Dự tọa đàm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại San Francisco vào trưa 17/5, theo giờ địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính khái quát về tình hình thế giới, quan hệ Việt Nam – Mỹ cũng như các ưu tiên chính sách của Việt Nam đối với vấn đề đổi mới sáng tạo.

Đoàn kết toàn cầu, đề cao chủ nghĩa đa phương

Theo Thủ tướng, thế giới đang nổi lên các vấn đề toàn cầu, như cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn; dịch bệnh Covid-19 suốt 2 năm qua làm mất nhiều công sức, nguồn lực, thời gian. Cùng với đó là vấn đề biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, già hoá dân số.

Thủ tướng Phạm Minh Chính

Nhấn mạnh, tất cả những điều này đều ảnh hưởng đến cuộc sống người dân nên đòi hỏi cách giải quyết, tiếp cận phải toàn cầu, Thủ tướng kêu gọi đoàn kết toàn cầu, đề cao chủ nghĩa đa phương, bởi nếu không chung tay thì không giải quyết được.

Người đứng đầu Chính phủ khái quát lại quan hệ Việt - Mỹ trải qua thăng trầm và đến nay đã có những đột phá, "gác lại quá khứ, hướng đến tương lai”. Đặc biệt là từ năm 2013, hai bên thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện; Tuyên bố Tầm nhìn chung sau chuyến thăm chính thức của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Mỹ năm 2015 về “tôn trọng thể chế chính trị, độc lập toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Mỹ luôn mong Việt Nam mạnh, độc lập, thịnh vượng”.

Cùng với đó, quan hệ Mỹ - ASEAN cũng phát triển tốt đẹp khi các bên vừa thống nhất nâng tầm quan hệ lên Đối tác toàn diện. Mỹ và ASEAN là thị trường lớn của nhau, trong đó Mỹ là nhà đầu tư lớn nhất ASEAN.

Nói về đổi mới sáng tạo, Thủ tướng khẳng định, Việt Nam lấy khởi nghiệp, khoa học công nghệ là động lực cho phát triển mới. Bằng chứng là cả 3 đột phá chiến lược (thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực) đều liên quan đến khởi nghiệp, khoa học công nghệ. Vì vậy, Thủ tướng mong muốn các đối tác Mỹ tiếp tục thúc đẩy các hợp tác nói chung, trong đó có cả khởi nghiệp, nhất là các vấn đề chống biến đổi khí hậu, chuyển đối số, đa dạng hoá chuỗi cung ứng, đổi mới sáng tạo.

Trong đó, Thủ tướng nhấn mạnh đến đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp với sinh viên, thanh niên trong các vấn đề ưu tiên. Bên cạnh đó, cũng cần phát động khởi nghiệp toàn dân vì khởi nghiệp thì không giới hạn tuổi, giới tính hay biên giới.

Tài nguyên con người là quý giá nhất

Lãnh đạo Tập đoàn Chevron về năng lượng – tài chính bày tỏ sự ủng hộ về cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân của Thủ tướng với các vấn đề hiện nay và mong muốn các sáng kiến về công nghệ không nằm riêng lẻ mà cần được tích hợp, liên kết để mang đến sự hiểu biết nhiều hơn cho mọi người cũng như gia tăng cơ hội vươn lên cho người dân nhờ vào đổi mới công nghệ.

Đại diện cho một quỹ đầu tư mạo hiểm tại thung lũng Silicon cho hay, quỹ này vừa hợp tác để làm pin cho ô tô điện cùng Vinfast và mong muốn được tìm hiểu một cách có hệ thống về các chính sách Chính phủ trong khuyến khích các doanh nghiệp từ Silicon tới Việt Nam hợp tác.

Các doanh nghiệp Mỹ tại tọa đàm

Giải đáp các vấn đề doanh nghiệp Mỹ đặt ra, Thủ tướng cho biết, Chính phủ Việt Nam đang hoàn thiện thể chế, chính sách để đón các doanh nghiệp khởi nghiệp. Để sẵn sàng khi các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, Chính phủ cũng đang thúc đẩy chuẩn bị hệ thống hạ tầng kỹ thuật như công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, đào tạo nhân lực chất lượng tốt hơn.

Việt Nam cũng có chính sách ưu tiên cho lĩnh vực cần đầu tư sớm, cũng như tăng cường năng lực y tế, giáo dục để hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững, lâu dài, các nhà đầu tư yên tâm.

Hiện, Việt Nam là một trong những nước ký nhiều hiệp định thương mại (FTA) nhất thế giới, độ mở nền kinh tế tới 200% GDP, có quan hệ thương mại với hơn 60 nước. Tuy nhiên, Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển nên nhu cầu về vốn rất lớn, nhất là nguồn lực để giải quyết các vấn đề mới như chuyển dịch năng lượng, biến đổi khí hậu… Vì vậy, Thủ tướng rất mong có sự chung tay hỗ trợ của các đối tác Mỹ.

Trả lời câu hỏi của một số DN liên quan đến chuyển đổi số, khoa học công nghệ, Thủ tướng nhấn mạnh “tài nguyên con người là quý giá nhất”.

Người đứng đầu Chính phủ đề nghị nhận được sự hợp tác của các đối tác Mỹ trong nâng cao năng lực, chất lượng nguồn nhân lực phục vụ hệ sinh thái khởi nghiệp, chuyển đối số, đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng nhấn mạnh, hạ tầng liên quan phát triển khoa học công nghệ cần tiếp tục được đầu tư, nâng cao chất lượng để phù hợp yêu cầu phát triển chung.

“Nhưng vấn đề đầu tiên là tiền đâu. Chúng tôi rất muốn huy động các nguồn lực tài chính thông qua hợp tác công tư. Những nước đang phát triển như Việt Nam cần ưu tiên nguồn lực từ các nước phát triển”, Thủ tướng bày tỏ.

Tại tọa đàm, lãnh đạo một ngân hàng chuyên cung cấp tín dụng cho các doanh nghiệp tại thung lũng Silicon tặng Thủ tướng một chiếc túi được sản xuất tại Việt Nam nhưng gắn logo của ngân hàng này như một biểu tượng cho mong muốn được hợp tác chặt chẽ với Việt Nam.

Thu Hằng (từ San Francisco, Mỹ)