- 2019 đã đi được 2/3 chặng đường, những khán giả yêu hoặc quan tâm thấy năm nay anh chưa làm liveshow nào, album gì, vì sao vậy?
Đầu óc và tâm trí tôi lúc nào cũng thôi thúc sáng tạo nghệ thuật. 15 năm qua, tôi hoạt động vào guồng hết năng suất với nguồn năng lượng dồi dào. Đã đến lúc cũng cần nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng cũng như thai nghén ý tưởng mới. Năm nay tôi sẽ không thực hiện liveshow thường kỳ vào dịp cuối năm như mọi khi vì thấy cần có những tác phẩm mới để giới thiệu hơn là hát đi hát lại những tác phẩm đã quá quen thuộc với công chúng. Bởi vậy tôi vẫn đang âm thầm thực hiện dự án âm nhạc mới đủ lột tả hết sự khao khát, tâm sức của tôi khi đứng trước và đối mặt với muôn vàn thách thức của thời đại công nghệ này.
Đêm đêm tôi vẫn chất vất mình, đặt ra câu hỏi để rồi tìm kiếm. Máy móc và các kỹ thuật hiện đại sẽ dần thay thế con người, đó cũng sẽ là nỗi khổ tâm khi con người ngày càng ít đối thoại với nhau hơn, ca từ bài hát càng bớt đi chất thơ và dồn dập hơn, cảm xúc chân thật sẽ vơi đi. Vì vậy, tôi lấy đó làm đề tài cho dự án album mới "Trí tuệ nhân tạo'' để nhắc chúng ta biết quý trọng hơn những cảm xúc con người hiện hữu. Sâu thẳm chúng ta đều phải chiến thắng chính mình nhưng vẫn phải luôn cân bằng giữa cảm xúc và công nghệ.
2020 sẽ tròn 20 năm tôi bén duyên ca hát chuyện nghiệp, tính từ cột mốc Giọng hát trẻ Hà Nội giải 3 năm 1999. Đó là giải thưởng chuyên nghiệp đầu tiên tôi đạt được ngẫm thấy thời gian không chờ đợi ai. Những gương mặt thơ ngây xưa kia giờ đã là những ông bố bà mẹ của gia đình, cũng giống mình vậy nên con người buộc phải trưởng thành hơn. Tôi may mắn vì không bị áp lực cơm áo gạo tiền, được sống và làm nghệ thuật một cách tự nhiên nhất.
- Sự kiện gần đây anh cover lại bài hit của Chi Pu và đăng clip trên trang cá nhân khiến bao người ngỡ ngàng. Vì sao anh lại cover bản hit của người trẻ? Anh không sợ ai đó trách rằng“Tùng Dương đã mất đi sự kiên định” của mình?
Tôi vẫn là người đắt show event và các hội nghị, có những bài hát do khách hàng yêu cầu để tạo điểm nhấn cho chương trình. Mới đây chính giám đốc âm nhạc của một chương trình Hồ Hoài Anh thuyết phục tôi hát một bài hát teen với lượt triệu view, đây được xem là lời thách thức của anh ấy. Tôi nghĩ cũng là dịp hay khi mình tương tác với người trẻ, tác phẩm trẻ mình chưa bao giờ hát.
Nghe Tùng Dương cover "Anh ơi ở lại" của Chi Pu.
Năm ngoái tôi đã thấy đồng nghiệp của mình chị Hà Trần hát vài bài nhạc trẻ. Dù nhiều luồng ý kiến trái chiều nhưng bạn sẽ phải công nhận khi chúng tôi hát lên sẽ mang màu sắc khác. Nếu không có sự tương tác với người trẻ có khi mình già mất ... (cười). Chúng tôi vẫn cho mọi người thấy rằng dù mình không còn trẻ nhưng cũng vẫn bắt trend, vẫn nghe, vẫn cập nhật và đương nhiên có sàng lọc.
