Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nêu rõ mục tiêu tổng quát: “Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”.
Ông Trần Văn Rón, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Thường trực UBKT Trung ương |
Để thực hiện được mục tiêu trên, Ban Chấp hành Trung ương quyết định đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; và đặc biệt nhấn mạnh đến giải pháp về: Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã chú trọng đến việc đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; UBKT Trung ương đã tập trung nghiên cứu, tham mưu để Bộ Chính trị, Ban Bí thư cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng, Nghị quyết Ban Chấp hành Trung ương, kịp thời ban hành các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm khoa học, sát thực tế, tạo thuận lợi cho các cấp ủy và UBKT các cấp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra của Đảng.
Ngay sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, UBKT Trung ương đã tham mưu, giúp Ban Chấp hành Trung ương mà trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định, quy chế, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng bảo đảm khoa học, đồng bộ, khả thi. Trong đó, tập trung vào việc hoàn thiện các nguyên tắc, phương pháp, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát. Nội dung các quy định vừa có tác dụng giáo dục, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, vừa là căn cứ để phát hiện và xử lý nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, tạo điều kiện thuận lợi cho cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp triển khai nhiệm vụ kiểm tra, giám sát thống nhất từ Trung ương đến cơ sở. Cụ thể:
UBKT Trung ương đã kịp thời tham mưu Ban Chấp hành Trung ương ban hành Quy chế làm việc của UBKT Trung ương khóa XIII; Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28/7/2021 về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng thay thế Quy định số 30-QĐ/TW, ngày 26/7/2016 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII hướng dẫn thi hành Chương VII và Chương VIII Điều lệ Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; Quy định số 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm; Hướng dẫn số 02-HD/TW, ngày 09/12/2021 của Ban Bí thư hướng dẫn thực hiện một số nội dung Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28/7/2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng. UBKT Trung ương ban hành Hướng dẫn số 02-HD/UBKTTW, ngày 29/11/2021 hướng dẫn thực hiện Quy định những điều đảng viên không được làm; Báo cáo Bộ Chính trị về việc Tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 72-KL/TW ngày 17/5/2021…
Bên cạnh đó, UBKT Trung ương chủ động tham mưu giúp Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương hoàn thiện cơ chế, phương pháp, quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng. Tham mưu trình Bộ Chính trị ban hành quy trình giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư kèm theo Quyết định số 35-QĐ/TW, ngày 15/10/2021 thay thế Quy trình ban hành kèm theo Quyết định số 321-QĐ/TW, ngày 06/8/2010 của Bộ Chính trị. Tiếp tục rà soát, đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư sửa đổi, bổ sung, ban hành các quy định, quy trình, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng cho phù hợp với thực tiễn, nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ trong tổ chức thực hiện. UBKT Trung ương đang tiến hành sửa đổi, bổ sung để ban hành bộ quy trình nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát cho cấp ủy và bộ quy trình kiểm tra, giám sát cho UBKT các cấp để áp dụng thống nhất trong toàn Ngành.
Việc ban hành quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng theo hướng ngày càng ngắn gọn, dễ hiểu, dễ vận dụng. Qua đó, giúp cho cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT từng bước đổi mới phương pháp công tác, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ kiểm tra, giám sát và tiết kiệm thời gian, công sức và kinh phí. Phương pháp kiểm tra, giám sát được cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp đổi mới, hoàn thiện, tăng cường hơn và được tổ chức, phối hợp chặt chẽ. Bên cạnh việc sử dụng linh hoạt các phương pháp cơ bản trong công tác kiểm tra, giám sát, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp chú trọng công tác nắm tình hình trước khi quyết định kiểm tra, đổi mới phương pháp “thẩm tra, xác minh”...
UBKT các cấp được tăng thẩm quyền, được kiện toàn về tổ chức và cán bộ; cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện làm việc. Công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, hợp tác quốc tế về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, phòng, chống tham nhũng có sự đổi mới và tiến bộ. Việc phối hợp giữa UBKT với các tổ chức đảng và cơ quan, cá nhân liên quan trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng chuyển biến tích cực, thường xuyên, chặt chẽ hơn.
Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, UBKT Trung ương đã kiến nghị, tham mưu Ban Bí thư ban hành kịp thời Quy chế phối hợp với các tổ chức có liên quan, đồng thời tổ chức sơ kết rút kinh nghiệm đối với các quy chế phối hợp trước đây (năm 2021, Ban Bí thư ban hành Quy chế phối hợp giữa Ban Cán sự đảng Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước với UBKT Trung ương trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng). Qua đó đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát, nhất là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, giải quyết tố cáo, giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng, những vụ việc phức tạp, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều đối tượng, những việc liên quan đến tham nhũng, tiêu cực.
