- Tại cuộc họp báo thường kỳ chiều 26/6 của Bộ Ngoại giao, Phó Tư lệnh Tham mưu trưởng Cảnh sát biển VN dẫn chứng hàng loạt tàu quân sự, tàu chiến của TQ với hình ảnh quay tại thực địa để lật tẩy thông tin TQ dối trá rằng không sử dụng tàu chiến xung quanh giàn khoan.
Diễn biến tại thực địa về giàn khoan Hải Dương 981 cũng như các hành động mới của TQ gia tăng bành trướng chủ quyền như xuất bản bản đồ dọc bao trọn Biển Đông là tâm điểm quan tâm của báo chí trong và ngoài nước. Họp báo có người phát ngôn Bộ Ngoại giao, đại diện Cục Kiểm ngư và Cảnh sát biển VN tham gia trả lời.
Tuổi Trẻ: Bình luận về phát biểu của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao TQ, trong đó cho rằng tàu VN đã quấy rối, đi vào vùng tác nghiệp bình thường của TQ, chủ động tấn công, đâm va tàu của TQ?
Ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư: Chúng tôi cực lực phản đối và bác bỏ thông tin của người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ đưa ra trong cuộc họp báo 24/6. Thông tin cho rằng tàu VN tiến vào khu vực tác nghiệp, cố tình đâm va vào tàu của TQ là thông tin hoàn toàn bịa đặt.
Các tàu cá của VN cũng như các tàu thực thi pháp luật như tàu kiểm ngư, tàu cảnh sát biển đang hoạt động trên vùng biển Hoàng Sa là hoàn toàn bình thường và phù hợp với pháp luật VN, pháp luật quốc tế.
Từ khi TQ vi phạm chủ quyền, hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trong vùng biển của VN, các tàu thực thi pháp luật của chúng tôi thường xuyên bị tàu của TQ cố tình đâm va, dùng các biện pháp rất manh động, quyết liệt, nguy hiểm để ngăn cản các tàu thực thi pháp luật của VN trên biển.
Các hành động này là chủ động, có tổ chức và được chuẩn bị trước, tính toán kỹ nhằm cố tình gây thiệt hại cho tàu VN. Đã có 27 tàu kiểm ngư VN bị các tàu TQ chủ động đâm va, gây thiệt hại nặng, 15 kiểm ngư viên bị thương.
Thông tin TQ nói sáng 23/6, tàu kéo của VN đi vào vùng tác nghiệp bình thường của TQ rồi cố tình đâm va vào tàu công vụ của TQ, tôi xin phép cung cấp lại thông tin như sau:
Trong khi thực hiện nhiệm vụ, tàu kiểm ngư 951 bị 4 tàu TQ gồm tàu kéo Hữu Liên 09 và 2 tàu kéo dịch vụ dầu khí Tân Hải số hiệu 284, 285 và tàu hải tuần số hiệu 11 đã chủ động bao vây, đâm va gây hư hỏng nặng. Đáng chú ý là hành động đâm va này thể hiện rõ sự manh động, nguy hiểm, có tổ chức, có tính toán trước nhằm mục đích gây thiệt hại cho tàu kiểm ngư 951 của chúng tôi.
Lúc 9h20 phút, tại khu vực cách giàn khoan 981 về phía Tây Nam 11,5 hải lý, khi tàu đã bị tàu kiểm ngư 951 của VN đang thực thi nhiệm vụ đã bị tàu kéo 284 và tàu hải tuần 11 chủ động áp sát, uy hiếp.
Sau đó, tàu kéo Hữu Liên 09 đã dùng tốc độ cao đâm vào mạn phải và tì, ép tàu kiểm ngư 951 với mục đích không cho tàu này có thể cơ động vòng tránh, tạo điều kiện cho tàu Tân Hải đâm trực diện vào mạn trái, cú đâm này làm phá hỏng lan can, be mạn trái lún sâu vào 1 mét, boong trái bị rách dài 2m, hư hỏng phòng y tế và một số phòng sinh hoạt, làm rơi 1 phao bè tự thổi và một số thiết bị khác.
(Thuyết minh thêm qua những hình ảnh clip quay tại họp báo để minh họa thông tin).