Cá nhân tôi luôn có tâm thế trân trọng tác phẩm mình hát nhưng đương nhiên tôi phải đọc lời bài hát trước mới nhận lời. Dù hát nhạc của Chipu nhưng tôi vẫn thổi vào đó tình yêu của những người từng trải, đã có trải nghiệm nhất định với chuyện tình chứ không mang tinh thần của những người trẻ giận dỗi yêu nhau..
- Từ trước đến nay ai cũng biết anh thân nhất Thanh Lam, Hà Trần và hay thích kết hợp dự án với họ, việc anh làm thầy của Thuỳ Dung, mời cô ấy xuất hiện một số liveshow gần đây và làm khách mời trong liveshow của cô ấy cuối tháng 9 tới là bởi thấy trân trọng và điều đặc biệt gì ở nữ ca sĩ này?
Thuỳ Dung là trường hợp ngược lại so với các diva khi em ấy mới đang ở thời điểm bắt đầu để chinh phục những thành công. Thùy Dung có giọng hát và tố chất trong sáng, tôi rất quý... Thùy Dung cũng là người rất chăm chỉ, cần cù. Tốt nghiệp cao học xong nhưng không vì thế mà dừng lại, chọn sự mô phạm hay an phận mà vẫn mong mỏi đi theo hướng crossover (giao thoa nhạc hiện đại với nhạc cổ điển - PV) và tôi cũng như một người anh trai định hướng cho em. Tôi cũng rất thích việc được định hướng con đường đi cho người trẻ, tiếp thêm cho họ năng lượng và khát vọng nghệ thuật.
Show diễn với Thanh Lam đầu năm "Mùa yêu - Valentine", tôi đã thuyết phục nhà tổ chức cho Thùy Dung làm khách mời như luồng gió mát cho đêm diễn và kết quả mọi người rất ấn tượng với tiếng hát của em. Tôi luôn nhắc Thùy Dung ca hát và nghệ thuật luôn phải tính bằng năm tháng và luôn phải cố gắng trau dồi, rèn luyện và kỷ luật... mới có thể chạm tới thành công và ghi dấu ấn. Hơn nữa những dòng nhạc kén người nghe luôn cần sự đột phá cũng như với tâm thế bền bỉ, quyết liệt. Tôi rất vui vì cũng có thể trong tương lai tôi tìm ra thêm một nghề nữa phù hợp với mình ngoài ca hát là nhà sản xuất hoặc sư phạm.
Một loạt những hoạt động sắp tới của Thuỳ Dung cũng sẽ có dấu ấn của tôi. Nhưng gần nhất sẽ là sự xuất hiện của 2 anh em trong chương trình Hoà nhạc quốc gia Điều Còn Mãi 2019 và liveshow "Trăng hát" hát với Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời diễn ra ngày 29/9 của Thùy Dung tại Nhà hát Lớn tôi cũng tham gia với tư cách khách mời cùng anh Đăng Dương.
- Sau một năm gián đoạn anh trở lại với Điều còn mãi và được giao ca khúc "Tâm hồn của đá" của Trần Lập. Khán giả sẽ được kỳ vọng một Tùng Dương mới mẻ, vẫn đủ lay động khi hát với dàn nhạc vào ngày 2/9 như thế nào?
- Tôi nghĩ Trần Lập cũng là một nhạc sĩ rất xứng đáng được tôn vinh đứng ngang hàng với các tác phẩm của các cây đại thụ của nền âm nhạc Việt vì những gì anh ấy đã cống biến cho rock Việt. Những tác phẩm của anh cũng như Bức Tường đã trở nên quen thuộc với rất nhiều thế hệ các bạn sinh viên Việt Nam. Họ thực sự đã đi vào huyền thoại. Anh Hùng trong nhóm Bức Tường có bày tỏ một vài lần với tôi rằng anh rất thích những tác phẩm của nhóm được Tùng Dương hát lại với Dàn nhạc giao hưởng để các tác phẩm mang diện mạo mới cho đa dạng.
