Ở Việt Nam, cây chuối là loại cây dễ trồng, có thể bắt gặp ở khắp các vùng nông thôn. Quả chuối được xem là phần có giá trị nhất, còn lá chuối và thân chuối thì rẻ hều.
Lá chuối được sử dụng chủ yếu để làm nguyên liệu gói một số loại bánh truyền thống như bánh chưng, bánh tét, bánh giò… hay để gói xôi.
Lượng lá chuối ở Việt Nam luôn ổn định quanh năm, giá thành rẻ và thường chỉ tăng cao nhất vào thời điểm cận Tết. Thậm chí, có không ít nhà vườn còn thẳng tay phá bỏ bớt lá chuối đi chỉ thu hoạch hoa chuối, quả chuối hoặc thân chuối sử dụng làm thức ăn cho một số loại động vật.
Thế nhưng, từ năm 2019, lá chuối đã bắt đầu trở thành đề tài thu hút sự chú ý ở trong nước, lẫn quốc tế. Đặc biệt là mới đây, sau khi có thông tin dự kiến về xử phạt đối với các nhà bán lẻ cung cấp túi nylon sử dụng một lần cho khách hàng từ 2026, nhiều siêu thị đã đưa ra cam kết sử dụng các phương pháp đóng gói hàng hóa, sản phẩm bằng lá chuối thay thế dần túi nylon.
Báo nước ngoài khen ngợi "bao bì lá chuối" của Việt Nam
Tháng 4/2019, nhiều tờ báo nước ngoài đồng loạt đăng tải hình ảnh lạ mắt tại các siêu thị của Việt Nam. Theo tờ Straits Times, 3 chuỗi siêu thị lớn nhất ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã thử nghiệm sử dụng lá chuối thay cho túi nylon để bọc, gói rau bán cho khách hàng.
"Người mua hàng tại một cửa hàng Lotte Mart ở TPHCM đã rất ngạc nhiên khi thấy hành lá, đậu bắp và các loại rau khác được bọc trong lá chuối" – Strait Times viết.
Tờ báo của Singapore đánh giá đây là ý tưởng hay để bảo vệ môi trường, đồng thời khen ngợi Việt Nam đã nỗ lực hạn chế rác thải nhựa, tiến tới sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường, không chỉ đối với rau củ mà còn với thịt tươi sống.
Các siêu thị lớn ở Việt Nam sử dụng lá chuối tươi gói thực phẩm, nông sản. Ảnh: Mỹ Phương - TTXVN
Cùng đề cập tới hình ảnh ‘gây sốt’ ở trên, trang The World News cho biết, việc sử dụng lá chuối - một lá cây rất phổ biến ở Việt Nam - dường như đã được mở rộng để bọc thực phẩm, tạo sự thích thú cho người tiêu dùng.
Trên tờ Asia Times, bài viết "Lá chuối thay túi nilon" đã thu hút sự chú ý của nhiều độc giả. Tác giả cũng đánh giá cao việc các siêu thị Việt Nam bán ống hút giấy, hộp đựng thực phẩm làm từ bã mía, đựng trứng trong các bao bì giấy thay vì hộp nhựa và sử dụng túi tự hủy sinh học.
Báo quốc tế khen ngợi khen ngợi Việt Nam đã nỗ lực hạn chế rác thải nhựa (Ảnh: Lotte Mart Việt Nam)
Chương trình thử nghiệm sáng tạo của các siêu thị Việt đã nhận được nhiều sự đồng tình, ủng hộ từ phía người tiêu dùng, đồng thời góp phần xây dựng hình ảnh đẹp của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế tiếp sau phong trào dọn rác tại bãi biển.
Giá lá chuối cao bất ngờ ở nước ngoài
Tại các chợ truyền thống ở Việt Nam, lá chuối có giá bán lẻ chỉ khoảng 20.000 đồng/kg và bán sỉ từ 10.000 – 15.000 đồng. Thế nhưng, ở nước ngoài, dường như đây là một mặt hàng rất "hot". Thông tin lá chuối “made in Vietnam” được rao bán với giá 500.000 đồng/chiếc trên trang mua bán Amazon Nhật Bản từng khiến dư luận vô cùng xôn xao.
