Chủ tịch ASEAN về Thống kê vừa là trách nhiệm, nghĩa vụ của quốc gia thành viên

Theo ông Nguyễn Trung Kiên Vụ Thống kê nước ngoài và Hợp tác quốc tế, Tổng cục thống kê, đối với Việt Nam, ACSS đóng vai trò hết sức quan trọng, giúp nâng cao năng lực thống kê, từ môi trường thể chế, quy trình thống kê đến sản phẩm thống kê, nhằm cải thiện chất lượng số liệu thống kê cũng như tăng cường sự phối hợp trong hệ thống thống kê quốc gia của các quốc gia thành viên ASEAN. Việt Nam đã được hưởng lợi từ việc trở thành thành viên của ACSS, đặc biệt trong việc nâng cao năng lực thống kê trong nước, không chỉ cho Tổng cục Thống kê mà còn cho toàn bộ hệ thống thống kê quốc gia.”

{keywords}
Năm 2020 đánh dấu 10 năm thành lập Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN.

Đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN về Thống kê vừa là trách nhiệm, nghĩa vụ của quốc gia thành viên, vừa là cơ hội đối với Thống kê Việt Nam. Chủ tịch ASEAN về Thống kê phải có trách nhiệm kế thừa, phát huy những gì cộng đồng Thống kê ASEAN đã đạt được cũng như tiếp nỗi những gì cộng đồng Thống kê ASEAN đang triển khai trong những năm vừa qua. Đảm nhận tốt trọng trách này sẽ nâng cao cao uy tín, vai trò của Thống kê Việt Nam, đồng thời là cơ hội để quảng bá đất nước, con người, văn hóa, du lịch của Việt Nam, thể hiện lòng hiếu khách, tính chuyên nghiệp của đội ngũ công chức Thống kê Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Ủy ban ACSS là cơ quan cao nhất về hoạch định chính sách và điều phối công tác thống kê trong khu vực với nhiệm vụ nâng cao năng lực thống kê, tăng cường khả năng so sánh của số liệu thống kê, áp dụng các tiêu chuẩn thống kê quốc tế, xây dựng nguồn nhân lực và điều phối thu thập số liệu thống kê trong khu vực. Ủy ban ACSS gồm Thủ trưởng Cơ quan thống kê quốc gia tất cả các quốc gia thành viên ASEAN và một ủy viên là người đứng đầu ASEANstats. Hàng năm, Thủ trưởng Cơ quan thống kê quốc gia các quốc gia thành viên luân phiên chủ trì Ủy ban ACSS thông qua Kỳ họp của Ủy ban. Ủy ban ACSS lập “Ban điều hành”, gồm Chủ tịch đương nhiệm, Chủ tịch tiền nhiệm và Chủ tịch kế nhiệm của 3 quốc gia thành viên ASEAN.

Hiện nay, Ủy ban ACSS có các Nhóm công tác sau: Tiểu ban Kế hoạch và điều phối (SCPC), Nhóm công tác về Chia sẻ, phân tích, phổ biến và truyền thông số liệu thống kê (WGDSA), Nhóm công tác về Thống kê vốn đầu tư quốc tế (WGIIS), Nhóm công tác về Thống kê thương mại hàng hóa quốc tế (WGIMTS), Nhóm công tác về Thống kê thương mại dịch vụ quốc tế (WGSITS), Nhóm công tác về Chỉ tiêu phát triển bền vững (WGSDGI) và Nhóm công tác về Hệ thống tài khoản quốc gia (WGSNA).

Thống kê Việt Nam tích cực tham gia vào quá trình xây dựng cộng đồng thống kê ASEAN

Từ khi thành lập Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN đến nay, Tổng cục Thống kê đã tham gia tích cực vào quá trình xây dựng cộng đồng thống kê ASEAN. Năm 2020, trên cương vị Chủ tịch ASEAN về Thống kê, Thống kê Việt Nam đăng cai thực hiện sáng kiến “Thiết lập hệ thống thông tin thống kê về phát triển bền vững của ASEAN” với mục tiêu thiết lập thông tin cơ bản về phát triển bền vững trong khu vực và cũng là công cụ hỗ trợ theo dõi, giám sát và đánh giá về tiến độ đạt được các mục tiêu phát triển bền vững trong khu vực ASEAN. Qua đó, sẽ góp phần hình thành một hệ thống thông tin thống kê về phát triển bền vững đồng bộ, thống nhất bảo đảm cung cấp đầy đủ thông tin phục vụ giám sát và đánh giá phát triển bền vững của cộng đồng ASEAN; đẩy mạnh quan hệ đối tác trong thực hiện các chỉ tiêu giúp giám sát và đánh giá phát triển bền vững của cộng đồng ASEAN; nâng cao năng lực của các quốc gia thành viên trong việc thu thập, biên soạn các chỉ tiêu thống kê phát triển bền vững, cũng như tăng cường vai trò điều phối của thống kê ASEAN.

Năm 2020, Việt Nam đảm nhiệm vai trò chủ tịch ASEAN về Thống kê với chủ đề “Cùng nhau gắn kết nâng cao năng lực Hệ thống thống kê cộng đồng ASEAN để đáp ứng tốt hơn nhu cầu dữ liệu ngày càng tăng” cũng là lúc đại dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu, tác động nhiều mặt và kéo dài đến các lĩnh vực y tế, kinh tế, xã hội, an ninh và chính trị của tất cả các quốc gia. Chính phủ nhiều quốc gia thành viên ASEAN áp dụng biện pháp giãn cách xã hội và làm việc từ xa để ứng phó với đại dịch. Trong bối cảnh đó, Tổng cục Thống kê phối hợp với ASEANstats đã chủ động tìm biện pháp khắc phục và điều phối công tác thống kê ASEAN theo hướng tăng cường tương tác qua môi trường mạng, tổ chức các phiên họp theo hình thức trực tuyến. Tổng cục Thống kê đã chủ trì và tham dự các phiên họp trực tuyến như: Phiên họp SCPC19, SCPC20, các phiên họp của các nhóm công tác WGSDGI3, WGDSA18, WGIMTS6, WGSITS7…, tham dự nhiều cuộc họp cấp kỹ thuật của các nhóm công tác cũng như các cuộc họp của các Ban, ngành khác. Theo kế hoạch, Tổng cục Thống kê sẽ tiếp tục chủ trì tổ chức Hội nghị Ủy ban Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN lần thứ 10 (ACSS10) kết hợp với Diễn đàn cấp cao về Thống kê cộng đồng ASEAN vào cuối năm nay.

Trước tình hình thế giới biến động và nhu cầu mới về số liệu ngày càng gia tăng, Hệ thống Thống kê cộng đồng ASEAN càng thể hiện vai trò to lớn trong công tác điều phối số liệu, tập hợp nguồn lực để “đáp ứng tốt hơn nhu cầu dữ liệu ngày càng tăng” từ chính phủ các quốc gia thành viên, các tổ chức quốc tế và người dùng tin. Với vai trò chủ tịch ASEAN về Thống kê, Tổng cục Thống kê cùng các Cơ quan thống kê các quốc gia thành viên và ASEANstats cùng nhau củng cố khối đoàn kết, thống nhất, nâng cao năng lực nội tại và thúc đẩy sự phát triển vững mạnh của cộng đồng Thống kê ASEAN để thích ứng một cách chủ động và hiệu quả trước các biến động nhanh chóng của tình hình thế giới và các thách thức mới nổi.

Hoàng Giang