Tốt nghiệp Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, ca sĩ Phan Thu Lan đang công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam. Cô từng đoạt Huy chương Vàng Hội diễn chuyên nghiệp toàn quốc 2005, Giải Nhì Giọng hát hay Hà Nội 2006… Cô được ghi nhớ với các ca khúc của dòng nhạc chính thống như Cô gái vót chông, Tiếng đàn Ta lư, Cánh chim báo tin vui

Sáng 6/3, Phan Thu Lan cùng nhiều nghệ sĩ khác vinh dự được nhận danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) vì những đóng góp cho nghệ thuật. 

hhkd2932.jpg
Ca sĩ Phan Thu Lan nhận danh hiệu NSƯT do Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trao tặng. Ảnh: Hòa Nguyễn.

- Việc nhận danh hiệu NSƯT đợt này có ý nghĩa như thế nào với sự nghiệp ca hát của chị?

Đây là phần thưởng, là sự ghi nhận lớn lao nhất trong cuộc đời làm ca sĩ của tôi. Khi biết mình có tên trong lần vinh danh này, cảm xúc của tôi là hạnh phúc, vỡ òa, trân trọng và biết ơn. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Đảng, Chính phủ và Nhà nước, các anh chị và bạn bè, khán giả yêu quý, đặc biệt là đồng nghiệp tại Đài Tiếng nói Việt Nam - ngôi nhà thứ 2, nơi tôi được làm việc và cống hiến suốt gần 20 năm qua. 

- Danh sách được phong tặng NSND, NSƯT công bố lần này, một số khán giả thấy bất ngờ khi những cái tên có vẻ như tần suất trên đại chúng không nhiều. Họ cho rằng, để đạt được danh hiệu này phải được khán giả 'nhớ mặt gọi tên', chị nghĩ sao?

Danh hiệu NSND, NSƯT với khái niệm người nổi tiếng khác nhau. Sống trong thời đại công nghệ số, mạng xã hội phát triển, bạn biết rằng tiêu chí để trở thành người nổi tiếng là rất đa dạng, chủ yếu đáp ứng thị hiếu của khán giả. Với những người theo âm nhạc chính thống, chuyên nghiệp, quá trình học tập gian nan nhưng để có được thành công nhất định, để trở thành gương mặt nổi tiếng ai cũng biết sẽ càng khó khăn hơn nhiều so với âm nhạc thị trường ngày nay.

Một số nghệ sĩ là những tài năng uyên bác và nổi bật để được trở thành nổi tiếng. Và cũng không ít những người nghệ sĩ ở vị trí khác nhau có bề dày với nhiều năm công tác trong các cơ quan nhà nước, họ cũng cống hiến trọn vẹn, làm đúng nghĩa vụ được giao, đi mọi miền Tổ quốc, biển đảo xa xôi… danh hiệu này cũng là một cách ghi nhận cho những cống hiến đó. Để được trao tặng danh hiệu NSND, NSƯT phải có đầy đủ các tiêu chí bắt buộc do Nhà nước quy định.

Sau 8 năm học tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, quá trình công tác, cống hiến cho đất nước đến nay của tôi đã bước sang năm thứ 24. Với những năm tháng hoạt động hết mình, cộng với những huân huy chương đã có tôi thấy mình xứng đáng được đón nhận danh hiệu NSƯT.

z5222196676735 720670655e03ba0c39cb63c0bb7db975.jpg
Từng bị mất giọng hát, nghệ sĩ Thu Lan hạnh phúc đón nhận danh hiệu NSƯT.

- Suốt 20 năm qua, NSƯT Thu Lan hoạt động âm nhạc khá lặng lẽ, vì chị an phận hay sợ sự ồn ào của showbiz?

Tôi chưa bao giờ an phận và cũng không quá sợ ồn ào của showbiz. Tôi vẫn luôn đam mê, đắm say với âm nhạc. Thiếu âm nhạc, tôi nghĩ mình không thể sống được. Chỉ có điều, bản tính của tôi là người hơi khép kín, hay suy nghĩ, việc gì cũng đắn đo, cẩn trọng để không gây điều tiếng cũng như ai đó bị ảnh hưởng vì mình. Bởi vậy, đam mê nhưng không bất chấp là tiêu chí trong cuộc đời làm ca sĩ của tôi.

Có thể ở góc độ nào đó tôi chưa nổi tiếng, cũng không là cái tên được phủ sóng nhiều nhưng tôi luôn cố gắng mỗi ngày. Cho đến giờ tôi đã ra 3 album. Sản phẩm đầu tay là CD nhạc đỏ Cánh hoa lưu ly để khẳng định con đường học thuật và lựa chọn hướng phát triển trong âm nhạc của mình. Hai album tiếp theo là nhạc ngoại lời Việt Hát cho những ngày buồn, Đừng phá vỡ ân tình gồm những khúc tình ca.

Ngoài ra, tôi cũng phát hành khá nhiều MV đơn lẻ, mới nhất trong tháng 3 này là MV Cánh chim báo tin vui như một lời cảm ơn, tri ân và khắc ghi ngày hôm nay.

Nhắc lại một chút câu chuyện tôi đã chia sẻ từ những năm trước, ở độ tuổi 19-25, tôi tự tin hiếm có ca sĩ trẻ nào chạy nhiều show như mình, đỉnh cao có ngày 14 show. Phòng trà lớn nhất ở Hà Nội của NSND Thanh Hoa, tôi thường xuyên hát 3-5 buổi/ một tuần.