Điều Còn Mãi 2019 lần này tôi sẽ hát tác phẩm Tâm hồn của đá của Trần Lập, một tác phẩm đầy hào sảng, hừng hực tâm thế tuổi trẻ và năng lượng ngút ngàn với phần phối khí của nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng. Tôi cũng như được truyền lửa bởi đồng nghiệp Trần Lập. Tôi nghĩ mình sẽ mang thêm màu sắc rộng lớn, bay bổng cho tác phẩm quen thuộc. Tôi vẫn thích làm những điều chưa ai làm.
Dù đã trở nên quen thuộc nhưng hát với Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam dưới sự chỉ huy của nhạc trưởng Lê Phi Phi vào ngày lễ 2/9 luôn cho tôi cảm xúc khó tả. Tôi vẫn cảm thấy rạo rực như nghệ sĩ trẻ ngày đầu đi hát. Hát với dàn nhạc giao hưởng luôn đòi hỏi sự hoàn chỉnh và tập luyện kỹ càng để thăng hoa cùng dàn nhạc. Vì vậy, tôi cũng vẫn run như thường và chừng nào nghệ sĩ trước khi bước ra sân khấu lo lắng hồi hộp trừng đó càng giúp cho nghệ sĩ đó dễ thăng hoa và trôi vào thế giới của âm nhạc và dễ dàng dẫn dụ nó.
- Anh vừa nói trong tương lai có thể sẽ làm nhà sản xuất hoặc làm sư phạm. Một nghệ sĩ tính như Tùng Dương mà làm nhà sản xuất hay thầy giáo thanh nhạc thì như nào tôi không mường tượng ra?
Thực ra tôi vẫn là nhà sản xuất cho chính mình từ trước tới giờ đấy. Tôi đâu có một nhà sản xuất về âm nhạc đúng nghĩa để đứng sau làm chỉ tôi hết đâu nhưng sự thực cá tính của tôi cũng không chịu để người khác dẫn dắt tất cả những sản phẩm âm nhạc của mình đâu. Đương nhiên khi làm việc với tôi họ sẽ luôn được thoải mái, sáng tạo triệt để tuy nhiên đó là sự đóng góp chất xám của họ để cùng thực hiện ý đồ âm nhạc của tôi.
Từ Li ti tới Độc đạo... tôi luôn vẽ ra những concept cho chính mình tung tẩy và cũng may mắn gặp được những cộng sự tín nhiệm và phù hợp với dự án. Và đương nhiên một mình tôi không thể hoàn thành nếu không có họ bởi vậy những Nguyên Lê, Nguyễn Công Phương Nam, Thanh Phương, Lưu Hà An... làm việc với tôi nhưng rất hiểu tôi muốn gì để đáp ứng. Cuối cùng tôi đã trở thành nhà sản xuất cho những sản phẩm âm nhạc của mình từ lúc nào không biết. Cá nhân tôi cũng không thích gắn bó với một ê kíp quen thuộc nhất định. Tôi nghĩ cần sự tươi mới, cần sự dũng cảm nghĩ khác đi, để thay đổi. Tôi luôn là vậy!
Và đương nhiên dấu ấn trong các liveshow luôn có bàn tay giúp sức của người bạn đời - cô ấy rất hiểu tôi thừa hay thiếu gì. (cười).
Đương nhiên chúng tôi không phải là những nhà sản xuất để làm việc đúng nghĩa và thường xuyên chỉ độc quyền sản xuất như các nhà sản xuất khác nhưng chúng tôi luôn có sự sâu sát với thị trường và luôn có những concept hay ho cho chính mình. Khi cần là thực hiện được hoặc tầm nhìn khi nhìn nhận đánh giá những cộng sự chúng tôi tin tưởng được để sáng tạo cùng.
- Anh vừa nhắc đến người bạn đời. Cuộc đời Tùng Dương theo cảm nhận của tôi rõ ràng may mắn và hên hơn khi có người phụ nữ yêu và đồng hành. Những năm tháng qua điều gì ở cuộc sống vì người bạn đời Tùng Dương đã chịu thay đổi bản thân? Câu chuyện đặc biệt gì làm cho cuộc sống của Tùng Dương - Giang Phạm thú vị hơn năm tháng qua?
