Theo hãng thông tấn Bloomberg, các cố vấn thương mại hàng đầu của ông Trump đang nghiên cứu khả năng đòi Trung Quốc phải trả các trái phiếu đã phát hành từ cách đây cả thế kỷ, trước khi đảng Cộng sản lên nắm quyền tại nước này.
Tất nhiên, Bắc Kinh không công nhận khoản nợ đó và sau hàng thập niên cố gắng thu hồi nợ, các chủ nhân của những trái phiếu không được trả đúng hạn này chỉ thu về con số 0 và đang rao bán chúng trên eBay.
Jonna Bianco, chuyên gia thuộc Quỹ những người nắm giữ trái phiếu Mỹ (ABF) đại diện cho các chủ nhân của số trái phiếu Trung Quốc quá hạn nói trên khẳng định, Bắc Kinh đang nợ họ hơn 1.000 tỷ USD nếu tính cả lạm phát, lãi suất và các loại phí khác. Suốt 18 năm qua, bà Bianco đã tìm mọi cách thuyết phục chính phủ Mỹ buộc Trung Quốc phải trả nợ.
Bà Bianco thậm chí đã gặp Tổng thống Trump cùng các quan chức trong chính quyền của ông như Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin hay Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross để thảo luận về việc bán món nợ cho Washington. Chuyên gia này quả quyết, chính phủ Mỹ có thể dùng số trái phiếu quá hạn trao đổi với Bắc Kinh, chẳng hạn như để xóa một phần nợ trái phiếu Mỹ mà Trung Quốc đang nắm giữ.
Nhà Trắng hiện từ chối bình luận về thông tin do Bloomberg đăng tải.
Tuy nhiên, theo báo RT, đề xuất của bà Bianco vẫn có nhiều vướng mắc về pháp lý. Ngoài các đạo luật về thời hạn, hiện không có quy định cụ thể nào liên quan đến việc một chính phủ phải thừa kế những món nợ của chính phủ tiền nhiệm sau biến động chính trị lớn, đặc biệt khi gần một thế kỷ đã trôi qua kể từ khi phát sinh khoản nợ.
Một vụ kiện năm 1979 từng thành công trong việc buộc chính phủ Trung Quốc phải cử đại diện ra tòa để tự bảo vệ họ trước các khiếu nại của những người nắm giữ trái phiếu của chế độ cũ. Song, các nguyên đơn rốt cuộc đã bị thua khi thẩm phán ra phán quyết rằng, một luật năm 1976 trao quyền tài phán của Mỹ đối với vụ kiện này không thể được áp dụng hồi tố.
Tuy nhiên, một quyết định năm 2004 của Tòa án tối cao Mỹ đã khẳng định điều ngược lại và Mitu Gulati, giáo sư luật thuộc Đại học Duke cho rằng số trái phiếu quá hạn nói trên vẫn chứng thực "các khoản nợ vẫn còn hiệu lực". Đáng tiếc, theo giáo sư Duke, chính các quan chức thuộc Bộ Tài chính Mỹ lại nghĩ rằng chúng vô giá trị.
Tuấn Anh