Đầu năm 2018, một cuộc tranh luận đã bùng nổ trên mạng xã hội ở Việt Nam khi các tín đồ mua sắm online trên Amazon Nhật Bản phát hiện những chiếc lá chuối được rao bán với giá 2.280 yên/lá, tương đương với gần 500.000 đồng tiền Việt.
Nếu mua 2 lá giá chỉ còn 1.980 yên/lá (tương đương hơn 400.000 đồng); mua 3 lá, giá chỉ khoảng 760.000 đồng và nếu cần sử dụng nhiều thì mua theo combo 5 chiếc lá chuối với giá 1.168.000 đồng.
Thực chất lá chuối này có xuất xứ từ Okinawa. Tuy nhiên, khi được một số tài khoản mạng xã hội ở Việt Nam chia sẻ với thông tin không rõ ràng, nhiều người đã mặc định những chiếc lá chuối này xuất xứ từ Việt Nam và cảm thấy rất bất ngờ.
Trang thương mại điện tử Amazon Nhật Bản niêm yết giá bán 2.280 yên cho 1 chiếc lá chuối.
Ngoài Việt Nam và Nhật Bản, lá chuối được rao bán trên các trang thương mại điện tử còn có xuất xứ từ Thái Lan, Trung Quốc.
Cũng vào thời điểm năm 2018, trên trang Amazon, một combo 2 tàu lá chuối xuất xứ từ Thái Lan có giá 17,95 USD (tương đương hơn 410.000 đồng), tính ra hơn 600.000 đồng/kg, chưa kể phí vận chuyển.
Trên trang eBay, hai tàu lá chuối xuất xứ từ Trung Quốc được bán với giá 20 USD (tương đương hơn 450.000 đồng), lá chuối xuất xứ từ Thái Lan có giá 25,39 USD/kg (tương đương 580.000 đồng/kg). Các mức giá này đều chưa tính phí vận chuyển.
Hiện nay, lá chuối trên các trang điện tử nước ngoài vẫn có giá khá cao. Trên Ebay, lá chuối xuất xứ Thái Lan, với ba lựa chọn 200g, 400g và 600g có giá lần lượt là 308.000, 646.000 và 842.000 đồng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới những mức giá đắt đỏ như trên. Ở một số nơi, lá chuối khó trồng hơn nên khan hiếm hơn.
Trả lời phỏng vấn trên tờ Dân Việt, một cư dân sống tại Nhật Bản cho biết, lá chuối ở Okinawa đắt là bởi tại Nhật, chuối chỉ có thể trồng được ở hòn đảo này, những nơi khác rất khó trồng. Ngoài ra, lá chuối Okinawa có chiều dài khoảng 100-130 cm, chiều rộng 40-60cm to hơn lá chuối Việt Nam.
Lá chuối xuất xứ Thái Lan rẻ hơn nhưng được đánh giá là "thua xa về chất lượng" so với lá chuối xuất xứ Nhật Bản.
Trong khi đó, báo Tiền Phong dẫn lời chị Nguyễn Ngọc Diệp, phóng viên làm việc tại Nhật Bản, lý giải sự đắt đỏ của những chiếc lá chuối nằm ở khâu vận chuyển và bảo quản sản phẩm tương đối cầu kỳ.
"Mỗi chiếc lá chuối cần chiếc hộp rất to, bảo quản không khô héo, đi tàu điện hoặc thậm chí cả máy bay đến nơi ở của khách hàng. Với đánh giá của khách hàng đều ở mức độ 4,5 sao về việc vận chuyển đúng giờ và chất lượng lá khi vận chuyển đến rất tốt thì 500.000 đồng mỗi chiếc lá chuối còn là rẻ' - chị Diệp cho biết.
Bên cạnh đó, theo chị Diệp, dân số Nhật già và chi phí nhân công nông nghiệp ở Okinawa tương đối cao ở mức 714 yên/giờ (tức tương đương khoảng 150 nghìn đồng Việt Nam/giờ) nên giá cả cũng khá đắt đỏ.
(Theo Tổ Quốc)
Trong khi đó ở nhiều vùng quê Việt Nam, lá chuối thường được bán với giá khá rẻ, (chỉ từ 20.000 đồng/kg), thậm chí nhiều khi còn bị đem vứt bỏ.