Tôi cam đoan rằng nền tảng vững chắc và sự khăng khít của gia đình sẽ là động lực lớn nhất để yên tâm sáng tạo nghệ thuật. Trước đây khi sống một mình, tôi nghĩ đơn giản, cần phải cô đơn - cô đơn đến cô độc mới phát tiết ra được nhiều thứ hay ho như kiểu nó kìm nén và sẽ bung phá. Nhưng tôi đã hiểu chưa đủ, mỗi giai đoạn trong cuộc sống lại giúp ta cảm nhận tốt hơn về những gì ta đang có, đủ duyên đến với ta. Con trai, bạn đời... có duyên với mình trong cuộc đời này, đã lấp đầy sự vững chãi ấy trong tôi. Hay nói cách khác, bản lĩnh của một người đàn ông để làm chủ gia đình, trở thành tấm gương tốt cho con cái, sự truyền cảm hứng tới bạn đời và cũng nhận từ họ... năm tháng giúp ta có đủ thăng trầm để vóc mình ngày một lớn lao hơn.
Con cái nhìn vào và thấy được triết lý sống của bố mẹ. Đương nhiên cuộc sống vợ chồng không phải lúc nào cũng êm xuôi, thuận chiều... chính chúng tôi cũng nảy sinh rất nhiều sự khác biệt trong quá trình thực hiện cùng nhau những dự án nghệ thuật. Nhưng qua đó đều vượt qua khúc mắc và tìm được lời giải đáp. Tôi nghĩ đơn giản mỗi cá thể với cá tính khác nhau, cái tôi lớn luôn là vấn đề của các cặp vợ chồng. Tuy nhiên trụ lại được phải đọc sâu trong nhau sự hy sinh, cảm thông sâu sắc và luôn có sự bao dung mới vượt qua được sóng gió.
Luôn mâu thuẫn, tranh luận để phát triển... mọi xung đột không phải để chiến thắng cái tôi của người khác. Chừng nào ta sống và nghĩ tới người khác nhiều hơn nghệ thuật của ta sẽ bớt vị kỷ, triết lý sẽ được khắc đậm hơn. Nếu không có sự sẻ chia nó cứ như cái ung, cái nhọt ... lâu ngày. Thanh thản hay xáo trộn - tôi nghĩ hai yếu tố luôn hiện hữu trong bất cứ bản thể mỗi con người. Ta quy hoạch nó, nắm được nó để dễ dàng làm chủ mọi điều ta suy nghĩ, nhận định và thực hiện mang lại những giá trị riêng.
Hát - với tôi giờ đây không phải là show off (trưng trổ) kỹ thuật, cảm xúc thông thường. Qua cái thời phải mang ra so sánh chất giọng ai hay hơn ai, ai độc tôn hơn ai vì tôi cũng không hướng tới cho mình để trở thành một vocalist thông thường. Người nghệ sĩ cần có nền tảng và quan trọng nhất là triết lý, thông điệp mình truyền tải. Một giọng hát bản năng tốt mà triết lý vừa phải, chiều nhìn hạn hẹp tôi cũng không đánh giá cao.
- “Càng ngày càng thấy Tùng Dương chỉn chu với gia đình và đỡ “đanh đá” hơn với đồng nghiệp” - một đồng nghiệp thân cận của anh nói như vậy với tôi. Còn anh, tự chấm cho mình thang điểm bao nhiêu trong vai trò người bố, người chồng?
Về việc phát ngôn, tôi đã nhiều lần hứng đủ gạch đá, điều đó cũng giúp mình tự điều chỉnh hơn trong phương cách thẳng thắn khi đưa ra quan điểm làm nghệ thuật. Tôi vẫn luôn có những nhận định thẳng thắn đúng với cá tính của mình. Dù trong thời đại ngày nay, người ta vẫn chọn cách ru ngủ nhau bằng sự khéo léo, đường mật thậm chí khoa trương. Còn tôi vẫn kiên định với những nhận định chuyên môn của mình nhưng cũng học cách tiết chế hơn để khi nào phù hợp sẽ lại thẳng thắn. Nhưng tôi nghĩ nói để thay đổi được hãy nói còn nếu chỉ là những câu chuyện cá nhân cũng sẽ không có ý nghĩa gì nhiều.