Tôi xin khẳng định một lần nữa, tất cả các tàu thực thi pháp luật của VN chưa bao giờ chủ động đâm va vào tàu TQ, mà chỉ có tàu của TQ chủ động đâm va vào các tàu VN.
TQ đã sử dụng tàu chiến các loại
Tiền Phong: Cho đến nay TQ vẫn khẳng định họ không đưa tàu chiến đến vùng biển xung quanh giàn khoan 981. Đề nghị cho biết bình luận về thông tin của TQ?
Ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh Tham mưu trưởng Cảnh sát biển: Từ ngày 16-25/6 vừa qua, TQ thường xuyên sử dụng từ 109 đến 125 tàu thuyền các loại bảo vệ giàn khoan 981 hạ đặt trái phép trên vùng biển VN. Đặc biệt trong số này có khoảng 4-6 tàu chiến, hiện lực lượng tàu chiến TQ sử dụng tại hiện trường gồm chủng loại tàu hộ vệ tên lửa, tàu lên tửa tuần tiễu tấn công nhanh và tàu quét mìn.
Ngoài ra, TQ tiếp tục huy động 33-43 lần chiếc các tàu hải cảnh, hải giám, hải tuần và một số lượng lớn tàu kéo phục vụ giàn khoan cũng như làm nhiệm vụ ngăn chặn bảo vệ giàn khoan, có khoảng 30-40 tàu cá hoạt động vòng ngoài khu vực xa cách giàn khoan từ 35-40 hải lý, tạo một vành đai bảo vệ từ xa.
Thủ đoạn hoạt động của tàu thuyền TQ như đã cập nhật hàng ngày, TQ hình thành tuyến bảo vệ giàn khoan, tuyến trong gồm tàu kéo, tàu dịch vụ, tuyến ngoài từ 10 đến 20 hải lý bao gồm các tàu hải cảnh, hải giám và vừa qua có thêm cả tàu kéo.
Thủ đoạn hoạt động đáng thời gian qua chú ý trước đây TQ không sử dụng tàu kéo để đâm các tàu VN nhưng hiện lại tích cực sử dụng tàu kéo làm nhiệm vụ kèm chặt hai mạn tàu VN tạo cơ hội cho các tàu khác đâm. Như hình ảnh cung cấp, TQ sử dụng từng sử dụng đồng thời cùng lúc 3 tàu kéo và một số tàu khác.
Trước đây TQ sử dụng tàu hải cảnh tốc độ cao đâm tàu VN nhưng khi đâm mũi tàu dễ bị hỏng. Giờ họ dùng tàu kéo có sông suất lớn, được bảo vệ hệ thống đèn pha tốt nên việc sử dụng tàu này đâm va không gây hư hại cho tàu TQ. Đây là thủ đoạn mới xuất hiện trong 10 ngày qua. Mới đây việc đâm tàu kiểm ngư, TQ sử dụng tàu kéo nhiều.
Đồng thời cùng tàu công vụ thì TQ tiếp tục sử dụng các loại máy bay trong đó có các loại máy bay trinh sát, tiêm kích, trực thăng hoạt động trên hiện trường và sử dụng độ cao thấp từ 3-500 mét bay trên tàu cảnh sát biển, tàu kiểm ngư để uy hiếp các tàu VN và nắm tình hình trên biển.
Ngoài ra các tàu cá của TQ tiếp tục ngăn tàu cá VN trong vùng đánh cá truyền thống, cách khu vực giàn khoan từ 30-35 hải lý, sẵn sàng đâm va, sử dụng các biện pháp chèn ép buộc ngư dân VN phải rời khỏi ngư trường. Đó là thủ đoạn chính.
Bộ Ngoại giao TQ nói TQ không sử dụng tàu quân sự tham gia bảo vệ giàn khoan 981, tôi xin khẳng định các tàu quân sự của TQ thường xuyên có mặt tại hiện trường, trong đó có 6 loại đó là tàu khu trục, tàu hộ vệ tên lửa, tên lửa tấn công nhanh, tuần tiễu săn ngầm, tàu quét mìn và tàu vận tải đổ bộ mà chúng tôi đã thu thập, chụp hình ảnh, đăng ký tọa độ.