UBKT Trung ương cũng chủ động tham mưu và kiến nghị việc thực hiện cơ chế chỉ đạo phối hợp trong xử lý sai phạm đối với đảng viên: Đó là phối hợp giữa UBKT với cơ quan điều tra, thanh tra, kiểm toán, viện kiểm sát nhân dân, tòa án nhân dân để thực hiện trong việc xử lý đảng viên vi phạm pháp luật trong các vụ án, vụ việc, không chờ có kết luận thanh tra, kiểm toán, điều tra; chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật cho cơ quan điều tra để khởi tố, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật, không chờ kết thúc quá trình kiểm tra, giám sát; đồng thời xem xét, xử lý nghiêm minh cán bộ, đảng viên vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Căn cứ các quy chế của Trung ương và cấp ủy cấp trên, ban thường vụ các cấp đã chỉ đạo xây dựng và ban hành các quy chế phối hợp giữa UBKT cùng cấp với các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.
Trong công tác cán bộ, UBKT Trung ương đã chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Trên cơ sở kết quả 10 năm thực hiện Thông báo Kết luận số 312-TB/TW, ngày 09/3/2010 của Ban Bí twh về luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra, giám sát và luân chuyển lãnh đạo UBKT các cấp sang công tác ở các ngành, các cấp để đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn cán bộ kiểm tra; ngày 20//12/2021 Ban Bí thư đã ban hành Kết luận số 23-KL/TW về tiếp tục đẩy mạnh công tác luân chuyển cán bộ kiểm tra các cấp sang công tác ở các ngành, các cấp và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.
Với sự chủ động của UBKT Trung ương trong việc nghiên cứu, tham mưu giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư kịp thời ban hành các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng đã giúp công tác kiểm tra, giám sát của Đảng từng bước được đổi mới, có trọng tâm, trọng điểm, đi vào những khâu, mắt xích trọng yếu; xử lý một việc mà được nhiều việc, một người mà cảnh báo, răn đe, giáo dục được nhiều người. Đồng thời công tác kiểm tra, giám sát của Đảng thực hiện theo hướng làm rõ sai phạm đến đâu, kết luận, xử lý đến đó, không có “vùng cấm”, không “có ngoại lệ”; công tác kiểm tra đã góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đất nước.
Trong tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến rất phức tạp, UBKT Trung ương đã tổ chức thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng và nhiệm vụ cấp ủy giao với một khối lượng công việc rất lớn. Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên được tập trung thực hiện với tinh thần quyết liệt, khẩn trương, kịp thời; nhiều vụ việc vi phạm nghiêm trọng, phức tạp được kiểm tra, kết luận trong thời gian rất ngắn, đạt và vượt kế hoạch đề ra. Trong năm 2021, UBKT Trung ương đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 20 tổ chức đảng (tăng 122% so với năm đầu nhiệm kỳ XII) và 08 đảng viên. Qua kiểm tra đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định thi hành kỷ luật 06 tổ chức đảng và 20 đảng viên; yêu cầu tổ chức đảng cấp dưới thi hành kỷ luật 01 tổ chức đảng; thi hành kỷ luật theo thẩm quyền đối với 13 tổ chức đảng và 63 đảng viên. Nội dung kiểm tra tiếp tục đi vào những vấn đề nổi cộm, gây bức xúc trong xã hội như: Quy chế làm việc; công tác cán bộ; quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư, xây dựng dự án; quản lý vốn, tài sản nhà nước; mua sắm trang thiết bị y tế; công tác xét xử; chống buôn lậu và gian lận thương mại; thực hiện trách nhiệm nêu gương… UBKT Trung ương đã chủ động thực hiện các Kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong việc kiểm tra, xử lý kịp thời các tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm trong các vụ việc, vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong các cơ quan và cá nhân những người làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và phối hợp thường xuyên, chặt chẽ, đồng bộ trong công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Qua kiểm tra đã yêu cầu các tổ chức đảng sửa đổi, bổ sung hoặc thu hồi, hủy bỏ nhiều kết luận, chủ trương, quyết định, văn bản trái quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước như: Vụ việc tại Cục Quản lý thị trường tỉnh Phú Thọ, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương, Ban cán sự đảng UBND thành phố Hà Nội, kết luận về công tác cán bộ tại tỉnh Vĩnh Phúc, kết luận kiểm tra tại Ban cán sự đảng Bộ Y tế; Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và Bộ đội Biên phòng một số tỉnh… Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng đã giúp cho các tổ chức đảng khắc phục, sửa chữa vi phạm, khuyết điểm; siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong Đảng; tạo sự đồng tình, ủng hộ trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Ngoài ra, UBKT Trung ương đã thực hiện kiểm tra tài chính đảng đối với 13 tổ chức đảng; kiểm tra thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng đối với 28 tổ chức đảng. Giải quyết tố cáo 6 tổ chức đảng và 61 đảng viên; xem xét, giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng đối với 12 đảng viên. Giải quyết kịp thời đơn, thư tố cáo, khiếu nại đặc biệt là đơn thư có liên quan đến đại biểu dự Đại hội XIII của Đảng, bầu cử Quốc hội, HĐND cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026, giúp ổn định tình hình ở các địa phương, đơn vị, góp phần vào thành công Đại hội XIII của Đnảg và bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp.