Tôi nghĩ đàn ông nên dùng chữ “ghê gớm“ chuẩn hơn. Tôi không ghê gớm tự bảo vệ mình để người ta bắt nạt à? Bản chất tôi là người hiền lành và cũng may mắn gặp toàn những người tử tế và thương yêu. Mặc dù vậy, ai có ý định bắt nạt nên... nghĩ lại. (cười). Càng ngày tôi cũng càng muốn xa rời những thứ phù phiếm, những thứ thấy nó vô bổ tập trung những giá trị hữu ích cho riêng mình. Tôi từng mắng vào mặt một người bạn một cách thẳng thắn trước đám đông khi họ không cương trực. Và đương nhiên khi làm cha, tâm tính cũng đã thay đổi theo. Ta không thể cứ hồn nhiên mãi được, biết lo toan hơn, sống nhân văn hơn bớt sự cay nghiệt phán xét ... cái gì đáng thì lên tiếng.
Con cái luôn là động lực để giúp ta làm được những điều phi thường và giúp ta thay đổi. Tôi luôn dặn mình: ''Đừng bao giờ là một ông bố lười nhác! Hãy đem tất cả tinh lực và trí tuệ của mình để truyền cảm hứng cho con chứ không áp đặt chúng''. Nghệ sĩ lúc thăng lúc giáng là chuyện bình thường nhưng rõ ràng tôi không phải người sống vì những hào nhoáng, khoa trương. Tôi nghĩ khí chất của người nghệ sĩ giữ mình và nhìn nhận đúng mình vẫn luôn là mình trong mắt mọi người, đồng nghiệp. Sau này nếu có giảng dạy tôi cũng sẽ truyền đạt những điều đó tới các thế hệ tiếp nối.
Bạn làm gì cũng cần động lực con cái chính là động lực lớn nhất. Trước con cái, ta còn giữ sự vị kỷ thì ta quá kém cỏi. Những người chưa có con khó hình dung được điều đó, đôi khi họ dành cả tuổi thanh xuân để đi phán xét người khác. Còn ở ngưỡng 35, tôi đã cảm nhận rõ nhất cái gì là đủ, là đúng đắn, là vừa vặn... với mình.
- Anh rất chịu khó viết facebook bằng tiếng Anh. Là vì vợ giỏi tiếng Anh nên không chịu thua hay động cơ nào khác khiến anh chăm học ngoại ngữ?
Cũng chẳng ai rảnh để đi làm những việc vô ích mà không có mục tiêu gì đúng không nào?... Ít nhất tôi chứng minh cho mọi người thấy mình sắp bước vào 40 nhưng vẫn ham học hỏi... cả chân trời kiến thức rộng mở luôn chào đón tôi. Hơn nữa tiếng Anh giúp tôi hoàn thiện chính nghề nghiệp của mình. Sau này còn tiếp tục dám thực hiện những album ở trời Tây hát hoàn toàn không phải tiếng mẹ đẻ nữa chứ. Chẳng phải tôi luôn nhắc mình về sức ỳ của trung niên đó sao. (cười). Nên có câu của Socrates: 'Hiểu biết đích thực là biết rằng mình không biết gì cả. Những bộ óc lớn thảo luận về những ý tưởng, bộ óc trung bình bàn luận về những sự kiện còn những bộ óc non yếu chỉ nói chuyện về con người'.
Sơn Hà
Thiết kế: Võ Tú Uyên
Dàn nhạc, hợp xướng và các ca sĩ tập xuyên trưa cho Điều Còn Mãi |
Khánh Ly, Tùng Dương khắc khoải, quyến rũ với nhạc Trịnh
- Lần đầu thực hiện live concert "Người về bỗng nhớ" với danh ca Khánh Ly, Divo Tùng Dương đã chứng tỏ với sự chiêm nghiệm cuộc sống và cách xử lý tác phẩm của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn rất tinh tế.