Không riêng gì chúng tôi mà cả các bạn phóng viên trong nước và quốc tế đều ghi lại được hình ảnh cho thấy TQ nói không sử dụng tàu quân sự và chỉ đi qua bình thường thì tôi hoàn toàn bác bỏ.
Sự thực tại hiện trường, sự thật thu thập chứng minh TQ đưa tàu quân sự ra hiện trường. Lời nói của họ không đi đôi việc làm.
Trong quá trình ở hiện trường, chúng tôi tiếp tục theo dõi chặt chẽ tiếp tục đấu tranh khẳng định chủ quyền, các tàu VN thực hiện chủ trương của Nhà nước VN đó là bảo vệ chủ quyền bằng biện pháp hòa bình thông qua đàm phán trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Do đó, mặc dù bị đâm va, phun nước, bị các hành động chèn ép của TQ nhưng chúng tôi bình tĩnh, đối phó, vòng tránh để tránh đâm và đồng thời kiên trì giữ vững môi trường hòa bình để tạo điều kiện thực hiện đúng chủ trương, chính sách của Nhà nước.
(Hình ảnh clip quay lại tàu chiến TQ trên hiện trường giới thiệu thêm tại họp báo để làm rõ thông tin).
Thời buổi ngày nay, ở các vị trí nào trên biển đều có thể xác định được nên việc đó không thể giấu được ai. Hiện nay họ sử dụng xen kẽ tàu hải cảnh, kết hợp tàu kéo tiến hành bao vây đâm va.
TQ cung cấp bản đồ sai trái
An ninh Thủ đô: TQ vừa ngang ngược phát hành bản đồ 10 đoạn mới nuốt trọn Biển Đông. Xin cho biết bình luận?
Ông Lê Hải Bình - người phát ngôn Bộ Ngoại giao: Việc phát hành bản độ khổ dọc, trong đó có đường lưỡi bò bao trùm hầu biển Biển Đông là hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Yêu sách về đường lưỡi bò của TQ đã bị các nước trong khu vực và nhiều nước trên thế giới phản đối. VN kiên quyết phản đối hành động sai trái này của phía TQ.
Dân Việt: Trong chuyến thăm VN của ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì, VN và TQ nhất trí sớm ổn định tình hình ở Biển Đông. Từ đó đến nay, TQ vẫn có hành động ngang ngược ở Biển Đông. Bình luận của ông?
Ông Lê Hải Bình: Để giải quyết một vấn đề cần phải có thiện chí và sự hiểu biết nhận thức quyết tâm giải quyết vấn đề từ cả hai phía. Nếu chỉ có từ một phía thì vấn đề sẽ không bao giờ được giải quyết, thậm chí với hành động đơn phương ngang ngược của một bên thì tình hình căng thẳng và phức tạp hơn như quý vị đã thấy.
AFP: Xin được hỏi một câu đã hỏi rất nhiều lần trong các cuộc họp báo từ trước đến nay, đó là VN có đưa vụ việc này ra tòa án quốc tế kiện TQ không, nếu có thì thời điểm diễn ra là bao giờ? Bình luận của VN về thời điểm này có nhiều tour du lịch từ VN sang TQ bị hủy bỏ cũng như các khách du lịch của TQ không sang VN nữa vì sợ lý do an toàn?
Ông Lê Hải Bình: Chúng tôi xin khẳng định lại là VN, đã và đang sử dụng mọi biện pháp hòa bình để bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán cũng như những lợi ích chính đáng khác của VN ở Biển Đông.
Chúng tôi cho rằng, biện pháp pháp lý là một biện pháp hòa bình, văn minh được luật pháp quốc tế và thế giới ủng hộ. VN vẫn đang nghiên cứu, cân nhắc xem xét kỹ lưỡng về thời điểm thực thi biện pháp này.
Chúng tôi cũng khẳng định trong lúc nỗ lực kiên trì đàm phán đối thoại giải quyết các vấn đề trên biển với TQ, chúng tôi vẫn chủ trương duy trì mọi hoạt động bình thường giữa hai bên. Quan điểm khách TQ phải hủy bỏ nhiều tour sang VN vì lo ngại, chúng tôi xin khẳng định, như quý vị biết rõ, sau một số vụ việc xảy ra ở Bình Dương, Hà Tĩnh, Chính phủ VN có biện pháp kiên quyết giải quyết tình hình.
