Dưới đây là bài viết của TS. Nguyễn Việt Hà. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.

“Dòng xe máy hỗn độn phá nát vẻ đẹp của Thủ Đô”

Xét về khía cạnh hạ tầng, mà cụ thể dễ nhận thấy nhất là cao ốc, theo góc nhìn của tôi, Hà Nội có thể tự hào với những công trình thuộc top đầu khu vực Đông Nam Á như cao ốc Keangnam Landmark 72, Lotte Center. Cùng với đó là rất nhiều những toà chung cư, văn phòng cao tầng đã và đang được đầu tư xây dựng với tốc độ chóng mặt. Bên cạnh đó là hệ thống đường nội đô và ngoại thị cũng được quy hoạch, xây dựng rất nhiều thời gian trở lại đây cùng với các tuyến đường vành đai và hệ thống cao tốc nối với các tỉnh thành. Tuy vậy, tôi khá buồn vì thủ đô của chúng ta vẫn chưa được đánh giá là thành phố hiện đại và phát triển trong mắt bạn bè cũng như các nhà đầu tư quốc tế. Lý do là Hà Nội chưa có nền văn minh ô tô như hầu hết các nước trong khu vực bởi những dòng xe máy chạy luồn lách, giao thông hỗn độn phá nát vẻ đẹp của Thủ Đô.

Theo dữ liệu thống kê từ website Seasia và ASEANstats, tỉ lệ sở hữu ô tô trên mỗi 1000 người của Việt Nam đứng gần cuối bảng với chỉ 23 xe/1000 người dân. Trong khi đó, so sánh với các nước trong khu vực Đông Nam Á, Brunei đứng đầu danh sách với 721 xe, tiếp theo là Malaysia với 443 xe và Thái Lan 225 xe, cao hơn từ 10-30 lần so với chúng ta. Số liệu thống kê 2018 chỉ ra mặc dù là quốc gia đông dân số 2 ASEAN, lượng xe mới được bán ra tại Việt Nam chỉ bằng bằng 25,07% Indonesia. Đường phố Hà Nội với 70% phương tiện cá nhân là xe máy là hình ảnh thuộc về 20 năm trước của các thành phố đang phát triển.

{keywords}
 Khoảng khắc giao thông hỗn loạn tại một nút giao thông ở Hà Nội. Ảnh: Internet

“Người Hà Nội chỉ cần 4 năm là mua được ô tô”

Đứng trên góc độ kinh tế, tôi tin rằng việc sở hữu một chiếc xe bốn bánh ở thời điểm hiện tại không còn là quá khó đối với người dân Hà Nội.

Lấy ví dụ cụ thể, những chiếc ô tô đời mới của những thương hiệu nổi tiếng như Hyundai Grand i10, Vinfast Fadil, Toyota Wigo hay nhiều chiếc ô tô đã qua sử dụng khác thì cũng chỉ có giá khoảng hơn 300 triệu VNĐ. Với mức lương trung bình khoảng 12 triệu đồng/tháng/người, một cặp vợ chồng trẻ tại Hà Nội sau khi trừ các chi phí sinh hoạt, họ có thể dành ra 30% thu nhập của mình để mua xe trả góp, thì chỉ trong 4 năm, họ có thể sở hữu bất kỳ chiếc ô tô nào kể trên.

Lý do nhiều người vẫn chưa quyết định đầu tư một chiếc ô tô chính là vì tâm lý “ăn chắc mặc bền” từ thời cha ông ngày trước. Họ so sánh việc đầu tư vào một chiếc xe hơi với việc đầu tư vào bất động sản, vàng, kinh doanh… và coi ô tô là hàng hoá xa xỉ, tiêu tốn của cải, là nguyên nhân gây kẹt xe, ô nhiễm môi trường. Nhưng thực tế nay đã hoàn toàn khác, ô tô chính là phương tiện rất hiện đại và văn minh, mang lại nhiều tiện ích trong công việc lẫn cuộc sống. Những người sở hữu ô tô rồi mới thấy được lợi ích của việc chủ động trong đi lại, không phải mất thời gian chờ đợi taxi hay đi xe máy chen lấn dưới trời mưa bão, giữa ngày đông rét mướt hay mùa hè bỏng cháy của Hà Nội. Tôi ủng hộ các gia đình Hà Nội có ôtô riêng vì 4 năm mua được ô tô là khoảng thời gian dễ đạt được. Quá thất vọng nếu sau 4 năm đi làm chưa có ô tô.

Hạn chế xe máy, hỗ trợ ô tô lăn bánh để nâng cao hình ảnh Thủ Đô

Theo dự báo, giai đoạn phổ cập ô tô tại Việt Nam sẽ diễn ra vào khoảng từ 2020-2030, lượng xe ô tô chắc chắn sẽ chiếm áp đảo hơn trên các đường phố Hà Nội. Điều này do ảnh hưởng tích cực từ nội tố lẫn ngoại tố của mỗi người dân.

Nội tố là thu nhập của người Hà Nội ngày càng tăng cao, rút ngắn thời gian sở hữu ô tô. Hiện RGDP của Hà Nội tăng trưởng bền vững ở mức cao, chưa bao giờ dưới 7%/ năm. Bên cạnh đó, là tư duy cởi mở hơn về ô tô, họ nhìn thấy những lợi ích trong cuộc sống mà loại phương tiện này đem lại thay vì cái nhìn tiêu cực. Đặc biệt việc bắt đầu coi ô tô là thiết yếu chứ không phải hàng xa xỉ với chi phí sở hữu và vận hành tốn kém khiến nhu cầu muốn sở hữu ô tô được thúc đẩy mạnh mẽ hơn.

Ngoại tố đến từ các chính sách dài hạn góp phần thực hiện mục tiêu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đưa Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu như thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô trong nước, giảm thuế nhập khẩu, chính sách cấm xe máy đi vào các tuyến đường lớn tại nội ô Hà Nội cũng sắp được triển khai.

Tất cả những điều kiện thuận lợi này sẽ khiến người Hà Nội dễ dàng sở hữu một chiếc xe ô tô cho riêng mình chỉ trong 4 năm, hoặc thậm chí còn rút ngắn hơn trong tương lai gần, giúp người dân vừa nâng tầm chất lượng cuộc sống, vừa góp phần thúc đẩy tốc độ phát triển hiện đại hoá thủ đô trong mắt bạn bè quốc tế.

{keywords}
 Phổ cập ô tô giúp nâng cao hình ảnh thủ đô. Ảnh: internet

Do đó đây là thời điểm thích hợp để lên kế hoạch giảm thiểu xe máy, hỗ trợ ô tô lăn bánh nhiều hơn nhằm mang lại cho Thủ Đô Hà Nội một diện mạo văn minh hơn, hiện đại hơn và xứng tầm hơn.

TS. Nguyễn Việt Hà