Xây dựng Chính phủ điện tử đã đạt kết quả bước đầu quan trọng

Ngày 28/6, Văn phòng Chính phủ (VPCP) đã ra thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp ngày 14/5/2018 với Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và một số thành viên Ủy ban Quốc gia ứng dụng CNTT về xây dựng Chính phủ điện tử.

Cuộc họp này còn có sự tham dự của Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, lãnh đạo các Bộ: TT&TT, Nội vụ, Tài chính; đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp VNPT, Viettel, FPT và một số đơn vị có liên quan của VPCP, Bộ TT&TT, Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính.

Theo thông báo kết luận cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao tinh thần làm việc của VPCP, Bộ TT&TT và Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính (TTHC), các doanh nghiệp VNPT, Viettel, FPT về những đề xuất mạnh mẽ để Việt Nam có những thay đổi trong tiến trình xây dựng Chính phủ điện tử.

Có thể khẳng định, thời gian qua, các Bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng làm nền tảng trong triển khai xây dựng Chính phủ điện tử như xây dựng và đưa vào vận hành một số cơ sở dữ liệu (CSDL) như CSDL quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, CSDL quốc gia về bảo hiểm; đang triển khai xây dựng CSDL quốc gia về dân cư, CSDL đất đai quốc gia; đã cung cấp một số dịch vụ công trực tuyến thiết yếu cho doanh nghiệp và người dân như đăng ký doanh nghiệp, kê khai thuế, nộp thuế, hải quan điện tử, bảo hiểm xã hội…; một số Bộ, ngành đã xử lý hồ sơ công việc trên môi trường mạng; tại một số địa phương, hệ thống thông tin một cửa điện tử được đưa vào vận hành, nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm của đội ngũ công chức; chất lượng nhân lực về CNTT của Việt Nam cũng được nâng cao.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ rõ, có thể thấy còn nhiều nội dung triển khai Chính phủ điện tử chưa được như mong đợi, như còn thiếu các văn bản làm cơ sở pháp lý cho việc kết nối, chia sẻ dữ liệu, còn rào cản trong cơ chế đầu tư ứng dụng CNTT; việc xây dựng các CSDL quốc gia còn chậm; các hệ thống thông tin dữ liệu còn cục bộ, chưa có phần mềm kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin; tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến còn rất thấp; việc giải quyết thủ tục hành chính và xử lý hồ sơ công việc còn mang nặng tính thủ công, giấy tờ.

Nguyên nhân chủ yếu của vấn đề trên, theo Thủ tướng, là do các cấp, các ngành chưa xác định rõ được lộ trình và các mục tiêu cụ thể để triển khai. Bên cạnh đó, một số bộ, ngành, địa phương còn coi nhẹ việc đưa các ứng dụng CNTT vào công tác quản lý, điều hành, chưa coi đây là nhiệm vụ của người đứng đầu; việc triển khai mang nặng tính hình thức; thói quen thủ công, giấy tờ chưa được khắc phục…

Thành lập Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử

Để việc triển khai Chính phủ điện tử hiệu quả, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương cần phải đổi mới cách nghĩ, cách làm, nhận thức đây là giải pháp cốt lõi để nâng cao năng suất lao động, thực hiện cải cách, đặc biệt là cải cách hành chính và nâng cao hiệu quả quản trị công, phát triển kinh tế, quản lý xã hội và phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

“Từng thành viên Chính phủ, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương đều phải vào cuộc, có sự thay đổi trong nhận thức và hành động, thống nhất quan điểm “hành động nhanh, kết quả lớn, làm đâu chắc đấy”, phải “nghĩ lớn, nghĩ tổng thể nhưng bắt đầu từ những việc nhỏ nhất nhưng có hiệu quả lớn”. Xây dựng Chính phủ điện tử phải gắn kết chặt chẽ giữa cải cách hành chính với ứng dụng CNTT ở mọi cấp, mọi ngành, trong đó CNTT là công cụ để thực hiện mục tiêu cải cách”, thông báo kết luận nêu rõ.

Một nội dung công việc Thủ tướng yêu cầu cần tập trung thực hiện ngay trong thời gian tới là thành lập Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử trên cơ sở kiện toàn lại Ủy ban quốc gia về ứng dụng CNTT do Thủ tướng Chính phủ là Chủ tịch Ủy ban, trực tiếp chỉ đạo hoạt động xây dựng Chính phủ điện tử; Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam làm Phó Chủ tịch; Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng làm Ủy viên thường trực kiêm Tổng thư ký giúp Chủ tịch Ủy ban theo dõi, đôn đốc, điều phối hoạt động của Ủy ban. VPCP là cơ quan đầu mối xây dựng Chính phủ điện tử. Định kỳ hàng quý báo cáo Chính phủ về kết quả thực hiện.

Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử có Tổ công tác giúp việc kiêm nhiệm, gồm đại diện VPCP, Bộ TT&TT, Bộ Nội vụ, Ban Cơ yếu Chính phủ, Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính, các chuyên gia Chính phủ điện tử trong nước và quốc tế đến từ các Tập đoàn nhà nước và khối tư nhân. Cục Kiểm soát TTHC - VPCP là đơn vị thường trực của Tổ công tác. VPCP được giao dự thảo Quyết định thành lập và Quy chế hoạt động của Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6/2018.

Cũng theo thông báo kết luận, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao VPCP chủ trì, phối hợp với Bộ TT&TT, các Bộ ngành có liên quan xác định một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2018-2020, định hướng đến 2025; trình Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử cho ý kiến hoàn thiện và trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2025 tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 6/2018.

VPCP cũng được yêu cầu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai Nghị định về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC trong tháng 6/2018, trong đó chú trọng giải pháp Cổng dịch vụ công quốc gia kết nối với Hệ thống thông tin một cửa điện tử của các Bộ, ngành, địa phương để tạo chuyển biến căn bản trong việc nâng cao chất lượng cung cấp và giám sát thực hiện dịch vụ hành chính công cho công dân, doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, VPCP còn được giao: Nghiên cứu, xây dựng Đề án về giải pháp kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan hành chính nhà nước bảo đảm tính khoa học cả về hành chính quản lý và công nghệ chia sẻ, kết nối, trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 11/2018; Nghiên cứu, xây dựng Đề án thiết lập Hệ thống thông tin Chính phủ không giấy tờ phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để rút ngắn thời gian họp, giảm giấy tờ hành chính; trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 8/2018.

Đồng thời, nghiên cứu, xây dựng Đề án thiết lập Hệ thống thông tin điện tử về tham vấn chính sách và văn bản quy phạm pháp luật để cung cấp đầy đủ các thông tin giúp người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước ra quyết định kịp thời, trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 12/2018…

Xây Kiến trúc Chính phủ điện tử mới hướng tới Chính phủ số

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ TT&TT khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định thay thế Nghị định 102/2009/NĐ-CP và Quyết định 80/2014/QĐ-TTg để kịp thời tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong đầu tư CNTT và thúc đẩy triển khai Chính phủ điện tử; thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến Chính phủ điện tử được giao tại Nghị quyết 19-2018/NQ-CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2018 và những năm tiếp theo.

Bộ TT&TT cũng được giao xây dựng Kiến trúc Chính phủ điện tử mới (phiên bản 2.0) hướng tới Chính phủ số và dữ liệu mở tiếp cận Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0), đáp ứng được các yêu cầu về quản lý, điều hành của Chính phủ trong giai đoạn mới; phối hợp với VPCP nghiên cứu, xây dựng các Nghị định về định danh điện tử cho cá nhân, tổ chức; chia sẻ thông tin giữa các cơ quan, tổ chức, trình Chính phủ trong năm 2019.

Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ TT&TT, VPCP và các bộ ngành có liên quan nghiên cứu, xây dựng Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân trình Thủ tướng Chính phủ trong năm 2019.

Các Bộ, ngành được yêu cầu phải đẩy nhanh việc xây dựng, hoàn thiện các CSDL quốc gia để chia sẻ thông tin, trong đó chú trọng CSDL quốc gia về dân cư.

Thủ tướng chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thúc đẩy mạnh mẽ việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến để nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh theo Nghị quyết 19-2018/NQ-CP; chủ động phối hợp với VPCP, Bộ TT&TT, Ban Cơ yếu Chính phủ và Bộ Nội vụ đẩy mạnh việc gửi, nhận văn bản điện tử giữa các cơ quan nhà nước. VPCP và các Bộ, ngành phải là những cơ quan đi đầu trong thực hiện giải pháp “không giấy tờ”.

Đánh giá cao sự đóng góp của các doanh nghiệp CNTT, Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp cử một số chuyên gia giỏi, nhiều kinh nghiệm triển khai Chính phủ điện tử đến làm việc theo chế độ biệt phái tại VPCP để hỗ trợ VPCP triển khai những nhiệm vụ Chính phủ điện tử được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.