại điều khoản này, phía ông Đoàn Đông Đức sẽ phải chịu các trách nhiệm về dân sự, bao gồm nhưng không giới hạn trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với Công ty TNHH Lý Hải Production khi xảy ra các tranh chấp, khiếu nại liên quan đến bài hát Gánh Mẹ. Tuy nhiên, điều khoản này không mặc nhiên loại trừ trách nhiệm của Công ty TNHH Lý Hải Production đối với bên thứ ba, cụ thể là ông Nhật, khi thông qua việc sử dụng bài hát Gánh Mẹ làm nhạc phim, Công ty TNHH Lý Hải Production cũng đã đồng thời sử dụng bài thơ Gánh Mẹ của ông Nhật mà hoàn toàn chưa được sự cho phép trước đó.
Phía luật sư khẳng định không kiện sai Lý Hải. |
Trả lời về việc con số 4 tỷ đồng được cho là quá cao, phía luật sư khẳng định: "Đối với yêu cầu bồi thường thiệt hại là một trong những yêu cầu mà chủ sở hữu quyền tác giả có quyền đặt ra đối với tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền của mình, đã được quy định tại Khoản 4 Điều 202 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2009. Đây không phải là một yêu cầu quá đáng khi công sức sáng tạo, chất xám, kinh tế để tạo nên một tác phẩm của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả đang bị chủ thể khác chiếm đoạt và sử dụng công khai nhằm mục đích khai thác, thu lợi ích kinh tế trong suốt một khoảng thời gian dài vừa qua.
Riêng với con số 4 tỷ đồng yêu cầu bồi thường thiệt hại được thể hiện trong Đơn khởi kiện gửi cho Tòa án có được coi là phù hợp hay không thì chúng tôi sẽ chứng minh bằng cơ sở pháp lý và thực tiễn. Trên cơ sở đó, đối chiếu với các quy định của pháp luật hiện hành về sở hữu trí tuệ để xem xét mức nhuận bút, thù lao phù hợp mà tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả xứng đáng được hưởng phù hợp với giá thị trường tại thời điểm tác phẩm được khai thác, sử dụng".
Sau khi nhà sản xuất phim - ca sĩ Lý Hải bất ngờ chia sẻ video liên quan đến việc bị kiện đòi tác quyền ca khúc Gánh mẹ trong bộ phim điện ảnh Lật mặt 4: Nhà có khách, nhà thơ Trương Minh Nhật cũng vừa chính thức lên tiếng. "Kính thưa toàn thể các bạn! Hôm qua sau khi xem xong video và nghe hết những Bức xúc của Lý Hải khi bị kiện bồi thường tới 4 tỷ về việc tranh chấp bản quyền lời bài hát Gánh Mẹ mà tôi là tác giả gốc của nó, hôm nay toàn bộ các bài báo đã đăng lên tất cả. Tôi chỉ có vài dòng để chia sẻ với mọi người, sau khi được sự đồng ý của các luật sư. Tôi thật sự thất vọng vì Minh Hà cũng là luật sư, hiểu rất rõ đó hoàn toàn là hợp lý. Họ biết rất rõ rằng mình bị kiện đúng luật và không bất có gì bất ngờ cả và họ biết từ lâu. Nhưng Lý Hải giải thích không rõ ràng có những suy nghĩ lệch lạc sự việc. Nhiều bạn cũng vào trang cá nhân của tôi lăng mạ tôi bằng những lời lẽ không hay. Tôi chỉ muốn nói rằng chúng tôi đang làm đúng trình tự pháp luật. Hình như Lý Hải cố tình nhầm lẫn từ bài thơ Gánh Mẹ qua bài hát Gánh Mẹ, vì tôi chỉ yêu cầu quyền sở hữu bài thơ chứ không phải bài hát. Dù Lý Hải có phối lại hay làm mới đi cũng không thay đổi việc đụng chạm bản quyền vì lời bài hát là nguyên 22 câu thơ của tôi chứ có