TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết trong 18 tháng qua đã tiếp nhận 17 ca mắc viêm não tự miễn NMDAR, trong đó chỉ trong tháng 6 đã có 4 ca.

Đa số bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nặng. 82% người bệnh đã hôn mê, co giật dẫn tới việc điều trị rất khó khăn. Đáng chú ý, 12/17 ca bệnh là nữ, độ tuổi trung bình chỉ 23, người trẻ nhất mới 17 tuổi.

Phối hợp với Bệnh viện Hùng Vương TPHCM, các bác sĩ đã tìm ra mối liên quan giữa viêm não tự miễn NMDAR với u quái buồng trứng.

Trước đó, căn bệnh này hầu như ít được phát hiện, y văn thế giới mới ghi nhận khoảng 1.500 ca.

viem nao cr.jpg
Một ca viêm não tự miễn NMDAR đang điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Ảnh: BVCC

Chia sẻ cụ thể về ca bệnh mới 17 tuổi đang điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy, bác sĩ Huỳnh Thị Thúy Mai - Trưởng khoa Hậu sản Bệnh viện Hùng Vương TPHCM cho biết, bệnh nhân này phát hiện có u buồng trứng vào tháng 10/2022. Ban đầu, các bác sĩ tuyến tỉnh nhận định đây là u lành, kích thước nhỏ nên tiếp tục theo dõi. Một năm sau, bác sĩ phụ sản khuyên nên làm phẫu thuật nhưng gia đình còn chần chừ vì muốn em học xong.

Đến tháng 3/2024, em bắt đầu có các triệu chứng tâm lý bất ổn, co giật, gia đình cho đi khám và phát hiện mắc viêm não tự miễn NMDAR.

Bệnh nhân này có u quái buồng trứng cả 2 bên. Em đã phải trải qua 3 lần phẫu thuật. Bác sĩ cố gắng bóc tách các khối u nhưng do có quá nhiều nên buộc phải cắt bỏ cả 2 buồng trứng. Lo ngại cho cuộc sống gia đình trong tương lai của người bệnh, các bác sĩ đã liên hệ một đơn vị để lưu trữ mô buồng trứng cho thiếu nữ này.

Theo bác sĩ Lê Quốc Hùng, do đến bệnh viện khi đã muộn, bệnh chuyển nặng nên thiếu nữ nói trên phải trải qua 3 lần phẫu thuật, 20 lần thay huyết tương. Chi phí điều trị 3 tháng qua đã lên đến 1,3 tỷ đồng.

Cũng theo bác sĩ Hùng, khó khăn của quá trình chẩn đoán viêm não tự miễn NMDAR là thường bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị phù hợp, tỷ lệ tử vong của căn bệnh này rất cao (gần 100%). Hiện nay, trên thế giới chưa có phác đồ điều trị chuẩn cho căn bệnh này.

Đối với chùm ca bệnh viêm não tự miễn NMDAR tại Bệnh viện Chợ Rẫy, thời gian điều trị trung bình cho 1 ca là 6 tuần, thời gian để bệnh nhân hồi phục cần khoảng 3 tháng.

Đặc biệt, do quá trình điều trị bệnh lâu dài và phải can thiệp bằng nhiều kỹ thuật cao như thở máy, lọc máu, thay huyết tương, phẫu thuật, thuốc đặc hiệu… nên chi phí trung bình cho mỗi ca khoảng 1 tỷ đồng.

Bênh viện Chợ Rẫy đã điều trị khỏi hoàn toàn cho 9 ca, 4 ca vẫn đang tiếp tục chữa trị và 4 ca tử vong.

Theo TS.BS Lê Quốc Hùng, bệnh viêm não tự miễn NMDAR thường gặp ở phụ nữ trẻ, đặc biệt ở người có u quái buồng trứng. Các khối u này sinh ra kháng thể NMDA tấn công hệ thần kinh trung ương, làm tổn thương não bộ ở nhiều mức độ khiến người bệnh co giật, dễ dẫn đến hôn mê và tử vong.

Các triệu chứng thường thấy là người bệnh có hành vi bất thường, rối loạn nhận thức và chức năng ngôn ngữ, vận động, tri giác…

Các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ nên tầm soát u quái buồng trứng, đặc biệt ở các thiếu nữ trẻ để phát hiện bệnh sớm.