Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UKVFTA) được áp dụng tạm thời kể từ ngày 1-1-2021 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1-5-2021.
Hiệp định UKVFTA được xem là khởi đầu của một giai đoạn mới trong quan hệ giữa Việt Nam - Vương quốc Anh không chỉ góp phần quan trọng đảm bảo thương mại song phương không bị gián đoạn sau khi kết thúc giai đoạn chuyển tiếp hậu Brexit, mà còn tạo khuôn khổ và động lực cho việc tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại toàn diện, lâu dài, ổn định giữa hai nước.
Tại Tọa đàm “Thích ứng tiêu chuẩn của thị trường Anh, gia tăng xuất khẩu theo UKVFTA”, các đại biểu tham dự đã tổng kết lại hành trình trong hơn 1 năm qua. Theo đó, những mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng tốt sang Vương quốc Anh trong thời gian qua là các mặt hàng mà doanh nghiệp Việt Nam có thế mạnh và được hưởng cam kết ưu đãi thuế quan trong UKVFTA như: Dệt may, da giày, cà phê, hạt tiêu, thủy sản, máy móc thiết bị, đồ chơi, dụng cụ thể thao. Hàng rau quả, bánh kẹo và các sản phẩm ngũ cốc cũng ghi nhận mức tăng cao về kim ngạch xuất khẩu…
Tuy nhiên, dư địa xuất khẩu vào thị trường Anh trong UKVFTA được đánh giá còn rất lớn. Khi hàng Việt Nam mới chỉ chiếm chưa đến 1% trong nhu cầu nhập khẩu mỗi năm lên tới hơn 600 tỷ USD của thị trường Anh. Một trong những nguyên nhân được cho là do nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa sẵn sàng xuất khẩu sang Anh vì lo ngại có nhiều rào cản, tiêu chuẩn cao. Do vậy, rất cần có những biện pháp nhằm giúp doanh nghiệp Việt Nam sẵn sàng chuyển đổi, đáp ứng tiêu chuẩn và mạnh dạn thâm nhập vào thị trường này.
Ông Nguyễn Cảnh Cường, Tham tán Công sứ, Thương vụ Việt Nam tại Anh cho biết thêm, đến thời điểm hiện nay, sự hiện diện của các sản phẩm Việt Nam trên thị trường Anh có sự tăng trưởng rất đáng kể nhờ Hiệp định UKVFTA. Tăng trưởng tùy theo nhóm hàng đều đạt từ 12-19%.
Có thể nói, chưa bao giờ thương hiệu Việt Nam và sản phẩm của Việt Nam được người Anh quan tâm như hiện nay, theo đó, đây là một thời điểm rất tốt để doanh nghiệp Việt Nam và sản phẩm Việt Nam ghi được dấu ấn trong tâm trí của người tiêu dùng Anh. Vì thế, doanh nghiệp Việt cần thực hiện nhanh hơn nữa trong việc ưu tiên thúc đẩy sản phẩm của mình sang thị trường Anh. Thương vụ rất sẵn sàng đồng hành với các doanh nghiệp, hỗ trợ cung cấp thông tin, tư vấn cho từng doanh nghiệp cụ thể phục vụ việc tiếp cận thị trường Anh.
Để có thể giúp doanh nghiệp đáp ứng được tốt hơn nữa yêu cầu của thị trường Anh để tăng cường xuất khẩu theo UKVFTA, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập – VCCI cho rằng, đầu tiên doanh nghiệp phải tự giúp mình, phải chủ động trong đó, có những biện pháp để tiếp cận người tiêu dùng, tiếp cận khách hàng, tiếp cận đối tác phù hợp, xúc tiến thương mại phù hợp; bên cạnh nỗ lực của từng doanh nghiệp thì cần sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý nhà nước và từ Chính phủ để có thể doanh nghiệp có thể tận dụng được.
Bên cạnh cơ hội, thì doanh nghiệp cũng đối mặt với các trở ngại, đó là việc đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật cao của thị trường nhập khẩu và thậm chí là những tiêu chuẩn này còn được đánh giá là một hàng rào phi thuế quan đối với hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Do vậy, doanh nghiệp cần phải có sự chuẩn bị đầy đủ và đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật khi tiếp cận thị trường.
Các ý kiến tại tọa đàm cũng nhấn mạnh, trong bối cảnh đang có nhiều thay đổi trong chuỗi cung ứng doanh nghiệp Việt Nam cần nắm vững thông tin thị trường UK, để bảo đảm sự chuyên môn hóa trong sản xuất, từ đó gia tăng sức cạnh tranh với các quốc gia khác.
Trần Chung, Thanh Hùng, Tuấn Kiệt, Như Quỳnh, Diệu Bình, Duy Khánh