19 tuổi tôi đầu quân về Nhà hát Ca múa nhạc nhẹ Trung ương, biểu diễn ở tất cả các sân khấu lớn nhỏ trên cả nước, phục vụ kiều bào ở nước ngoài. Sau này, nhờ sự dìu dắt của NSND Thanh Hoa, tôi đến với Đài Tiếng nói Việt Nam.

Nối tiếp câu chuyện, đang ở tháng năm tuổi trẻ rực rỡ tôi lấy chồng, sinh con, sau đó bị mất giọng hát. Tôi là trường hợp khá hiếm hoi, mất giọng hát trong thời gian dài khoảng 3 năm, bất lực vì không hát nổi một câu trọn vẹn. Cùng lúc đó nhiều mâu thuẫn xảy ra, tôi trở thành mẹ đơn thân, đó là thời điểm khó khăn nhất trong cuộc đời. Nếu tôi an phận, không nỗ lực từng ngày thì không thể đứng đây nhận danh hiệu NSƯT.

Tôi là ca sĩ thuộc Đài Tiếng nói Việt Nam, mọi người hay trêu vui là chỉ nghe tiếng hát mà không thấy hình, vì đặc thù chủ yếu là thu thanh. Nhưng có một điều mà nhiều người chưa biết, đoàn ca mới của tôi hiện có 9 ca sĩ thì sở hữu toàn giọng ca “khủng” đứng đầu cả nước về dòng nhạc đỏ, Trưởng đoàn là NSƯT Đăng Dương cùng NSƯT Hoàng Tùng, NSƯT Bùi Thu Huyền, NSƯT Đăng Thuật, Sao mai Đinh Thành Lê, Sao mai Bùi Lê Mận, Sao mai Trần Hồng Nhung, ca sĩ Tiến Mạnh. Tôi yêu và tự hào vì các đồng nghiệp và vẫn nói vui là đoàn ca VOV của tôi toàn ngôi sao sáng, chỉ có mình tôi là "sao xẹt" thôi.

z5222196666764 774f7058c6504eecdb4b133f341bab35.jpg
"Nếu không mạnh mẽ, bạn sẽ chỉ là thân tầm gửi và sẽ không có hạnh phúc thực sự", NSƯT Thu Lan chia sẻ.

- Việc là mẹ đơn thân có khi nào khiến bạn mệt mỏi không? Phụ nữ là để che chở vậy đàn bà cứ mạnh mẽ quá đôi khi lại là sự thiệt thòi? 

Tôi chính thức là mẹ đơn thân khi con gái mới 10 tháng tuổi, khi ra đi vẫn còn mang thân hình thừa cân của một người phụ nữ mới sinh. Mất dáng, mất giọng hát, trước khi tìm thuê được căn nhà nhỏ cho hai mẹ con thì phải ở nhờ nhà chị gái. Thật là khó khăn, cực khổ, nhưng với sự giúp đỡ yêu thương của người thân, bạn bè, cơ quan đoàn thể, cùng tinh thần mạnh mẽ của mình, tôi mới vượt qua được giai đoạn khủng hoảng.

Tôi nhớ mãi một phóng viên từng phỏng vấn, có bài giật tít là “Làm mẹ đơn thân, tôi được nhận nhiều món quà tuyệt vời”. Sự thật là như vậy, trở thành mẹ đơn thân, tôi ý thức việc phải biết yêu bản thân, chăm chút làm đẹp, mở rộng các mối quan hệ. Tự nhiên tôi đẹp hơn, kiến thức xã hội và cuộc sống được hoàn thiện mỗi ngày. Trở thành một người phụ nữ đẹp, độc lập nên nhiều điều, nhiều người tốt đẹp đã đến với cuộc đời tôi.

Trái ngọt không dễ hái nên hãy luôn nỗ lực. Phụ nữ là để che chở, yêu thương và sẽ yếu đuối, mỏng manh khi bên bạn có người đàn ông đúng nghĩa, tận tụy và yêu bạn… Nếu chưa có thì phải thật mạnh mẽ, nhất là với những người phụ nữ đơn thân, có vậy mới vững vàng trong cuộc sống. Nếu không mạnh mẽ, bạn chỉ là thân tầm gửi và sẽ không có hạnh phúc thực sự.

- Ngày 8/3 với những người như Phan Thu Lan thì niềm hạnh phúc sẽ là gì?

Ngày 8/3 với Phan Thu Lan, niềm hạnh phúc sẽ là được sẻ chia và ở bên mẹ và con gái - hai tình yêu lớn nhất đời mình.

Càng trưởng thành tôi càng thấm hơn câu nói: ”Hạnh phúc là do mình tự tạo ra”. Nhất là làm đàn bà đơn thân đã ở ngưỡng tuổi 40, trải qua mọi cung bậc cảm xúc, những truân chuyên, thăng trầm của cuộc sống càng hiểu giá trị bản thân muốn gì, cần gì ở cuộc đời này. Với suy nghĩ của tôi, khó để có một đời trọn vẹn và cũng không đặt mục tiêu sống hoàn hảo quá. Nên được sống khỏe mạnh, mắt sáng, tai thính, được làm việc và hát… đó là hạnh phúc!

Phan Thu Lan: 'Cánh chim báo tin vui':

Ngân An