Còn 46.453 căn nhà trên và ven sông, kênh, rạch chưa triển khai thực hiện di dời

Theo báo cáo từ các địa phương, nhu cầu nhà ở xã hội để phục vụ tái định cư cho người dân sống ven kênh, rạch ước tính trên 8.150 căn, chỉ chiếm 17,6% tổng số nhà ven kênh, rạch cần di dời.

Kết quả từ năm 1993 đến nay, Thành phố đã di dời, giải phóng mặt bằng 40.381 căn nhà trên và ven kênh rạch thuộc 04 tuyến kênh rạch chính và các chi lưu. Theo phương án bố trí vốn hiện nay, đến hết năm 2025, dự kiến sẽ thực hiện bồi thường, di dời được 5.717 căn/6.500 căn, đạt tỷ lệ 87,95% chỉ tiêu đề ra.

Trên địa bàn Thành phố hiện có 05 Quận không có nhà trên và ven kênh rạch (Quận 1, 3, 10, 11, Phú Nhuận) và 17 Quận, huyện, thành phố Thủ Đức có nhà trên và ven sông, kênh, rạch (Quận 4, 5, 6, 7, 8, 12, Bình Thạnh, Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân, huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Nhà Bè, Cần Giờ, Thành phố Thủ Đức) với tổng số khoảng 47.516 căn (đã di dời 1.400 căn).

Hiện Thành phố còn 373 dự án/tuyến sông, kênh, rạch chưa triển khai thuộc 16 quận, huyện và thành phố Thủ Đức (Quận 4, 6, 7, 8, 12, Bình Thạnh, Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân, huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Nhà Bè, Cần Giờ, Thành phố Thủ Đức) với tổng quy mô di dời là 42.144 căn và chiều dài toàn tuyến khoảng 500km.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện mục tiêu di dời toàn bộ nhà trên và ven sông, kênh, rạch, hồi đầu tháng 10.2024, UBND TP.HCM đã tổ chức cuộc họp, trong đó vấn đề được bàn thảo là áp dụng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội cho hộ gia đình, cá nhân có nhà khi không có dự án đầu tư, xây dựng, cải tạo. Theo Luật Đầu tư công, đối với các dự án nhóm B và C, công tác bồi thường là một phần của dự án đầu tư xây dựng. Do đó, nếu thực hiện di dời mà không có dự án đầu tư xây dựng, UBND TP.HCM cần xin ý kiến từ các cơ quan thẩm quyền. Đồng thời, các trường hợp nhà xây dựng không có giấy tờ hợp lệ, đa phần là chiếm dụng, nhà đất không hợp pháp… sẽ không đủ điều kiện bồi thường đất ở nhưng có thể được hỗ trợ nhà ở theo Luật Đất đai 2024. Tuy nhiên, không phải tất cả trường hợp người dân có nhà xây dựng trong phạm vi sông, kênh, rạch đều đủ điều kiện được hưởng chính sách về nhà ở xã hội theo Luật Nhà ở 2023 (đối tượng không phải hộ gia đình nghèo, cận nghèo; người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị).

Do đó, Sở Xây dựng cho rằng TP.HCM cần xây dựng đề án để thực hiện mục tiêu di dời toàn bộ nhà trên và ven sông, kênh, rạch trên địa bàn.

W-thanhpho.png
Ảnh minh hoạ

Đến ngày 20/12/2024, hoàn thiện Đề án để trình ký ban hành

Chiều 12/12, Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi và Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường chủ trì cuộc họp về xây dựng Đề án đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội và chính sách bồi thường phục vụ cho công tác di dời đối với nhà đất trên và ven sông, kênh, rạch trên toàn địa bàn TP.Hồ Chí Minh.

Theo đề án, Thành phố sẽ tập trung tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình nhà ở trên và ven sông, kênh, rạch trên địa bàn Thành phố; đồng thời nghiên cứu, tìm ra các giải pháp, cơ chế, chính sách để thực hiện di dời và tổ chức lại cuộc sống của người dân đang sống trên và ven kênh, rạch. Tình trạng nhà ở trên và ven sông, kênh, rạch tại Thành phố hiện nay là một thách thức lớn đối với sự phát triển bền vững của Thành phố. Việc giải quyết tình trạng này không chỉ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân Thành phố, mà còn tạo ra không gian đô thị thông thoáng, giảm thiểu nguy cơ thiên tai, đồng thời phát triển hạ tầng giao thông và môi trường sống đô thị.

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường cho rằng,  các quận, huyện, TP. Thủ Đức cần nghiên cứu kỹ, góp ý đề án và bổ sung thêm các giải pháp như: truyền thông để người dân hiểu và chia sẻ với Thành phố, giải pháp quản lý để làm sao không để tình trạng tái lấn chiếm kênh, rạch; chính sách đền bù và hỗ trợ cho người dân để ổn định cuộc sống. Các quận, huyện phải tính toán để làm sao giá căn hộ tốt nhất cho người dân.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đề nghị các thành viên Ban chỉ đạo và Tổ công tác nghiên cứu và góp ý dự thảo đề án, chậm nhất đến ngày 15/12/2024 gửi về Sở Xây dựng (Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo đề án). Đến ngày 20/12/2024, hoàn thiện Đề án để trình ký ban hành.

Chủ tịch UBND Thành phố nhấn mạnh, “Trên tinh thần rất khẩn trương không được chậm trễ, chúng ta phải xác định đây là nhiệm vụ quan trọng và rất có ý nghĩa. Thành phố quyết tâm đến năm 2030, cơ bản phải di dời, tái định cư 46.000 căn nhà trên/ven sông, kênh rạch địa bàn Thành phố”.

Đối với việc chỉnh trang quỹ đất sau di dời, ngoại việc chỉnh trang về giao thông, thủy lợi, cảnh quan, Thành phố sẽ chọn một số địa điểm chỉnh trang kết hợp khai thác quỹ đất dựa trên cơ sở pháp lý hoặc điểm tựa pháp lý nhưng không lạm dụng để tạo nguồn vốn. Chủ tịch UBND quận, huyện, TP.Thủ Đức phải xác định các vị trí đất này dựa trên quy hoạch hoặc đã có định hướng quy hoạch. Đồng thời, các quận, huyện phải phân loại danh sách diện quy hoạch nằm trong ranh và chỉnh trang, từ đó có tiêu chí và phạm vi danh sách.

Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi giao Sở Quy hoạch Kiến trúc và Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc với các quận, huyện về vị trí tái định cư, khai thác quỹ đất và rà soát quy hoạch để xem cần điều chỉnh hoặc bổ sung quy hoạch hay không. Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi yêu cầu Sở Xây dựng và Viện Nghiên cứu và Phát triển cần thuê đơn vị tư vấn để thực hiện các nhiệm vụ theo đúng tiến độ.