khác gì đâu. Tôi kiện Lý Hải dưới danh nghĩa sử dụng trái phép bài thơ Gánh Mẹ của tôi thì sao lại vô lý? Còn việc Lý Hải làm ăn với Quách Beem có hợp đồng hợp pháp, đàng hoàng như Lý Hải nói lại là bài hát Gánh Mẹ là chuyện của Lý Hải với Quách Beem. Còn việc tôi không có một cơ sở pháp lý nào của cơ quan hữu quan Bộ VH cấp mà kiện Lý Hải thì các chuyên gia Luật đã giải thích rất rõ ràng, trong suốt vụ kiện rồi. Nếu tòa án thấy vô lý sao lại thụ lý vụ kiện? Vì không ai được đứng trên pháp luật cả. Đúng là ngay từ đầu tôi chỉ yêu cầu gắn tên tên tôi lên ca khúc Gánh Mẹ. Nhưng sự im lặng đáng sợ của Quách Beem và cả Lý Hải buộc tôi phải nhờ đến pháp luật giúp đỡ. Và mọi chuyện lúc này không còn là vấn đề tình cảm nữa, vì liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ nghiêm trọng. Tôi cũng biết trong việc này có thể Quách Beem đã lừa Lý Hải. Nhưng đối với luật khi đã áp dụng các biện pháp pháp lý thì Lý Hải lại dính tới điều này. Các luật sư cho biết Lý Hải Pro là tổ chức trực tiếp khai thác bài thơ Gánh Mẹ và họ phải chịu trách nhiệm với pháp luật. Còn số tiền bồi thường lại là chuyện pháp lý của các luật sư. Họ đã có kinh nghiệm về Luật bản quyền với chức danh luật sư hơn 20 năm thì tôi tin rằng họ có cơ sở đưa ra con số hợp lý và tôi tin ở các luật sư của mình. Bên Lý Hải cũng hiểu được điều đó dựa vào con số nào mà ra vì Minh Hà là luật sư mà các bạn! Thì sao lại vô lý. Lúc quyết định khởi kiện luôn Lý Hải tôi đã xin ý kiến luật sư là có cách nào kiện Lý Hải đừng làm ảnh hưởng tới chuyện làm ăn của Lý Hải không? Vì thời điểm đó Lật Mặt 4 vẫn đang còn công chiếu, vì tôi hiểu được công sức, tiền của anh ta bỏ ra đầu tư cho tác phẩm của mình. Nếu nhắc tới Lý Hải sẽ ảnh hưởng rất lớn tới bộ phim. Dù là lúc đó chúng tôi có quyền áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời gỡ bỏ lời nhạc từ bài thơ Gánh Mẹ ra khỏi bộ phim, ngừng truyền phát phim nhưng tôi không làm . Các bạn cũng biết kênh Youtube có bài hát Gánh Mẹ của Quách Beem đã bị đánh gậy bán quyền. Điều đó có nghĩa là Youtube đã phê duyệt những khiếu nại mà các luật sư đưa ra. Nhưng tôi vẫn chưa report kênh của Lý Hải có bài hát Gánh Mẹ trong đó vì không muốn ảnh hưởng Lý Hải lúc đó mà thôi, chứ không hề che giấu điều gì như Lý Hải nói. Do những thiện chí của mình mà tôi bị quy kết tham lam, che giấu, không trung thực, lợi dụng sự thương hại cộng đồng mạng, thấy phim thành công thì moi tiền... Lý Hải có nói gì thì cũng là quan điểm riêng của Lý Hải và chúng tôi có quan điểm của chúng tôi. Nên mong rằng ngày 20/02/2020 này tất cả các bên sẽ được gặp nhau Tại Tòa Kinh Tế - Tòa Án Nhân Dân TP.HCM. Sau hai lần mời không được gặp để làm sáng tỏ vấn đề mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật và tôi hoàn toàn tin tưởng vào luật pháp sẽ xét xử công minh trả lại công bằng cho tôi. Đó cũng là công bằng của xã hội". |
Cẩm Lan
Lý Hải bị kiện đòi bồi thường 4 tỷ đồng
Lý Hải công bố thông báo thụ lý vụ án của Tòa án, bất ngờ khi biết phía nhà thơ Trương Minh Nhật đòi anh bồi thường 4 tỷ đồng.