Cho đến nay các khu vực nói trên, toàn bộ địa điểm, nơi có người nước ngoài nói chung, người TQ nói riêng đều được bảo đảm an toàn, các DN TQ, nước ngoài bị ảnh hưởng trong các vụ gây rối ngày 13/5 đã đi vào hoạt động bình thường. Sự chứng nhận của quốc tế, DN nước ngoài mà quý vị đã xem trên phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian qua đã nói lên tất cả.
Đền bù 7 triệu USD cho DN nước ngoài?
DPA: Việc đền bù 7 triệu USD cho các DN thiệt hại ở Bình Dương nhưng theo tôi biết đến nay mới chỉ có hơn 200 ngàn USD được giải ngân. Xin khẳng định lại con số? Quan điểm của VN về giàn khoan mới của TQ ?
Ông Lê Hải Bình: Sau khi vụ việc đáng tiếc xảy ra, Chính phủ VN đã có hành động hết sức kiên quyết, sau đó Thủ tướng đã chỉ đạo các Phó Thủ tướng, các địa phương làm việc với DN xác định mức độ thiệt hại, có những hỗ trợ cần thiết.
Cho đến nay tuyệt đại DN đi vào hoạt động bình thường, các chủ DN đã bày tỏ cảm ơn cũng như đánh giá cao nỗ lực kịp thời sát sao của Chính phủ VN. Con số cụ thể phóng viên hỏi tôi sẽ chuyển đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Như thông báo, vị trí hiện tại của giàn khoan Nam Hải đang nằm ở vùng chồng lấn đang được phân định giữa VN và TQ. Quan điểm của chúng tôi cho rằng, theo luật pháp quốc tế, thực tiễn quốc tế, trong khi đang phân định các bên không được có hoạt động đơn phương thăm dò khai thác dầu khí ở vùng biển chồng lấn này.
Có thông tin cho rằng TQ đưa ra một số giàn khoan khác, chúng tôi theo dõi sát sao hoạt động của các giàn khoan này. Không những VN, các nước trong khu vực cũng như cộng đồng quốc tế sẽ hết sức quan ngại cũng như lo ngại sâu sắc nếu hoạt động của các giàn khoan này vi phạm quyền chủ quyền, quyền tài phán của các nước liên quan.
AP: Trong họp báo đầu tiên, ông Ngô Ngọc Thu nói mọi kiềm chế có giới hạn. Hình ảnh chiếu hoạt động tàu TQ tiếp tục đâm va, có hành vi tiếp tục cản trở các tàu thực thi pháp luật VN. Theo ông, hoạt động như vậy thì sự kiềm chế cuả VN đã đến giới hạn chưa và sắp tới VN sẽ có hành động mạnh mẽ hơn trên thực địa hay không?
Ông Ngô Ngọc Thu: Trong buổi họp báo quốc tế đầu tiên ngày 7/5, phóng viên có hỏi nếu tàu TQ tiếp tục đâm va thì xử lý của VN thế nào, tôi có nói chúng tôi kiên trì và kiềm chế. Nhưng kiềm chế, kiên trì có giới hạn nhất định.
Như vừa rồi tôi nói, chủ trương của Nhà nước VN mong muốn giải quyết mọi vấn đề về chủ quyền và các quyền lợi ích của VN bằng biện pháp hòa bình, đây là ưu tiên số 1 của VN.
Do đó, lực lượng cảnh sát biển, kiểm ngư đang hoạt động trên biển dù bị các tàu TQ đâm va, cản trở, ảnh hưởng hoạt động nhưng chúng tôi kiên trì kiềm chế để giữ môi trường hòa bình, ổn định nhằm thực hiện chủ trương của Nhà nước VN ưu tiên xử lý vấn đề bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Các bước đi của Nhà nước VN, khi chủ quyền lợi ích quốc gia bị xâm hại, VN sẽ tiến hành mọi biện pháp có thể để bảo vệ lợi ích chính đáng của mình. Là lực lượng công vụ của Nhà nước, chúng tôi thực hiện các chủ trương khi Nhà nước yêu cầu.
Linh Thư - Hồng Nhì. Ảnh: Bình Minh