Điều tra dấu hiệu hối lộ, tham nhũng, đầu cơ đất ở huyện vùng ven TP.HCM

Hồ sơ một đằng, thực tế một nẻo

Thanh tra TP.HCM vừa có thông báo kết luận thanh tra toàn diện công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Bình Chánh từ tháng 1/2016 đến tháng 3/2020. Những năm gần đây, Bình Chánh là  "điểm nóng" về vi phạm quản lý đất đai, trật tự xây dựng của TP.HCM. 

Giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2019, UBND huyện Bình Chánh đều chậm gửi hồ sơ đăng ký kế hoạch sử dụng đất hàng năm đến Sở TN&MT để thẩm định, phê duyệt. 

Trong các năm 2016 – 2018, huyện trình kế hoạch sử dụng đất nhưng không thực thực hiện thủ tục xác định nhu cầu sử dụng đất của từng hộ gia đình, cá nhân. Đồng thời, tại bản đồ cũng không thể hiện các khu vực dự kiến chuyển mục đích sử dụng đất là trái quy định. 

Điều này dẫn đến UBND huyện Bình Chánh cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở chưa đầy đủ cơ sở pháp lý. Nhiều trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất có diện tích hơn 1.000m2 nhưng thành phần hồ sơ không đầy đủ.

Một dự án nhà ở có nhiều sai phạm tại huyện Bình Chánh.

Qua kiểm tra hồ sơ, Thanh tra TP.HCM nhận thấy có tình trạng UBND huyện Bình Chánh giải quyết cho chuyển mục đích sử dụng đất ở với diện tích lớn (hơn 1.000m2) có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật. 

Tuy nhiên, kiểm tra hiện trạng có đến 80% trường hợp đất để trống, chưa có công trình xây dựng trên đất và có tình trạng 1 hộ đứng tên nhiều diện tích đất xin tách thửa. 

Như trường hợp chủ sử dụng thửa đất số 557 tờ bản đồ số 5 xin tách thành 9 thửa đất ở, trên giấy chứng nhận ghi có đường bê tông nhựa. Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Bình Chánh ghi nhận giao thông, hạ tầng kỹ thuật để làm cơ sở duyệt nội nghiệp và tách thửa. Tuy vậy, việc ghi nhận này không đúng thực tế giao thông tại khu đất, không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật để kết nối hạ tầng hiện hữu. 

Việc ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai của huyện Bình Chánh còn sai sót về trình tự, thủ tục. Giai đoạn 2016 – 2017, huyện xử lý 103 trường hợp xây dựng không phép trên đất nông nghiệp và 34 trường hợp xây dựng trên đất khác, tuy nhiên chỉ xử lý 1 hành vi vi phạm xây dựng không phép, không xử lý hành vi vi phạm đất đai. 

Điều tra hình sự các vụ sai phạm

Tình hình vi phạm đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Bình Chánh giai đoạn thanh tra diễn biến phức tạp, có dấu hiệu đầu cơ mua bán đất, trong khi cơ quan chức năng địa phương không chủ động xử lý từ đầu, dẫn đến gây áp lực cho hạ tầng khi hình thành các khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp. 

Theo Thanh tra TP.HCM, UBND huyện Bình Chánh và UBND các xã, thị trấn chưa phát hiện, ngăn chặn kịp thời, để cho người dân tự chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, tự phân lô bán nền, xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp… lành ảnh hưởng đến công tác quy hoạch. 

Đơn cử như thửa đất số 1 tờ bản đồ số 4 tại xã Bình Hưng (khu nhà hàng Hương Dừa cũ) rộng hơn 15.000m2. Chủ sử dụng tự chuyển mục đích sử dụng đất, sau đó xây dựng công trình không phép trên đất nông nghiệp, lấn rạch để cho thuê và bán nhà ở cho các hộ dân, thu lợi bất chính. 

Quá trình mua bán giấy tay, chuyển nhượng qua – lại nhiều người, hình thành khu dân cư, kinh doanh mua bán… trên thửa đất này không đảm bảo hạ tầng hiện hữu, kết nối hạ tầng chung. Thanh tra TP.HCM cho rằng vụ việc này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, cần chuyển cơ quan điều tra xử lý. 

Hay khu đất gần 25.000m2 tại xã Bình Hưng hiện là khu ẩm thực Bình Xuyên. Đây là khu đất nông nghiệp, đất ao nhưng chủ đất đã đầu tư xây dựng khu thương mại, dịch vụ nhà hàng từ năm 2003. Đến thời điểm thanh tra các công trình này vẫn tồn tại, trong khi UBND huyện Bình Chánh, Thanh tra Sở Xây dựng và UBND huyện Bình Hưng chưa xử lý. 

Tại xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh tồn tại 80 công trình xây dựng không phép, sai phép và chưa thực hiện xong nghĩa vụ tài chính. Nội dung sai phạm của vụ việc này đã được chuyển sang cơ quan CSĐT Công an huyện Bình Chánh để điều tra. 

Khách hàng mua đất tại dự án Amazing City nhưng không xây được nhà do sai phạm của Công ty Huỳnh Thông.

Ở xã Tân Nhựt, huyện Bình Chánh, sai phạm tại dự án Khu dân cư - Trung tâm thương mại xã Tân Nhựt (Amazing City) do Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Huỳnh Thông (Công ty Huỳnh Thông) cũng được chỉ ra. 

Được giao đất để đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật dự án Amazing City từ năm 2010, Công ty Huỳnh Thông không thực hiện trình tự thủ tục như quy định. Mặc dù chưa chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính nhưng chủ đầu tư đã ký hợp đồng bán các nền đất, thực chất là phân lô bán nền trên đất nông nghiệp.

Chủ đầu tư và các hộ dân đã xây 187 căn nhà ở riêng lẻ, 225 căn hộ chung cư, 2 hạng mục nhà điều hành dự án, hồ bơi… trên đất nông nghiệp. Thanh tra xác định, Công ty Huỳnh Thông xây nhà để bán để thu lợi bất chính nhưng không thực hiện hồ sơ pháp lý, chưa được giao đất để đầu tư dự án nhà ở, chưa được phê duyệt dự án…, có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. 

Để xảy ra những sai phạm trên, Chủ tịch UBND TP.HCM giao Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, Giám đốc các Sở Xây dựng, TN&MT, Quy hoạch – Kiến trúc… tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm cá nhân, tập thể thời kỳ liên quan. Tuỳ theo tính chất, mức độ có biện pháp xử lý phù hợp. 

Giao Công an TP.HCM tập trung điều tra các vụ việc có dấu hiệu đưa, nhận, môi giới hối lộ, tham nhũng, đầu cơ đất, mua bán chuyển nhượng thu lợi bất chính, xây dựng không phép, sai phép, vi phạm đất đai… để xử lý nghiêm.

Công an TP.HCM điều tra vụ 'xẻ thịt' đất công viên Dự án KDC Tân Hải Minh

Ngoài làm giả bản đồ quy hoạch để hợp thức hoá việc di dời trụ sở Ban điều hành khu phố 1 vào công viên, chủ Dự án KDC Tân Hải Minh còn “quên” trả Nhà nước hơn 600m2 đất tái định cư hoán đổi tại dự án.

Phương Anh Linh