Rủi ro rình rập
Ngay từ cuối 2022, một số doanh nghiệp bất động sản đã phải đối mặt với tình trạng dòng vốn bị thắt chặt. Thậm chí, có doanh nghiệp còn không đủ vốn để triển khai tiếp dự án đang bước vào giai đoạn hoàn thiện, bàn giao cho khách hàng. Không chỉ ở Hà Nội, TP.HCM mà cả các tỉnh lẻ, nhiều doanh nghiệp bước vào giai đoạn “bỏ tiền chẵn, thu tiền lẻ” khi thanh khoản toàn thị trường bỗng nhiên giảm mạnh.
Trong khi đó, một số doanh nghiệp gặp khó về pháp lý khi các sở, ngành thận trọng trong cấp phép, xét duyệt các hồ sơ dự án.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch công ty Landora, thị trường bất động sản sắp tới dự báo sẽ có nhiều khó khăn. Rủi ro luôn rình rập, nhanh nhất cũng phải từ nửa cuối năm 2023 doanh nghiệp mới dễ thở.
“Hai năm đại dịch đã gây khó cho nhiều doanh nghiệp, giờ đây, họ đang phải tiêu những đồng tiết kiệm cuối cùng. Chỉ những doanh nghiệp nào có dự án đã hoàn thiện, bàn giao ngay thì còn cơ hội hoạt động”, ông Hà nói.
Ở góc độ quản lý, Chính phủ đã nhận thấy những khó khăn của doanh nghiệp bất động sản. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định thành lập Tổ công tác về rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án bất động sản cho các địa phương, doanh nghiệp.
Trước đó vào đầu tháng 12/2022, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành chính sách nới room tín dụng từ 1,5% - 2%, đồng thời họp với các doanh nghiệp bất động sản để tìm cách gỡ khó và bơm tín dụng.
Tuy nhiên, theo một số chuyên gia bất động sản, chính sách thường có độ trễ và tín dụng cho bất động sản vẫn phải kiểm soát chặt, thận trọng.
Doanh nghiệp vượt khó
Trước bối cảnh không mấy lạc quan về tình hình thị trường, nhiều doanh nghiệp bất động sản đã phải thắt chặt nguồn chi, cắt giảm nhân sự, hạn chế chi tiêu... Trong khi đó, một số doanh nghiệp tiềm lực tài chính tốt có nguồn hàng để bán, được dự báo vẫn có thể trụ vững.
Lý do là vì nguồn cung trên thị trường hiện nay còn khá ít. Theo báo cáo bất động sản quý I/2023, Viện Nghiên cứu kinh tế - tài chính - bất động sản Dat Xanh Services (FERI), nguồn cung mới ước giảm 80% so cùng kỳ năm ngoái. Giữa bối cảnh dự án vẫn gặp vướng mắc pháp lý, những chủ đầu tư nào có dự án “sạch” sở hữu những sản phẩm thuộc phân khúc ở thực, pháp lý đầy đủ, chính sách hỗ trợ hấp dẫn sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn.
Chủ một sàn giao dịch bất động sản cho biết, doanh nghiệp của mình trước và sau Tết vẫn hoạt động tốt vì còn số lượng căn hộ chung cư để bán. Sàn bất động sản này hiện đang phân phối dự án Imperia Smart City của Công ty Cổ Phần Tập đoàn MIK Group Việt Nam (MIK Group), vốn đã bàn giao đến 80% và hiện chỉ còn lượng nhỏ căn hộ view hồ.
“Đầu năm, nguồn “hàng” tại Hà Nội khá khan hiếm nên những dự án đã đi vào hoàn thiện như Imperia Smart City có lượt quan tâm lớn. Tôi nghĩ chỉ vài tháng nữa là dự án sẽ được bán hết”, chủ doanh nghiệp này cho hay.
Ngoài phân khúc căn hộ, thanh khoản của shophouse hay nhà liền kề cũng là một bài toán thách thức các chủ đầu tư có tiềm lực trong năm 2023. Tuy nhiên, giới chuyên gia lạc quan cho rằng, sản phẩm shophouse vẫn có cơ hội nếu được quy hoạch trong các khu dân cư sôi động và có khả năng cho thuê kinh doanh ngay. Đơn cử như các căn shophouse Imperia Grand Plaza Đức Hòa tại trung tâm thị trấn Hậu Nghĩa, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An do MIK Group phát triển.
Tuy nhiên, cũng theo FERI, đa số chủ đầu tư vẫn đang quan sát chuyển biến thị trường, tiếp tục hoàn thiện pháp lý và chờ thời điểm thích hợp để giới thiệu dự án đến khách hàng. FERI cho biết điểm tích cực của thị trường hiện nay là giá bán sơ cấp căn hộ ở Hà Nội và TP.HCM đã tăng bình quân 5 - 15% trong tháng I/2023, điều này cho thấy nhu cầu mua nhà vẫn ở mức cao.
Ngoài ra, những vướng mắc về pháp lý liên quan đến bất động sản đang được cơ quan quản lý nỗ lực tháo gỡ, qua đó có thể mang lại nhiều kỳ vọng về sự phục hồi của thị trường này trong thời gian tới.
Ngọc Minh