Giám sát 19 tổ chức đảng và 32 đảng viên; qua giám sát đã đề nghị thu hồi hơn 589 tỷ đồng cho vay trái quy định, chi sai chế độ; yêu cầu cấp ủy tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện kiểm tra, xử lý đối với một số địa bàn, lĩnh vực phức tạp, dễ phát sinh vi phạm, có nhiều dư luận xấu (yêu cầu Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Nam kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021; yêu cầu Ban cán sự đảng Bộ Công thương xem xét, thi hành kỷ luật đối với 01 đồng chí)…
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực hiện nay, nhất là trực tiếp góp phần thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII và khóa XIII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, bước sang năm 2022, UBKT Trung ương xác định cần tập trung thực hiện tốt các vấn đề sau:
Một là, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tạo chuyển biến mạnh mẽ cả về nhận thức và trách nhiệm của tổ chức đảng, đảng viên về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức và trách nhiệm của cấp uỷ, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu về vị trí, vai trò, mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng và sự cần thiết của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; trách nhiệm của các cấp ủy trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; trách nhiệm của các tổ chức đảng, các cơ quan tham mưu giúp việc của cấp ủy, của UBKT, của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.
Tiếp tục quán triệt, hướng dẫn cấp ủy, UBKT các cấp về những quy định mới ban hành của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng.
Hai là, chủ động tham mưu thực hiện tốt các nhiệm vụ do Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao. Tiếp tục tham mưu xây dựng và hoàn thiện các văn bản, quy định, quy chế, hướng dẫn của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát theo hướng tăng cường trách nhiệm, đổi mới, cải tiến quy trình để siết chặt kỷ luật, kỷ cương, phát hiện từ sớm, ngăn chặn từ gốc các vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, trong đó tập trung tham mưu trình Ban Chấp hành Trung ương sửa đổi, bổ sung Quy định về xử lý kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm; nghiên cứu, xây dựng các văn bản cụ thể hóa nội dung Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII.
Tham mưu giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư xây dựng, ban hành và thực hiện Chương trình kiểm tra năm 2022; tham mưu đối tượng, nội dung kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII năm 2022.
Ba là, tiếp tục tổ chức thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng. Tập trung kiểm tra, giám sát tổ chức đảng gắn với trách nhiệm người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những nơi dễ xảy ra vi phạm, có biểu hiện mất đoàn kết, những nơi người dân có nhiều bức xúc, dư luận xã hội quan tâm, những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Bên cạnh trọng tâm là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm cần tăng cường đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giám sát, mở rộng giám sát trên tất cả địa bàn, lĩnh vực, coi đây là việc làm thường xuyên để chủ động phát hiện, nhắc nhở, cảnh báo, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm, giúp cho tổ chức đảng, đảng viên kịp thời chấn chỉnh, khắc phục, sửa chữa khuyết điểm, vi phạm. Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; kiểm tra tài chính đảng. Tăng cường chỉ đạo UBKT cấp dưới, tiến hành kiểm tra cách cấp khi cần thiết để thúc đẩy và tạo chuyển biến mang tính toàn diện, rõ rệt hơn nữa.
Bốn là, tổ chức thực hiện nghiêm túc các Kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; đưa công tác phòng, chống tham nhũng thành một trong những nội dung công tác trong tâm ngay từ đầu nhiệm kỳ, trong đó, khẩn trương kiểm tra, xử lý kịp thời, nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm trong các vụ việc, vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; chuyển ngay hồ sơ vụ việc đến cơ quan điều tra có thẩm quyền để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật nếu phát hiện vi phạm có dấu hiệu tội phạm; tham mưu tăng cường xử lý, thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát được phát hiện qua công tác kiểm tra, giám sát.
Năm là, làm tốt công tác tổ chức, cán bộ, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng Ngành; xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có bản lĩnh vững vàng, liêm chính, trung thực, có dũng khí đấu tranh, có kiến thức, kỹ năng chuyên sâu, nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đáp ứng được yêu cầu trong thời kỳ mới.
Trần Văn Rón,
Ủy viên Trung ương Đảng,
Phó Chủ nhiệm Thường trực UBKT Trung ương