“Vắc xin như thế nào là an toàn”, “kiểm tra hạn sử dụng của vắc xin thế nào là chuẩn”, “làm sao để đảm bảo con tôi được tiêm chủng an toàn”... là những thắc mắc phổ biến của phụ huynh khi tiêm chủng phòng bệnh cho con.
Bà Ngô Thị Tuyết Sương - Phó Giám đốc Chất lượng, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, đảm bảo chất lượng và sự an toàn của vắc xin chính là yêu cầu quan trọng đầu tiên của quá trình tiêm chủng. Điều này được quyết định bởi một chuỗi vận hành từ khâu sản xuất, lưu trữ bảo quản, vận chuyển cho đến khi đưa vào sử dụng, phải được tuân thủ theo đúng tiêu chuẩn khắt khe, trong đó đặc biệt chú trọng đến nhiệt độ bảo quản vắc xin.
“Hạn sử dụng vắc xin chỉ là một khía cạnh khi xét đến tính an toàn vì quy trình vận chuyển, bảo quản vắc xin và thực hiện quy trình an toàn tiêm chủng mới là điều kiện tiên quyết để quyết định chất lượng vắc xin, vì dù vắc xin còn hạn sử dụng nhưng không được bảo quản đúng cách và không tuân thủ an toàn tiêm chủng thì đe doạ rất nhiều nguy cơ” - bà Sương cho hay.
Quy trình bảo quản vắc xin chất lượng
Theo bà Sương, ngay từ khi thành lập, Hệ thống tiêm chủng VNVC đã chú trọng đầu tư lớn xây dựng hệ thống kho lạnh bảo quản vắc xin tiêu chuẩn của Good Storage Practices (GSP) cùng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain), đội ngũ xe lạnh vận chuyển chuyên dụng, hệ thống thiết bị lưu trữ, bảo quản vắc xin đến mỗi trung tâm tiêm chủng, mỗi phòng tiêm với chất lượng tiêu chuẩn quốc tế chuyên nghiệp; đặc biệt là quy trình bảo quản, lưu trữ, vận chuyển, sử dụng vắc xin nghiêm ngặt, chặt chẽ.
Dây chuyền bảo quản lạnh - Cold chain tại VNVC là hệ thống trang thiết bị chuyên dụng gồm kho lạnh, xe lạnh, tủ lạnh và thùng lạnh giúp bảo quản, lưu trữ vắc xin trong điều kiện tối ưu theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Toàn bộ hệ thống kho lạnh tại VNVC được trang bị thiết bị làm lạnh đạt chuẩn quốc tế, với công suất, mật độ, thiết kế tiêu chuẩn, đảm bảo việc đồng nhất nhiệt độ ở tất cả vị trí. Hệ thống kỹ thuật được thẩm định trước và trong quá trình sử dụng với các tiêu chuẩn cao cấp nhất.
“Đây là điều kiện để VNVC thực hành tiêm chủng an toàn cho hàng chục triệu khách hàng, cũng như chủ động hệ thống vận chuyển, cấp phát, điều chuyển vắc xin đến các trung tâm ngay trong ngày, hạn chế tối đa việc thiếu hụt hay khan hiếm vắc xin” - bà Sương cho biết.
“Không chỉ gắt gao về nhiệt độ bảo quản, kiểm soát hạn sử dụng, tính an toàn của vắc xin mà tại VNVC, ngay cả một lọ vắc xin bị nghiêng, đổ dù chưa mở nắp, chúng tôi cũng không cho phép sử dụng. Điều này được thực hiện quyết liệt từ khâu đào tạo an toàn tiêm chủng, bao gồm thực hành tiêm chủng, giám sát, theo dõi, kiểm soát lô dùng, hạn dùng, quy trình kiểm tra, đối chiếu vắc xin với khách hàng tại phòng tiêm”, bà Sương khẳng định.
Thực hành an toàn tiêm chủng
Hệ thống tiêm chủng VNVC với hơn 100 trung tâm trên toàn quốc, tuân thủ quy trình tiêm chủng an toàn theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Tất cả người đến tiêm chủng đều được khám sàng lọc, đánh giá thể trạng, tri giác; đo huyết áp, nghe tim phổi, nhịp thở... Sau đó, bác sĩ tư vấn và chỉ định tiêm phù hợp. Bác sĩ khám sàng lọc đưa ra quyết định là khách hàng có đủ điều kiện để tiêm chủng hay không. Công tác này tiếp tục được các điều dưỡng thực hiện, kiểm tra và đối soát một lần nữa tại phòng tiêm.
Tại phòng tiêm, điều dưỡng VNVC thực hiện quy trình công bố, kiểm tra, kiểm soát, đối chiếu vắc xin gồm: tên vắc xin, tác dụng phòng bệnh, nhà sản xuất, nước sản xuất, ngày sản xuất, hạn sử dụng, tính toàn vẹn của vắc xin (gồm vỏ hộp và lọ/ xilanh chứa vắc xin, dung môi) cũng như liều dùng, đường dùng,… đồng thời hướng dẫn khách hàng kiểm tra, đối chiếu với chỉ định của bác sĩ. Điều này giúp khách hàng được tiêm đúng loại vắc xin, tiêm an toàn, an tâm về chất lượng vắc xin và tiêm chủng.
“Đây là bước chốt chặn quan trọng để nhân viên điều dưỡng và khách hàng cùng đối chiếu giám sát chất lượng vắc xin bằng cảm quan và các thông tin được hiển thị trên vỏ hộp, lọ vắc xin, đồng thời thực hiện tuân thủ đúng nguyên tắc 3 đúng của cơ quan chuyên môn quy định là “đúng loại vắc xin, đúng đường tiêm, đúng liều lượng sử dụng”, bà Sương cho biết.
Để kiểm soát hạn sử dụng của vắc xin, VNVC đầu tư hệ thống phần mềm quản lý hàng hoá hiện đại, cho phép theo dõi đến từng lọ vắc xin với đầy đủ thông tin cần thiết. Đặc biệt, quy trình này còn được giám sát thông qua hệ thống phần mềm chốt chặn, những bộ phận liên quan không thể thực hiện các thao tác xuất, nhập kho các loại vắc xin đang có cảnh báo về hạn sử dụng. Quy trình chặt chẽ và hệ thống phần mềm công cụ hiện đại này không cho phép vắc xin quá hạn sử dụng được đưa ra khỏi kho, mà phải chuyển vào khu vực biệt trữ để chờ thực hiện hoàn, huỷ theo quy định. Hệ thống quản lý, cảnh báo hạn sử dụng vắc xin được thiết lập ở cả kho tổng và kho lẻ, nhiều lớp chốt chặn sẽ không cho phép vắc xin hết hạn được chuyển đến phòng tiêm chủng.
Ngọc Minh