Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký Quyết định số 1627/QĐ-TTg phê duyệt Đề án xây dựng Cơ sở dữ liệu (CSDL) thống kê quốc gia, phấn đấu đưa Thống kê Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực ASEAN vào năm 2030.

Nền tảng cho hoạch định chính sách

Theo mục tiêu của Đề án, CSDL thống kê quốc gia có nhiệm vụ quản lý, sử dụng thống nhất nhằm cung cấp thông tin thống kê đầy đủ, chính xác, kịp thời để đáp ứng yêu cầu quản lý, chỉ đạo, điều hành, hoạch định chính sách, phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cũng như đáp ứng nhu cầu sử dụng thông tin thống kê của người dùng tin trong và ngoài nước.

Đề án góp phần đưa Thống kê Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực ASEAN vào năm 2030, trở thành hệ thống thống kê hiện đại trên thế giới vào năm 2045. Cụ thể, về hoàn thiện thể chế, xây dựng quy định, quy chế hướng dẫn thực hiện xây dựng, quản lý, sử dụng và cập nhật CSDL thống kê quốc gia: Phấn đấu đến năm 2030 hoàn thiện thể chế quy định các nguồn dữ liệu phục vụ công tác thống kê; việc kết nối, cung cấp dữ liệu, thông tin thống kê và dữ liệu hành chính từ các bộ, ngành và địa phương cho CSDL thống kê quốc gia.

Đối với mục tiêu hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ, thống nhất đáp ứng yêu cầu của CSDL thống kê quốc gia và CSDL thống kê bộ, ngành và địa phương: Đến năm 2030, 100% bộ, ngành, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoàn thành việc bảo đảm hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin cho CSDL thống kê theo chuẩn thống nhất về dữ liệu, thông tin thống kê và kết nối với hạ tầng kỹ thuật của CSDL thống kê quốc gia.

dsc00848.jpg
Thống kê tài chính, quản lý công sản là một trong những CSDL quốc gia quan trọng của Bộ Tài chính. 

Được biết, năm 2023 được Chính phủ xác định là năm “Tạo lập và khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới” với nhiệm vụ trọng tâm là số hóa, xây dựng, kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương; là bảo vệ dữ liệu cá nhân; khai thác, sử dụng dữ liệu để phục vụ ngày càng tốt hơn cho người dân, doanh nghiệp… Chính vì vậy, việc khẩn trương xây dựng CSDL thống kê quốc gia có vai trò rất cấp thiết trong việc hoạch định chính sách quốc gia.

Truyền thông chính sách dùng chung dữ liệu

Thực tế, trong các hệ thống CSDL quốc gia đã được Chính phủ xây dựng, mỗi bộ CSDL đều có vai trò và nhiệm vụ riêng nhưng trên tinh thần dùng chung và chia sẻ nguồn lực. Do đó, truyền thông chính sách về vai trò của hệ thống CSDL quốc gia nói chung, CSDL về thống kê nói riêng tới các bộ ngành, địa phương cũng được đặt lên hàng đầu.

Theo đó, trong Quyết định số 1627/QĐ-TTg nêu rõ, xây dựng và triển khai các phần mềm chia sẻ và khai thác dữ liệu, các giải pháp bảo mật dữ liệu cho CSDL thống kê quốc gia đến năm 2030, sao cho các ứng dụng dùng chung được triển khai tại 80% CSDL  thống kê của các bộ, ngành và địa phương. 100% bộ, ngành có kết nối và gửi tự động các chỉ tiêu thống kê quốc gia, dữ liệu điều tra thuộc chương trình điều tra thống kê quốc gia do bộ, ngành được phân công thực hiện đến CSDL  thống kê quốc gia.

Đồng thời, 100% địa phương có kết nối để gửi tự động các chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã do địa phương được phân công thực hiện đến CSDL  thống kê quốc gia. Đáng chú ý, từ nay đến khi thực hiện được các mục tiêu này chỉ vỏn vẹn 6 năm (từ năm 2024 đến năm 2030). Do đó, để đạt được những mục tiêu trên, Đề án đưa ra các giải pháp cụ thể như: Hoàn thiện thể chế; phối hợp với các bộ, ngành, địa phương; xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin; ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ; nâng cao năng lực và nhận thức; hợp tác quốc tế và huy động sự tham gia của doanh nghiệp chuyên gia; truyền thông về hệ thống CSDL thống kê quốc gia để các đơn vị có liên quan cùng chung tay thực hiện.

Đáng chú ý về chính sách, Chính phủ cũng đề xuất sửa đổi Luật Thống kê và ban hành văn bản hướng dẫn thi hành để tạo hành lang pháp lý cho hoạt động của CSDL thống kê quốc gia. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (cụ thể là Tổng cục Thống kê) sẽ có vai trò đầu mối trong việc xây dựng, quản lý các nguồn dữ liệu để triển khai việc kết nối và tích hợp CSDL quốc gia, CSDL thống kê, CSDL hành chính với CSDL thống kê quốc gia. Khi hoàn thành, hệ thống CSDL thống kê quốc gia sẽ được dùng chung cho các bộ, ngành, địa phương để tiết kiệm chi phí đầu tư, cho phép quản trị và trao đổi dữ liệu linh hoạt.

Việt Hoàng và nhóm PV, BTV