Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Nhiều người dù không hút thuốc nhưng có tiếp xúc khói thuốc hay hút thuốc lá thụ động cũng vẫn mắc căn bệnh này.
Tại một hội thảo về ung thư phổi gần đây, nhiều chuyên gia cho hay bệnh lý này có sự trẻ hóa, đặc biệt tình trạng nữ giới mắc bệnh có dấu hiệu nhiều lên, trong khi với bệnh này lâu nay thường gặp ở nam giới.
PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu thuộc Bệnh viện Bạch Mai, cho hay nếu trước đây chỉ gặp bệnh nhân ung thư phổi trên 50 tuổi, là nam giới, thì ngày nay, gặp cả ở những bệnh nhân dưới 40 tuổi, ở nữ giới, hay ở người không hút thuốc lá.
Bà chia sẻ trường hợp nữ bệnh nhân 36 tuổi ở Hà Nội đến khám trong tình trạng phổi kích thước lớn, kèm theo tổn thương di căn màng phổi, tổn thương di căn gan, di căn hạch, di căn xương, di căn não. Bệnh tật khiến người phụ nữ trẻ đau đớn, cơ thể yếu ớt.
"Bệnh nhân cho biết từ nhỏ ở cùng với cậu ruột, người này thường xuyên hút thuốc lá. Chúng tôi nghĩ nhiều đến việc hút thuốc lá thụ động từ nhỏ khiến nữ bệnh nhân dù rất trẻ đã mắc ung thư phổi", bác sĩ Cẩm Phương kể.
Đáng tiếc, bệnh tiên lượng nặng nề do bệnh nhân không mang gene đột biến để có thể điều trị trúng đích, chỉ áp dụng hóa trị, miễn dịch. Tuy nhiên, bệnh nhân đã từ chối các phương pháp điều trị, chỉ chăm sóc giảm nhẹ...
Hút thuốc thụ động là thuật ngữ để chỉ những người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy hoặc khói thuốc do người hút thuốc phả ra.
Người không hút thuốc vẫn có thể bị ung thư phổi
Các bác sĩ Bệnh viện K (Hà Nội) khi chỉ ra 5 hiểu lầm thường gặp của người dân về bệnh ung thư phổi, thì điều đầu tiên được nhắc đến là "Nếu không hút thuốc, bạn sẽ không mắc ung thư phổi".
Thực tế, đa số ca ung thư phổi có liên quan đến tiền sử hút thuốc lá. Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 chất hóa học, ít nhất 250 chất đã được biết là gây hại tới sức khỏe. Trong 250 chất này, có ít nhất 69 chất gây ung thư.
Tuy nhiên có khoảng 10-15% bệnh nhân ung thư phổi chưa từng hút thuốc lá. Trong một nghiên cứu gần đây, các tác giả tổng hợp trên gần 130.000 bệnh nhân ung thư phổi được chẩn đoán từ năm 2011-2016 tại Mỹ, kết quả cho thấy, tại thời điểm chẩn đoán ung thư phổi có đến 15,7% các bệnh nhân nữ và 9,6% các bệnh nhân nam chưa từng hút thuốc lá.
Tại Việt Nam, phần nhiều phụ nữ không có thói quen hút thuốc lá, tuy nhiên năm 2018 cũng có tới gần 7.000 ca ung thư phổi mới phát hiện ở nữ giới. Như vậy có thể thấy hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, và nhiều người dù không hút thuốc nhưng có tiếp xúc khói thuốc hay hút thuốc lá thụ động cũng vẫn mắc căn bệnh này.
Phụ nữ, trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động
Phụ nữ khi mang thai nếu hít phải khói thuốc thụ động có thể bị sảy thai, thai nhi chậm phát triển hoặc đẻ non. Nguy cơ sảy thai ở phụ nữ hút thuốc cao gấp 3 lần so với phụ nữ không hút thuốc.
Đối với trẻ em hút thuốc thụ động gây viêm đường hô hấp, viêm tai giữa, làm nặng thêm các triệu chứng hen và là một trong những nguyên nhân gây đột tử ở trẻ sơ sinh. Khói thuốc thụ động làm tăng 22% nguy cơ trẻ sinh nhẹ cân và làm giảm cân nặng trẻ sơ sinh từ 200 đến 400 gram.
Vì thế, xây dựng môi trường không khói thuốc lá sẽ giúp cho người không hút thuốc giảm nguy cơ tiếp xúc thụ động với khói thuốc. Điều này đồng nghĩa với việc giúp họ tiết kiệm được chi phí khám chữa bệnh và giảm số ngày nghỉ ốm do các căn bệnh liên quan đến thuốc lá.
Phân tích từ một nghiên cứu ở Bệnh viện Việt Đức cho thấy gần 50% bệnh nhân hoại tử chỏm xương đùi có hút thuốc lá. Trong số những người hút thuốc, tỷ lệ bị tổn thương khớp háng 2 bên lên tới 80%, cao hơn nhiều so với người không hút.